Fragment notatki:
Czynniki determinujące działanie hormonów:
Biosynteza
Uwalnianie z kom.
Polimorfizm receptorów
Metabolizm
Wiązanie z białkami transportującymi - temat rozmaitych zaburzeń w zakresie syntezy i transportu do błony jak i uwalniania z kom. z grubsza można sobie wyobrazić bo jest to podobne jak z cytokinami czy białkami.
Dogmat nr 1 - hormon lub czynnik wzrostu działa tylko wtedy kiedy jest w postaci wolnej, czyli wszystkie czynniki które decydują o wzroście stężenia białek wiążących będą decydowały o zmniejszeniu puli wolnych hormonów - tym samym efekt netto będzie taki jak by hormonu było za mało. Obniżenie puli wiążącej spowoduje, że wspomnianego hormonu będzie więcej i efekt netto będzie taki jak przy nadmiarze, mimo że nadmiaru nie będzie. Dogmat nr 2 - przesunięcia w zakresie białek wiążących zaburzają prawidłowy wynik badania laboratoryjnego, wtedy kiedy większa część hormonu jest wiązana z białkami, a tak jest w większości przypadków. Trend w diagnostyce laboratoryjnej jest taki aby mimo większych kosztów i trudności, oznaczać hormony stężenie wolnych hormonówwolne, a nie całkowite. Szczególne znaczenie ma to w hormonach gruczołu tarczowego.
Białka, które wiążą hormony można podzielić na dwie grupy: Białka nieswoiste - największą rolę odgrywają tutaj albuminy, oraz prealbuminy. Prealbuminy - to jest frakcja występująca w bardzo niewielkiej ilości w warunkach prawidłowych lub negatywne białko ostrej fazy. Natomiast albuminy wiążą hormony nieswoiście, ponadto robią różne inne rzecze, oprócz hormonów wiążą też leki, bilirubinę.
Białka specyficzne (swoiste białka wiążące hormony) - w osoczu występują trzy:
TBG - (globulina wiążąca tyroksynę) - zarówno T3 jak i T4 jest transportowany w osoczu.
Zmiany stężenia TBG decydują o wyniku badania, mimo że nie zmienia się pula wolnego hormonu, jest to istotne z punktu widzenia praktycznego
CBG - (białko wiążące kortyzol) SHBG - (sex hormon binding sex hormon binding globulinprotein) - ta globulina wiąże zarówno estrogeny (17 - beta -estradiol), jak i testosteron, aczkolwiek powinowactwo hormonów do SHBG jest różne. Zmiany stężenia SHBG decydują czy mamy prawidłowe działanie na kom. estrogenów i androgenów, czy też nie, mimo że stężenie hormonu się nie zmienia.
Wiązanie z receptorem - w prawidłowym układzie regulacyjnym jakim jest hormon - komórka, czy receptory komórkowe występuje zjawisko down regulation. To oznacza, że w nadmiarze hormonu, komórka przed tym hormonem się broni, bo każdy nadmiar jest szkodliwy. Ta obrona to chowanie przez komórkę swoich receptorów (down regulation). Jak się później okaże nie jest unikatem wyłącznie układ endokrynny, ale oddziaływanie lipoprotein z kom. docelowymi, poprzez receptory regulatorowe, tzw. receptory wysokiego powinowactwa, też wg tej reguły funkcjonuje. Jeśli się coś w komórce pochrzani i nie schowa swoich receptorów występuje zjawisko dysregulacji, zjawisko nadmiaru hormonów. W warunkach prawidłowych receptory znikają: albo są chowane tylko w kom., albo są degradowane i w przypadku kiedy ilość hormonów się zmniejsza następuje ekspresja genów kodujących białka receptorowe na nowo.
(…)
… się do przysadki drogą transportu aksonalnego:
Wazopresyna
Oksytocyna
Hormony hipofizotropowe - dostają się do adenohypophisis, czyli do części gruczołowej przysadki i nie drogą transportu aksonalnego, ale drogą krążenia wrotnego (układ wrotny to naczynie żylne pomiędzy dwoma sieciami naczyń włosowatych):
Liberyny
Statyny
Jak ta organizacja wygląda:
Z jąder przykomorowego i nadwzrokowego, drogą transportu…
… przysadki mózgowej, czyli biorą udział w funkcjonowaniu osi podwzgórze - przysadka - gruczoły obwodowe.
Neurohormony podwzgórza
Neurosekrecja to jest taki sposób wydzielania, który musi obejmować trzy elementy:
Ośrodek neurosekrecyjny
Wazopresyna - NSO (nucleus supraopticus) Oksytocyna - NPV (nucleus paraventricularis)
Droga neurosekrecyjna - uczestniczy w niej białko o nazwie neurofizyna. W połączeniu z neurofizyną zarówno wazopresyna jak i oksytocyna przemieszczają się do narządu neurohemalnego (neurohypophysis).
Żeby sprawnie funkcjonowało wydzielanie neurohormonów z podwzgórza wszystkie te trzy elementy muszą być sprawne, a zaburzenia występują zarówno przy uszkodzeniu podwzgórza, przerwania drogi neurosekrecyjnej i w przypadku uszkodzenia tylnego płata przysadki mózgowej, efekt netto…
… efekt homeostazy, czyli przywrócić stan pierwotny, czyli rozrzedzić krew a nie ją zagęścić.
Działanie:
Antydiureza.
Skurcz mięśni gładkich naczyń - wzrost ciśnienia tętniczego krwi.
