Pytanie 1. Okoliczności utworzenia uniwerku w Krakowie w 1364r. Inspiracją dla Kazimierza Wielkiego do utworzenia uniwerku w Krakowie było powstanie uniwerku w Pradze (Studium Generale 1348?). Niechętny planom bym ówczesny papież Klemens VI, dlatego plany zostały wznowione dopiero, kiedy papieżem został Urban V. Od marca do września 1363 w Awinionie przebywało polskie poselstwo królewskie mające przedstawić plany fundacji. Papież wydał zgodę na stworzenie uczelni 3-wydziałowej (bez teologicznego) - zasługa biskupa gnieźnieńskiego Skotnickiego (biskup krakowski Bodzant był przeciwny). 12.05.1364 Kazimierz Wielki wydał dokument erekcyjny powołujący do życia Studium Powszechne. 1.09.1364 papież Urban V wydał bullę zatwierdzającą powstanie uczelni, ale nie zgodził się na oddanie kanclerzem krakowskiego władzy nad egzaminowaniem scholarchów (oddał ją władzom duchownym). Śmierć króla spowolniła rozwój uczelni.
Pytanie 2.Porównaj dokumenty fundacyjne Kazimierza Wielkiego i Władysława Jagiełły wystawione dla uczelni krakowskiej. Kazimierza Wielkiego: Składał się ze wstępu, uzasadnienia zamiaru założenia uczelni, decyzji jej stworzenia i roli, jaką ma ona spełniać, wezwania młodzieży do przyjazdu po wiedzę, zapewnienia bezpieczeństwa oraz przyrzeczenia, że będą przestrzegane nadane przywileje i wolność, ustalone w ówczesnych uniwersytetach bolońskim i padewskim. W drugiej części aktu fundacyjnego wymieniono kilkanaście najważniejszych przywilejów uczelni: zwolnienie studentów od ceł i opłat w czasie podróży i przy wejściu do miasta, ochronę mienia w czasie podróży, zapewnienie pomieszczeń do nauczania i zamieszkania, zwierzchnictwo uniwersytetu w sprawach sądowych, wysokość i źródła uposażeń profesorów i rektora, sprawy kredytu dla studentów i ustalenia toku pracy uczelni, zatwierdzanie egzaminów oraz powiązanie nauki z życiem przez uczestnictwo studentów w rozprawach sądowych.
Studenci mają wybierać rektora ze swego grona, który m być zwierzchnikiem scholarów, oni też mają wyłączne prawo wyboru swoich profesorów. Rektor ma prawo sądzenia swoich studentów w sprawach cywilnych i jego wyrok jest bezapelacyjny. Wszyscy scholarzy składają mu przysięgę i są mu posłuszni.
Tylko pewna liczba katedr miała być finansowana przez Kazimierza Wielkiego.
Bulla papieża nie pozwoliła otwarcia wydziału teologii, ale przyznała prawo do wybierania wykładowców biskupowi krakowskiemu Bodzancie, co zniechęciło Kazimierza Wielkiego do dalszego organizowania uczelni. Dopiero po śmierci biskupa(1366) i wyborze kolejnego, król postanowił po raz kolejny uruchomić uczelnię. Jednak po jego śmierci (1370) uczelnia praktycznie przestała istnieć. Władysława Jagiełły (26.07.1400 ) służyć narodowi wiedzą, mieszkańców i poddanych ziem… litewskich… na synów światła nawrócić. Wewnętrzną organizację odnowionej uczelni oparto na wzorach uniwersytetu paryskiego. Uniwersytet stał się instytucją mistrzów, a nie studentów. Głową uniwersytetu był rektor powołany z grona naukowego, zaś nadzór nad uczelnią należał do biskupa krakowskiego.
(…)
… uniwersytetu paryskiego. Uniwersytet stał się instytucją mistrzów, a nie studentów. Głową uniwersytetu był rektor powołany z grona naukowego, zaś nadzór nad uczelnią należał do biskupa krakowskiego.
Pytanie 3. Określ, kiedy poszczególne osoby sprawowały funkcję rektora i jaką dyscyplinę naukową reprezentowały. 1400-1401 i 1413/14 Stanisław ze Skarbimierza (prawnik) 1401-1402 Jan Wajdut, książę drohiczyński…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)