To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
./ DZIAŁALNOŚĆ PRAWODAWCZA Pierwotnie prawo rzymskie miało charakter prawa zwyczajowego , jego źródła były rozproszone, znali je nieliczni presja plebejuszy do uczynienia prawa bardziej dostępnym. Powołano komisję dziesięciu ustawa XII tablic (regulacje ius civile ).
Republika : W republice , gdy pojawiły się urzędy publiczne, działalność prawodawcza odbywała się na 2 sposoby:
a) poprzez działalność pretorów - przy obejmowaniu urzędu wydawali edykt zawierający zasady, wg których mieli rozstrzygać spory IUS HONORARIUM b) tworzeniem prawa zajął się też Senat i (w mniejszym stopniu) zgromadzenia ludowe Senat uzyskał szczególne znaczenie. Zasiadali w Zgromadzenia ludowe nigdy nie
nim przedstawiciele arystokracji, później również rozwinęły szerzej swych kompetencji
plebsu. Wola Senatu przybierała formę SENATUS ustawodawczych, choć od lex CONSULTUM i stawały się obowiązującym prawem. Hortensja (287 pne) ich uchwały Ponadto Senat zatwierdzał projekty ustaw miały obowiązywać cały lud rzymski głosowane w komisjach COMITIA TRIBUTA z inicjatywy pretora lub trybuna ludowego. Pryncypat : W pryncypacie uprawnienia Senatu stawały się coraz bardziej symboliczne, bo władza prawodawcza przeszła faktycznie w ręce princepsa posiadane przez niego uprawnienia cenzora i trybuna ludowego pozwalało mu kształtować skład Senatu , inicjowanie procedury ustawodawczej oraz prawo weta wobec uchwał Senatu. Formalnie prawo nadal stanowił Senat, jednak w praktyce akceptował on wszystkie wnioski cesarza. Źródłem prawa przestały być również edykty pretorskie (II w. ne), kiedy Hadrian polecił zebranie ich wszystkich w 1 zbiór - Edictum Salvianum .
Dominat : W III w. ne ( dominat ) uprawnienia prawodawcze Senatu przeszły w całości na cesarza a Senat znikł jako odrębna instytucja .
Princeps z czasem uzyskał własne uprawnienia ustawodawcze - wydawał edykty (regulujące sprawy z zakresu prawa sądowego), mandaty (instrukcje), dekrety (rozstrzygnięcia sporów sądowych, od III w. ne wiązały sędziów na przyszłość) i reskrypty (odpowiedzi na pytania i wątpliwości prawne) tzw. KONSTYTUCJE CESARSKIE Gdy cesarstwo wkroczyło na drogę budowy państwa uniwersalnego to prawo ewoluowało w tym samym kierunku, czego wyrazem było powstanie IUS GENTIUM (prawa ludów) część rzymskiego prawa prywatnego, pierwotnie dla stosunków prawnych z i między cudzoziemcami. Ze względu na jego postępowość zaczęto je później stosować również w stosunkach między obywatelami rzymskimi i stało się prawem obowiązującym w całym imperium rzymskim. Po wydaniu edyktu cesarza Karakalli (212 r. ne) nadającym obywatelstwo wszystkim mieszkańcom imperium,
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)