To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
36. PSYCHOLOGICZNA TEORIA PRAWA LEONA PETRAŻYCKIEGO
Leon Pietrażycki ( 1867 - 1931) punkt 122
Emocje etyczne dzielił Petrażycki na :
a) przeżycia prawne - świadome nierozłącznie związku pomiędzy uprawnieniem a obowiązkiem, jakakolwiek jednostronność oparta na przykład na obowiązku, nie byłaby przeżyciem prawnym. Każdemu bowiem obowiązkowi towarzyszyć musi poczucie uprawnienia. Rezultatem przeżycia prawnego okazuje się myślowa treść odpowiadająca założeniom normy prawnej. b) przeżycia moralne - oparte na poczuciu obowiązku, maja postać jednostronną, i to wyłącznie imperatywną, związaną z uświadamianym sobie nakazem określonego obowiązku wobec konkretnego podmiotu
Podstawowe jednak znaczenie dla organizacji stosunków społecznych mają przeżycia prawne. W tym sensie Petrażycki przyznaje pewna przewagę prawu nad moralnością, przede wszystkim ze względu na organizacyjny charakter norm prawnych w życiu społecznym. Przeżycia moralne nie gwarantują ponadto niezbędnej w życiu jednostki kalkulacji i równowagi działania.. Przeżycia moralne uzupełniają przeżycia prawne, jednocześnie wzbogacając społeczeństwo i jednostkę.
Petrażyński odróżniał:
- teorie prawa - zajmuje się badaniem przeżycia prawnego, określonej emocji związanej z treściami odpowiadającymi założeniom normy prawnej. Dążyć powinna do ustalenia wiedzy ogólnej, związanej przede wszystkim ze stosowaniem i obowiązywaniem prawa, jak również i reakcji jednostki, a nawet całego społeczeństwa, na normę prawną. od
- dogmatyki prawa - bada prawo istniejące i obowiązujące w konkretnym czasie i na oznaczonym terytorium(przestrzenne i czasowe obowiązywanie normy prawnej)
Psychologiczna teoria prawa dzieli przeżycia prawne na 2 grupy
a) przeżycia prawa pozytywnego - opierają się na psychologicznych reakcjach jednostki, mających za podstawę normę prawa pisanego. Petrazycki nazwał te sytuację obowiązywaniem prawa pozytywnego lub heteronomicznego czy zewnętrznego. Chodzi o świadomość jednostki, związaną z narzucaniem jej z zewnątrz określonych powinności
b) przeżycia prawa intuicyjnego- powstają przy braku wyobrażenia dotyczącego istnienia jakiś zewnętrznych źródeł, narzucających jednostce obowiązek konkretnego zachowania. Człowiek w szczególnych sytuacjach autonomicznie niejako wyobraża sobie, jaki katalog określonych powinności ma obowiązywać. Prawo intuicyjne powstaje w rezultacie wyobrażanej sobie powinności czy sprawiedliwości zachowania
Porównując te prawa, dochodzi do wniosku, iż w sferze prawa pozytywnego treść przeżyć mają charakter strukturalny i schematyczny w skali całego społeczeństwa. Odwrotnie przy prawach intuicyjnych, gdzie jednostka postępuje stosownie wobec swoich indywidualnych wyobrażeń i doznań. Relacja miedzy tymi porządkami prawnymi - 3 sytuacje:1) prawo pozytywne zgodne z intuicyjnym 2) prawo intuicyjne wyprzedza prawo pozytywne 3) prawo pozytywne wyprzedza prawo intuicyjne. Najkorzystniejszą sytuacją jest utrzymanie stanu zgodności prawa pozytywnego i intuicyjnym.
(…)
… pozytywne 3) prawo pozytywne wyprzedza prawo intuicyjne. Najkorzystniejszą sytuacją jest utrzymanie stanu zgodności prawa pozytywnego i intuicyjnym. Z punktu psychologicznego teorii prawa nie odrzuca podziału na prawo - publiczne i prywatne. Zakładając aktualność tego tradycyjnego już w nauce podziału, doszukuje się w nim psychologicznych źródeł motywacji działania jednostki.
Leon Petrażycki i prawo…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)