Definicja prawa handlowego
Prawo handlowe to wyodrębniony zespół norm, które nie są jednak, ściślej biorąc, działem prawa cywilnego - takim jak np. prawo rzeczowe, prawo zobowiązań, prawo spadkowe, prawo na dobrach niematerialnych czy też prawo rodzinne. Prawo handlowe jest raczej częścią prawa cywilnego, wyodrębnioną - ze względu na swoją specyfikę - w formie oddzielnej dyscypliny z ogółu działów prawa cywilnego. Prawo handlowe należy zatem określić jako prawo cywilne stosunków gospodarczych. Z tego właśnie powodu do prawa handlowego, rozumianego jako odrębna dyscyplina badawcza i dydaktyczna, wchodzą normy prawne należące do wielu działów prawa cywilnego. Istotne jest natomiast to, że dotyczą one przede wszystkim:
1) statusu indywidualnego przedsiębiorcy oraz tworzenia, ustroju i zasad funkcjonowania innych ustawowych form prawnych prowadzenia działalności gospodarczej, zwłaszcza spółek handlowych,
2) czynności prawnych - głównie umów handlowych - z udziałem profesjonalnych uczestników obrotu gospodarczego,
3) otoczenia prawnego przedsiębiorstw; są to normy z zakresu prawa postępowania rejestrowego, prawa papierów wartościowych, prawa własności przemysłowej, w tym zwłaszcza prawa bankowego, prawa ubezpieczeniowego itp.
Prawo handlowe, wyróżniane jako dyscyplina badawcza i dydaktyczna (prawa cywilnego), niewątpliwie odznacza się specyfiką ze względu na profesjonalność działalności, masowość oraz szybkość transakcji dokonywanych przez przedsiębiorców, takich jak spółki handlowe. Z tego powodu niektóre przepisy Kodeksu cywilnego, przewidziane dla potrzeb indywidualnego, nieprofesjonalnego obrotu, niekiedy nie mogą być stosowane (np. przepisy o umowach wzajemnych w odniesieniu do aktów założycielskich spółek handlowych, o nieważności czynności prawnych czy o wadach oświadczeń woli - do umowy spółki oraz uchwał organów kolegialnych spółek). Przedmiotem ochrony jest pewność i bezpieczeństwo obrotu, w tym zawłaszcza interesy działających w dobrej wierze innych uczestników wchodzących w stosunki prawne ze spółką. Dlatego pierwszeństwo mają przepisy Kodeksu spółek handlowych (lex specialis) przed przepisami Kodeksu cywilnego (lex generalis).
W doktrynie przyjmuje się powszechnie, że normy i instytucje prawa handlowego mają przede wszystkim służyć bezpieczeństwu, wolności i szybkości obrotu. W podręcznikach prawa handlowego podkreśla się, że specyfika tego prawa opiera się na trzech zasadniczych założeniach: szybkości, bezpieczeństwa i kredytu, które stanowią niezbędne elementy życia gospodarczego. Nie ulega wątpliwości, że tempo działalności gospodarczej, która ma przynieść korzyści, musi być szybkie, bez zbędnej zwłoki. Wymaga to znacznego odformalizowania obrotu w celu dokonywania szybkich oświadczeń woli. Założenie szybkości działania leży u podstaw rozstrzygania sporów wynikłych na tle stosunków handlowych. Z reguły spory te rozstrzygane są przez odrębne sądy lub trybunały, a także przez sądy polubowne czy arbitrażowe, działające według reguł szczególnych, znacznie szybciej niż sądy powszechne, którym same strony poddają rozstrzyganie tych sporów.
(…)
… handlowego. Wystarczy tu wspomnieć o Krajowym Rejestrze Sądowym. Niezwykle ważne znaczenie dla ochrony bezpieczeństwa obrotu ma ujęcie w sposób tradycyjny, odpowiadający przyjętym i akceptowanym kryteriom, klauzul generalnych, takich jak zasada dobrych obyczajów. Zapewnieniu bezpieczeństwa obrotu służy także instytucja upadłości. W stosunkach handlowych strony dysponują znaczną wolnością kontraktowania…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)