BIZNES I CNOTY
Zysk celem biznesu
Moralność to luksus, na który można sobie pozwolić w firmie ustabilizowanej, wolnej od lęków przed konkurencją, albo w społeczeństwie, w którym zasady fair play są powszechnie akceptowane.
Pierwszy milion może być czarny...
Biznes jest ogromnie podatny na korupcję i ma bez liku furtek dla nieuczciwych zachowań, które, mimo że są nieuczciwe, nie są niezgodne z prawem i nie wywołują potępienia moralnego.
Wina leży nie tylko po stronie braku moralności indywidualnej ludzi biznesu, ale również po stronie państwa. Państwo, które niedostatecznie chroni rynek, które nie dość rozwinęło struktury gospodarczej kontroli, które nie działa w kierunku stabilizacji gospodarki, nie zapewnia wystarczająco jasnych i trwałych reguł gry ekonomicznej - nie sprzyja etyce biznesu.
Oikonomikos i chrematisike
Już Arystoteles zajmując się ekonomiką, potępił tę część (chrematisike), której celem jest zdobywanie pieniędzy, pochwalił natomiast oikonomikos, czyli sztukę gospodarstwa domowego. Dla Arystotelesa chrematisike była godna pogardy, stanowiła bowiem działalność, w ramach, której nie mogła zostać zrealizowana żadna moralna zaleta. Do szczęścia potrzebne były według greckich filozofów cnota, silny charakter, mądrość, obojętność na los, a nie zdobywanie bogactwa. Do skrajności posunęli swe poglądy Kynicy, którzy uważali, że do godnego życia wystarcza: cnota, miska, płaszcz i kij, a za mieszkanie - ziemia lub beczka. Z wyjątkową niechęcią podchodził Kościół do handlu, jak i do bankowości. Potępiając lichwę, potępiał jednocześnie wszelkie operacje pieniężne.
Zadawano pytania o wzajemne relacje bogactwa i moralności. Czy można być zarazem zamożnym i pobożnym? Czy można będąc bogatym być szczęśliwym po chrześcijańsku? Czy można dobrze jeść i spokojnie spać?
Najbardziej do „umoralnienia” i dowartościowanie biznesu przyczyniła się reformacja. Kalwin a potem angielscy purytanie nauczali cnót pracowitości, oszczędności i przedsiębiorczości. Pracowitość jest bowiem środkiem do bogactwa, a bogactwo podtrzymuje cnotę, a ponadto jest widocznym znakiem łaski bożej. Zależności te nie były czymś tak oczywistym w krajach o tradycji katolickiej, gdzie wartości takie jak praca, oszczędność, skrupulatność finansowa, bogactwo nie miały kwalifikacji moralnej. W Polsce, gdzie katolicyzm zrósł się dodatkowo z silną tradycja szlachecką i narodowowyzwoleńczą, działalność ekonomiczna nigdy nie była traktowana jako droga do społecznego prestiżu czy duchowego samorozwoju.
Biznes jako kosmos
Biznes - wojna wszystkich przeciw wszystkim, gdzie człowiek człowiekowi wilkiem. Rynkiem - według Kapitału Marksa - rządzą „furie interesu prywatnego”, „najgwałtowniejsze, najbardziej małostkowe i najnikczemniejsze namiętności serca ludzkiego”; to walka, na której najlepiej wychodzą agresywni i sprytni „wojownicy”.
(…)
… społecznego, z. poszanowania podmiotów zewnętrznych, która ma na celu dobro konsumenta, zakaz walczenia z konkurentem nieuczciwymi metodami, zakaz działań destrukcyjnych itp.
Poza makroetyką, w etyce biznesu istnieje etyka przedsiębiorstwa ( bardzo często utrwalana i nauczana w postaci kodeksu etyki zawodowej lub wewnętrznych normatywnych uregulowań określonego przedsiębiorstwa, opartych na szczegółowych…
…
postęp w moralności mierzy się m.in. uniwersalizacją jej zasad
podmiotem moralności jest człowiek jako człowiek
cechą ocen i zachowań moralnych jest ich bezinteresowność
moralność ma charakter refleksyjny i nieusuwalnie konfliktowy
kodeks etyki zawodowej sprowadza problem odpowiedzialności do posłuszeństwa normom
moralność jest czymś, co obowiązuje niezależnie od konwencji i umów
w związku ze stroną formalną etyka zawodowa jest relatywna w tym sensie, że może mieć charakter koniunkturalny, zależny od panującej ideologii
sama potrzeba formułowania kodeksów ma charakter koniunkturalny
Zwolennicy kodeksu mają natomiast następujące argumenty:
moralność nie jest czymś powszechnym, ale jest faktem społecznym
etyka zawodowa nie jest jakimś nowatorskim pomysłem czy modą czasów współczesnych
etyka zawodowa…
… zawodowej oraz zasady perfekcjonizmu.
Od Robinsona do Rockefellera Sprawiedliwość (cnota, która pomaga współżyć z innymi), umiarkowanie (cnota, która pozwala zachować wstrzemięźliwość, tak w sprawach zmysłowych, jak i emocjonalnych), roztropność (cnota, która pomaga w dostosowaniu ogólnych zasad moralnych do konkretnych praktycznych sytuacji życiowych) oraz męstwo (cnota, która broni cnót pozostałych…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)