To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
MICHAIŁ BACHTIN „ EPOS A POWIEŚĆ”
Powieść jest jedynym rozwijającym się i dotąd nie gotowym gatunkiem. Jest ona młodsza od pisma i książek. Do klasycyzmu powieść istnieje nieoficjalnie, jakby na uboczu. Poetyki Arystotelesa czy Horacego ignorują powieść, natomiast naukowe poetyki XIX w. przyłączają ją do gatunków dotychczasowych. Powieść parodiuje inne gatunki: obnaża ich język , formę. Jedne odsuwa, a inne włącza we własną konstrukcje nadając im inny sens. Dominacja powieści staje się wyraźna od drugiej połowy XVIII w. W okresie tym pozostałe gatunki ulegają upowieściowieniu np. dramat, poemat czy liryka. Przez całe dzieje powieści parodiuje się lub dokonuje się satyrycznych przeróbek poważnych utworów literackich, które ukazują skłonność do szablonowości. Powieść wyprzedza przyszły rozwój literatury i dzięki swej dominacji pomaga w odnowieniu pozostałych gatunków. Teoretykom literatury nie udało się pokazać jednego pewnego wyznacznika powieści bez sformułowania zastrzeżenia np. powieść jest gatunkiem wieloplanowym chociaż istnieją godne uwagi powieści o jednym planie. Wg Bachtina istnieją 3 cechy wyróżniające powieść z pozostałych gatunków:
Stylistyczna trójwymiarowość powieści związana z realizowaną w niej świadomością wielojęzyczności
Podstawowa przemiana współrzędnych czasowych obrazu literackiego w powieści
Nowa dziedzina konstrukcji obrazu literackiego w powieści czyli dziedzina maksymalnego kontaktu z teraźniejszością.
W artykule Michaiła Bachtina przedstawione zostały 3 cechy epopei:
Przedmiotem epopei jest epicka przeszłość narodu (wg Goethego i Schillera „absolutna przeszłość”). Epopeja zawsze opowiada o przeszłości. Styl epopei a także ton, charakter obrazowość są bardzo oddalone od wypowiedzi ludzi współczesnych, zarówno śpiewak jak i słuchacz epopei znajduje się w tym samym czasie oraz na tym samym stopniu hierarchii, natomiast świat przedstawiony bohaterów istnieje na zupełnie innym poziomie czasu i wartości. Przedstawienie wydarzeń na tym samym poziomie czasu i wartości co autor oznacza przejście ze świata epiki w świat powieści. W epopei przeszłość jest bezwzględnie oddzielona od wszystkich następnych epok, przede wszystkim od epoki , w której żyje śpiewak i słuchacz. Granica ta tkwi w formie epopei. Przeszłość ta jest absolutnie zamknięta i zakończona. Epopeja nie zakłada dalszego ciągu, nie jest problematyczna, nie może prowadzić do przyszłości.
Źródłem epopei jest tradycja narodowa. Epicka przeszłość przedstawiona jest wyłącznie w formie legendy. Podstawową cechą epopei jest opieranie się na bezspornej tradycji, powszechnie obowiązujących wartościach i punkcie widzenia.
Świat epiki jest oddzielony od współczesności absolutnym dystansem epickim. Ustne podanie oddziela świat epopei od osobistego doświadczenia. Świat epicki jest skończony, nie można go zmienić, inaczej zrozumieć ani przewartościować.
(…)
…, inaczej zrozumieć ani przewartościować. Epopeja nie musi obejmować całego wydarzenia i nie musi mieć ścisłego zakończenia. Całego świata absolutnej przeszłości nie można przedstawić w jednej epopei. Rzeczywistych korzeni powieści należy szukać w ludowych parodiach, trawestacjach. Pierwszym i podstawowym etapem rozwoju powieści były gatunki seriokomiczne do których należały między innymi satyry…
…. Przykładem kształtującej się powieści mogą być dialogi sokratejskie. Powstały one jako zapiski oparte na osobistych wspomnieniach o rzeczywistej rozmowie współczesnych. Sokrates jako bohater w dialogach prezentuje połączenie ludowej maski niewiele rozumiejącego głupca z cechami mędrca. Gatunek ten zbliżony jest do ludowej mowy potocznej, jest wielostylowy jak powieść. Powieść nie może przestać się rozwijać…
… stratyfikacja społeczna i wyłamanie się mieszczaństwa
Dydaktyka
Wg Bachtina powieść najlepiej realizuje demokrację.
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)