Didache Bibliografia: Pierwsi świadkowie. Pisma Ojców Apostolskich , opr. M. Starowieyski, Kraków 1998.
B. Altaner, A. Stuiber, Patrologia , s. 143 nn. W 1873 r. metropolita Filoteos Bryennios odkrył w bibliotece Hospicjum św. Krzyża w Konstantynopolu, przeniesionej następnie do patriarchatu prawosławnego w Jerozolimie, rękopis zawierający XVI rozdziałów dziełka o podwójnym tytule: Nauka dwunastu Apostołów; Nauka Pana, którą dwunastu apostołów przekazało narodom (poganom). Wydanie Didache (didache - nauka, nauczanie), bo taka nazwa przyjęła się powszechnie, wywołała burzę nie mniejszą jak odkrycia w Qumran czy „logiów” Jezusa z Oxyrhynchos.
Didache nie było jednak dziełkiem zupełnie nieznanym. Powoływali się na nie pisarze wczesnochrześcijańscy, pierwsze synody, jak również figurowało ono w starożytnych katalogach ksiąg Nowego Testamentu, co dowodzi wielkiego szacunku, którym się ono cieszyło, zanim popadło w zapomnienie.
Przypisywanie dzieła Apostołom, stawia je w rzędzie apokryfów rzekomego ich autorstwa. Jednakże, ponieważ w samym tekście nie znajdujemy powoływania się na ich autorytet, można przypuszczać, iż tytuł został dodany później. Można też wyprowadzić wniosek, iż autor pragnął zebrać nakazy Chrystusa tak, jak je przekazywali Apostołowie. Datuje się ten pierwszy „modlitewnik” chrześcijański na koniec I w., co świadczy, iż jest to tekst współczesny, bądź nieco późniejszy od tekstów NT. Układ Didache jest prosty:
nakazy moralne (rozdziały I-VI)
przepisy liturgiczno - organizacyjne gminy (VII-XV)
„mała apokalipsa” (rozdział XVI) - o oczekiwaniu na przyjście Pana
W pierwszej części zestawiono polecenia i nakazy moralne w formie dwóch dróg - życia i śmierci.
I. 1. Dwie są drogi, jedna droga życia, a druga śmierci 2 - i wielka jest różnica między nimi. 2. Oto droga życia: Przede wszystkim będziesz miłował Boga, który cię stworzył 3 , następnie zaś bliźniego twego jak siebie samego 4 , a czego nie chcesz, by ktoś ci robił, tego wszystkiego i ty także nie rób drugiemu 5 . 3. A oto czego uczą nas te słowa: Błogosławcie tych, którzy was przeklinają i módlcie się za waszych nieprzyjaciół, pośćcie za wszystkich przesladowców 6 . Jakaż to zasługa, jeśli miłujecie tych, którzy was miłują? Czyż i poganie tego nie czynią? 7 Wy natomiast miłujcie tych, którzy was nienawidzą 8 , a nie będziecie mieć nieprzyjaciół. 4. Powstrzymuj się od umysłowych 9 i cielesnych pożądań. Jeśli cię ktoś uderzy w prawy policzek, nadstaw mu i drugi 10 , a będziesz doskonały. Zmusza cię kto, żeby iść z nim tysiąc kroków, idź z nim dwa tysiące
(…)
…, nie zabijaj dzieci przez poronienie ani nie przyprawiaj ich o śmierć już po urodzeniu22, nie pożądaj własności twego bliźniego23. 3. Nie przysięgaj fałszywie24, nie składaj fałszywego świadectwa25, nie złorzecz26, nie pamiętaj uraz27. 4. Nie bądź nieszczery w myślach ani w słowie28, gdyż nieszczerość jest pułapką śmierci29. 5. Niech twe słowa nie będą ani kłamliwe, ani próżne, lecz odpowiadające czynom. 6…
… przez dzień lub dwa dni przedtem.
Post i modlitwa
VIII. 1. Nie zachowujcie postu w tym samym czasie, co obłudnicy. Oni bowiem poszczą w poniedziałek i czwartek, wy natomiast pośćcie w środę i piątek54. 2. Ani nie módlcie się jak obłudnicy, lecz jak polecił Pan w swojej ewangelii55, tak się módlcie: Ojcze nasz, któryś jest w niebie, Święć się imię twoje, Przyjdź królestwo twoje […].
XIV. 1. W dniu…
…), herezje z II w. nie są jeszcze wspomniane. Wcześniejsze i późniejsze części tego utworu zostały prawdopodobnie złączone ze sobą pod koniec I w. Nie wiem gdzie powstał ten utwór (Egipt, Palestyna, najbardziej prawdopodobnie w Syrii Zachodniej).
Skoro chrześcijanie przejęli żydowski podręcznik etyki, to prawdopodobnie pasował on do ich sytuacji. Obraz moralny nie jest zachwycający. Piętnowane są zabójstwa, pederastia, czary, magia, aborcja (jest to najstarszy tekst chrześcijański potępiający aborcję). Promowany jest inny ideał życia, dla tych, którzy mają stać się świętymi, a znaczy to: mają przyjąć pierwszy i najważniejszy sakrament, jakim jest chrzest.
Ciekawy jest opis Eucharystii. Była ona sprawowana w Dzień Pański, czyli niedzielę. Sprawował ją biskup z diakonami przy pewnym współudziale proroków…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)