Wykłady- opis dokładnego podziału kościoła i chrystianizacji Europy. Notatka na 4 strony w formacie doc na podstawie wykładu Prof. Stanisława Salmonowicza. Podstawowe zagadnienia związane z rozłamem w kościele, chrystianizacją Europy. Pojęcia pojawiające się w wykładzie - Papież Leon IX, spór o liturgię, patriarcha Cerulariusz, kardynał Humbert, kościół rzymskokatolicki, kościół prawosławny, ortodoksyjny, kościoły autokefaliczne, grekokatolicy, Unia Brzeska, kościoły przedchalcdońskie, kościoły autonomiczne, edykt mediolański, Konstantynopol, chrystianizacja Frankonii, chrzest Sasów, chrzest Rusi Kijowskiej, diecezje, uprawnienia biskupa, Stolica Apostolska, synod, duchowieństwo, zakon, hołd lenny, państwo papieskie, Otton III, Dictatus papae, inwestytura, Henryk IV, Konkordat Wormacki, krucjaty, Innocenty III, schizma zachodnia, koncyliaryzm, Marcin V, sobór w Konstancji.
Chrystianizacja Europy
a) Chrystianizacja Europy PODZIAŁ KOŚCIOŁA XI wiek
[Różnice kulturowe, społeczne i polityczne oparte m.in. na odmiennej mentalności Wschodu i Zachodu oraz rywalizacja między Rzymem i Konstantynopolem powodowały narastające napięcia między wschodnim i zachodnim chrześcijaństwem. Bezpośrednią przyczyną rozłamu stał się spór o liturgię. Papież Leon IX wystąpił przeciwko greckim zwyczajom Kościoła w południowej Italii podległego patriarsze w Konstantynopolu, a patriarcha zrewanżował się zamknięciem w Konstantynopolu kościołów i klasztorów „łacińskich”, które nie chciały przyjąć obrządku greckiego. W takim kontekście kardynał Humbert, jeden z papieskich legatów, w 1054 r. rzucił na ołtarz katedry w Konstantynopolu bullę ekskomunikującą patriarchę Cerulariusza, a synod zwołany przez Cerulariusza potępił bullę i ekskomunikował legatów papieskich z Humbertem na czele (nie papieża!). Nastąpił podział na Kościół:
- rzymskokatolicki (zachodniorzymski; w jedności papieżem-Biskupem Rzymu- są grekokatolicy (obrządek bizantyjski), unici (część, która podporządkowała się ustaleniom Unii Brzeskiej z 1596 r.), oraz katolicy Kościołów przedchalcedońskich),
- prawosławny (wschodniorzymski)- ortodoksyjny-prawowity (Patriarchaty, Kościoły autokefaliczne {niezależne od zagranicznych władz duchownych} i Kościoły autonomiczne)- poddane wpływom władzy świeckiej
Dzieje kościoła podzielić można na trzy okresy:1. Starożytny (do 313 roku n.e.);2. Średniowieczny (do wystąpienia Marcina Lutra w 1517 r.);3. Nowożytny
Największe znaczenie mają dzieje od edyktu mediolańskiego z 313 roku, który zrównywał chrześcijan z poganami, zapewniając im tolerancję religijną i chroniąc przez to od prześladowań. Ponadto otworzył on chrześcijaństwu drogę do stanowienia religii panującej.Chrześcijaństwo, po opanowaniu terenów Cesarstwa Rzymskiego, mimo wielu sporów wewnętrznych, wyszło poza krąg ludów zromanizowanych. Wielka akcja chrystianizacyjna rozpoczęta z Rzymu, posuwała się na zachód i północ, zaś ta wychodząca z Konstantynopola - na północ i wschód. Germanie schrystianizowali się już w granicach IV w.. Tereny Irlandii i Anglii - ok. wieku V/VI. Chrystianizacja Frankonii w V wieku i rozwój tego państwa ku wschodowi przyniosły chrzest Sasom i Fryzom, następnie w IX/X wieku Słowianom zachodnim (Czechom, Polakom i Węgrom). W X/XI wieku schrystianowano Skandynawię.Bułgarzy zostali schrystianizowani w 864 roku, a Serbowie w 874 r. W IX w. chrześcijaństwo dotarło do Moraw, a w 988 roku chrzest przyjęła Ruś Kijowska.
Organizacja kościoła wiązała się ściśle ze schyłkową epoką Cesarstwa Rzymskieg
(…)
…, a ich elekcja potwierdzana (od Justyniana I w IV w.) przez cesarzy. Papież piastował swą władzę dożywotnio. Kiedy po edykcie mediolańskim obok lokalnych synodów pojawiły się sobory powszechne, obejmujące cały episkopat, papieże odgrywali na nich istotną rolę, a z czasem objęli przewodnictwo. Do zadań soborów powszechnych należało: a) Ustalanie prawd wiary; b) rozbudowywanie organizacji Kościoła; c) sądownictwo nad biskupami.
Poniżej soborów powszechnych znajdowały się synody patriarchalne (głównie na wschodzie), zajmujące się przede wszystkim sporami dogmatycznymi. Podobny do nich charakter posiadały synody generalne kościoła wschodniego i zachodniego. Synody prowincjonalne gromadziły episkopat prowincji (później państwa) i działały pod przewodnictwem metropolity. W VI/VII wieku pojawiły się synody diecezjalne…
… nad cesarstwem. W XIII wieku uporządkowano tryb elekcji papieskiej poprzez conclave kardynałów, podejmujących decyzje w całkowitej izolacji.
W dalszym rozwoju doszło do osłabienia potęgi Rzymu - na przełomie XIII/XIV wieku wybuchł spór miedzy papieżem Bonifacym VIII a królem Francji - Filipem IV Pięknym, o opodatkowanie duchowieństwa bez zgody Rzymu. Zakończył się on awiniońską niewola papieży. Dalszą…
… apostolskich, podzieliło się z czasem na świeckie i zakonne. Przyjmowanie do szeregów kleru odbywało się poprzez święcenia, których biskupi udzielali mężczyznom posiadającym odpowiednie kwalifikacje społeczne i duchowe oraz mającym odpowiednie wykształcenie. Celibat obowiązywał tylko duchownych zajmujących wyższe stanowiska. Powoli przeobrażali się oni w stan społeczny - grupę wyodrębnioną zawodowo…
… roku. Cesarze (zwłaszcza Otto III) uważali się za zwierzchników całego chrześcijaństwa, wprowadzali na tron papieski duchownych według swego uznania, posługiwali się hierarchią kościelną dla celów politycznych. Do wielkiej reformy w kościele doszło w drugiej połowie XI w. - wydano walkę symonii (obsadzanie stanowisk kościelnych drogą sprzedaży), zwalczano nepotyzm (załatwianie stanowisk krewnym), wprowadzono…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)