Wpływ na mięśniówkę jelit i pęcherza moczowego
Skurcz mięśniówki macicy - ten efekt jest w przypadku wazopresyny 60x słabszy niż efekt oksytocyny, co znalazło znaczenie w leczeniu niektórych krwotoków np. z żylaków…
… w wyniku nacieku zapalnego, zapalenia płuca w efekcie nadmiar wody wchłania się z przesączu pierwotnego i następuje przewodnienie organizmu. W tym zespole jeśli ktoś się nie zacznie leczyć umiera się na obrzęk płuc, albo na obrzęk mózgu. Po prostu mózg pęcznieje i następuje wklinowanie.
Oksytocyna:
Różni się od wazopresyny dwoma aminokwasami, też jest dziewięciopeptydem cyklicznym, państwo nie musicie…
…, ale również hamuje podwzgórze.
Tak jest w przypadku: tyreoliberyny, kortykoliberyny i gonadoliberyny. Wówczas na tyle sprawna jest regulacja, że nie jest potrzebne istnienie statyn. Przysadka produkuje dwa hormony, mianowicie hormon wzrostu i prolaktynę, które nie działają na gruczoły dokrewne obwodowe, ale wprost na tkanki. Wypada więc element regulacji - wpływ gruczołów obwodowych na przysadkę. W tym przypadku musi być element hamujący wydzielanie przysadki.
Tyreoliberyna TRH(TSH):
Składa się z trzech aminokwasów.
Funkcja jest dwojaka: Pobudza wydzielanie hormonu tyreotropowego
Wpływ tyreoliberyny na wydzielanie prolaktyny. Dawniej wyodrębniano odrębny hormon dla prolaktyny mianowicie prolaktoliberynę, w ostatnich latach stwierdzono, że jest to ta sama substancja, zarówno dla TSH, jak i prolaktyny.
Patologia…
… to dopamina
Odgrywa kluczową rolę w wydzielaniu prolaktyny, a w patologii człowieka mamy do czynienia nie z niedoborem ale z nadmiarem, odgrywa zaburzenie przekaźnictwa dopaminergicznego. W przysadce mózgowej zlokalizowany jest receptor typu D2, jego pobudzenie spowoduje zahamowanie ekspresji genu dla prolaktyny. Oprócz tego, że jest nasza kom. tropowa w przysadce, która wydziela prolaktynę, bardzo istotne znaczenie hamujące mają hormony tarczycy. Natomiast bardzo silne działanie pobudzające wydzielanie prolaktyny, czyli tak jak prolaktoliberyna to już wspomniane TRH. Dopamina - hamuje
Hormony tarczycy - hamują TRH - aktywuje wydzielanie prolaktyny.
Istnieje cała litania substancji, tak jak do Matki Boskiej, zaburzająca przekaźnictwo dopaminergiczne. Albo blokują receptor, albo zmniejszają wydzielanie…
… jest od tego jakie jest stężenie parathormonu. Jeśli jest ono działaniem pulsacyjnym małych dawek parathormonu, przeważa efekt osteogenetyczny, czyli parathormon mediuje tworzenie kości. Jeśli jest przewlekły niedobór jonów Ca, przytarczyce zostają pobudzone do stałego wydzielanie parathormonu to dominuje osteoliza osteoblastyczna, celem jest wyrównanie niedoboru jonów Ca w osoczu i dochodzi do degradacji kolagenu typu…
…:
Nadczynność przytarczyc - spowodowana gruczolakiem, albo rakiem przytarczycy, jedna z najczęstszych przyczyn hiperkalcemii u człowieka.
Niedoczynność przytarczyc - spowodowana wycięciem przypadkowym przytarczycy przez nieumiejętnego chirurga, podczas strumectomii, czyli wycięcia gruczołu tarczowego.
Kalcytonina:
Jest produktem genu wspólnego dla dwóch peptydów. Jednym z tych peptydów jest prokalcytonina…
… (hipokalcemia), następuje uruchomienie przytarczyc, parathormon nadgryza nam kości, wpływa na nerkę aby zmniejszyć wydalanie wapnia, przede wszystkim aktywuje w nerce syntezę 1,25 di OH D3, która pomoże odzyskać Ca z przewodu pokarmowego.
W przypadku nadmiaru hormonów tarczycy, zjadają one kości. Jeśli wzrośnie stężenie jonów Ca, w wyniku działanie hormonów tarczycy, dojdzie do zahamowania wydzielania…
… miejscach
OUN
W zwojach autonomicznych
Na zakończeniach układu współczulnego
Synteza:
Aminokwasem wyjściowym jest tyrozyna, a może być jak ktoś chce fenyloalanina, w pierwszym etapie hydroksylacja i powstaje DOPA (dihydroksyfenyloalanina), następnie dekarboksylacja, której koenzymem jest fosforan pirydoksalu, powstaje dopamina, hydroksylacja zależna od wit. C, powstała noradrenalina i wreszcie adrenalina…
…. w ścianach naczyń i w oskrzelach jego pobudzenie wywołuje efekt relaksacji. W wątrobie następuje wzrost syntezy glukozy, zarówno na drodze glukoneogenezy jak i glikogenolizy, zarówno rozpad glikogenu, jak i synteza glukozy de novo, z składników niecukrowych.
Beta3 adrenergiczny - znany od nie dawna ale cieszący się wielkim zainteresowaniem, ponieważ jego mutacje występują w grupie pewnych Indian…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)