doc. i podzielona jest na cztery rozdziały. Notatka porusza takie zagadnienia, jak: źródła i zakres informacji: powszechne spisy ludności, ogólne zalecenia, kategorie ludności spisowej, cechy demograficzne w spisach polskich, cechy społeczno – zawodowe w polskich spisach ludności, ewidencja bieżąca i sprawozdawczość, metoda szacunkowa. Drugi rozdział to liczba i rozmieszczenie ludności: rozwój liczebny i rozmieszczenie ludności świata, rozwój liczebny i rozmieszczenie ludności polski, bilans ludności polski w latach 1946 – 2000, proces urbanizacji.
Kolejny rozdział to struktura ludności wg płci, wieku i stanu cywilnego: struktura ludności wg płci, struktura ludności wg płci i wieku, struktura ludności wg stanu cywilnego. Ostatni rozdział to
struktura ludności wg cech społeczno-zawodowych i wykształcenia: struktura społeczno – zawodowa ludności świata,
struktura społeczno – zawodowa ludności polski, analfabetyzm, ludność wg wykształcenia.
Notatka pozwoli na usystematyzowanie i uzupełnienie wiedzy z przedmiotu demografia. Pozwoli na przygotowanie się do zajęć i egzaminu.
ROZDZIAŁ V - Struktura ludności wg płci, wieku i stanu cywilnego
WPROWADZENIE
Podstawą przeglądu struktur ludności wg głównych cech demograficznych i społeczno-zawodowych są zazwyczaj dane spisów powszechnych. Struktury ludności wg podstawowych cech w okresach międzyspisowych są ustalane na podstawie szacunków opartych przed wszystkim a danych spisowych.
Struktura ludności wg płci i wieku stanowi podstawę większości analiz demograficznych, determinuje ona w poważnym stopniu kształtowanie się przyszłych trendów w zakresie płodności i umieralności. Struktura ludności wg płci i wieku daje podstawę od określenia wielu społecznych-ekonomicznych konsekwencji na dziś oraz na przyszłość.
STRUKTURA LUDNOŚCI WG PŁCI
Struktura ludności wg płci - ma bezpośredni wpływ na reprodukcję ludności przez odpowiednie kształtowanie się procesu zwierania małżeństw, urodzeń i zgonów. Z tego powodu ma istotne znaczenie w analizach demograficznych. Miernikami pozwalającymi badać strukturę ludności wg płci są:
udziały mężczyzn i kobiet w ogólnej liczbie ludności
współczynniki feminizacji - wyrażające stosunek liczby kobiet do liczby mężczyzn
współczynniki maskulinizacji - wyrażające stosunek liczby mężczyzn do liczby kobiet
W Polsce udział chłopców w ogólnej liczbie urodzeń zawiera się co roku w granicach od 0,513 do 0,520, czemu odpowiada współczynnik feminizacji 94-92% lub współczynnik maskulinizacji 106-108%. W większości krajów umieralność kobiet w poszczególnych grupach wieku jest jednak mniejsza niż umieralność mężczyzn co z kolei pociąga za sobą wyrównanie się liczebności mężczyzn i kobiet w określonej grupie wieku, powyżej której następuje zwiększenie liczebnej przewagi tych ostatnich.
Wg współczesnych szacunków oraz danych spisowych, w większości krajów europejskich i pozaeuropejskich istnieje liczebna przewaga kobiet nad mężczyznami. Przyczyną są migracje, a w przypadku krajów europejskich wojny światowe.
W Polsce przewaga liczebna kobiet nad mężczyznami występuje prawie zawsze wśród ludności wielkich miast, co jest spowodowane głównie migracją kobiet do miast, gdzie w związku z dużym rozwojem usług łatwo znajdują zatrudnienie. W dużych miastach Polski w 2000r. na 100 mężczyzn przypadało: w Warszawie 117 kobiet, w Krakowie 113, w Poznaniu 115, we Wrocławiu 113, w Bydgoszczy 112, w Gdańsku 111, w Szczecinie 109, w Łodzi 119 kobiet.
STRUKTURA LUDNOŚCI WG PŁCI I WIEKU
Struktura
(…)
… szczegółowej analizy demograficznej. Przedstawia stan i strukturę ludności w jednym momencie na terenie całego kraju oraz naświetla wszechstronnie związki, zachodzące między poszczególnymi rodzajami badanych cech.
Drugie zasadnicze źródło informacji stanowią: ewidencja bieżąca stanu ludności (księgi meldunkowe), ewidencja ruchu naturalnego ludności (dane urzędów stanu cywilnego dot. zawierania małżeństw, urodzeń, zgonów) oraz ewidencja ruchu wędrówkowego (dane MSWiA).
Trzecim źródłem informacji są specjalne badania prowadzone metodą reprezentacyjną, są to badania przeprowadzone zarówno w skali kraju, jak i poszczególnych regionów, czy określonych zbiorowości wg wybranych cech.
POWSZECHNE SPISY LUDNOŚCI
Powszechny spis ludności - pełne badanie statystyczne ustalające stan liczebny i strukturę ludności wg…
… i w województwach wschodnich, tylko te zawarte między osobami wyznań chrześcijańskich miały pełną moc prawną
małżeństwa cywilne - w województwach północnych, oprócz małżeństw zawieranych w urzędach parafialnych, również miały moc prawną
Po II W.Ś. na terenie Polski powstały urzędy stanu cywilnego i prawnie uznanymi małżeństwami były tylko zawarte w tych urzędach. Śluby wyznaniowe nie miały mocy prawnej…
… do zestawień statystycznych. Dane te nie mogą być udostępniane ani władzom publicznym, ani instytucjom, ani osobom prywatnym w innym celu. Za ścisłe przestrzeganie tej uchwały odpowiadają osobiście osoby biorące udział w badaniu statystycznym.
KATEGORIE LUDNOŚCI SPISOWEJ
Podstawowym zadaniem spisu jest ustalenie stanu liczebnego i struktury ludności wg z góry ustalonych cech w określonym momencie…
… lub dodatkowego źródła utrzymania całego gospodarstwa
Obecnie zgodnie z zaleceniami Międzynarodowej Organizacji Pracy, w polskich badaniach i publikacjach uwzględnia się trzy kategorie ludności: pracujących, bezrobotnych i biernych zawodowo.
Ludność aktywna zawodowo - obejmuje wszystkie osoby uznane za pracujące i bezrobotne.
Do kategorii pracujących zalicza się wszystkie osoby w wieku 15…
… oraz o będących ich konsekwencją stanie, strukturze In rozmieszczeniu terytorialnym ludności. Ciągłość i aktualność powodują, że oparta na ewidencji sprawozdawczość odgrywa ważną rolę w okresach międzyspisowych.
Podstawowe fakty demograficzne rejestruje się w księgach stanu cywilnego (akty małżeństw, urodzeń, zgonów) oraz w książkach meldunkowych (dane o zameldowaniu na pobyt stały lub czasowy).
METODA…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)