NAUKA O PAŃSTWIE I POLITYCE
NOTATKA DO PUNKTU 7 - 15.11.11r.
POJĘCIE AUTORYTARYZMU
Termin ten pochodzi od łacińskiego słowa auctoritas, oznaczającego władzę, a także powagę moralną. W państwie autorytarnym organy władzy państwowej uznają się za nadrzędne wobec obywateli, bezwzględnie wymagając uległości i podporządkowania się swoim ,,jedynie słusznym decyzjom”. Występują różne definicje autorytaryzmu: ,,Rządy autorytatywne to rządy niepodlegające jakiejkolwiek kontroli społecznej, oparte na wymaganiu bezwzględnego posłuchu wobec władzy”.
,,Autorytatywny system sprawowania władzy, niezależnie od jego patologicznych, historycznych deformacji, oparty jest na koncepcji niekontrolowanego przywództwa”.
Według E. Nolte autorytaryzm to: każda forma ustrojowa, w której przyznaje się wyższą pozycję innemu niż parlament składnikowi władzy naczelnej.
Inny pogląd Hitchner'a i Harbold'a: autorytaryzm cechuje się przywództwem samowładnym.
Linz uzupełnia: autorytarne reżimy są systemami politycznymi z ograniczonym, nieopartym na odpowiedzialności pluralizmie politycznym, bez starannie wypracowanej kierowniczej ideologii, bez intensywnej czy ekstensywnej mobilizacji politycznej, w których przywódca pełni władzę w ramach formalnie słabo zdefiniowanych, ale w rzeczywistości dobrze przewidywanych ograniczeń.
NAJBARDZIEJ OPTYMALNA KONCEPCJA:
TRZY ASPEKTY AUTORYTARYZMU:
psychologiczny - charakter autorytarny, czyli dyspozycja do gorliwego posłuszeństwa wobec hierarchicznych przełożonych
instytucjonalny - sposób administrowania (rządzenia), denotujący połączenie apodyktycznego porządku z zagrożeniem karą
aksjologiczny - ideologia, która popiera lub skłania do przyjęcia rządów autorytarnych i wychwala jako wzór charakter autorytarny
SZEŚĆ TEZ AUTORYTARYZMU (ENGELBERT DOLLFUSS)
rząd jako reprezentacja państwa winien cechować się autorytetem
celem autorytarnego rządu jest ujednolicenie wielorakich interesów duchowych i materialnych ludzkości
autorytarne kierownictwo, wykonywane przez rząd, reprezentuje całe państwo
autorytet to ,,uporządkowana władza”, a nie samowola czy dyktatura
system państwowy ma być hierarchiczny
poparcie społeczeństwa dla instytucji powinno wyrastać z szerokiej sfery wolności duchowych, a nie z jednolitego światopoglądu
POJĘCIE TOTALITARYZMU
Pojęcie wywodzi się od łacińskiego słowa totus, oznaczającego ,,cały”. Mianem ,,totalitarnych”, zwykło się określać przede wszystkim powstałe po I wojnie światowej dwa systemy: nazistowskie Niemcy i komunistyczny Związek Radziecki.
(…)
…), zdominowane są przez wojskowych i cywilnych technokratów, skoncentrowanych przede wszystkim na promowaniu zaawansowanej industrializacji;
reżimy pokolonialno - mobilizujące, gdzie autorytarnie kierowana partia i autorytarne kierownictwo państwowe, są efektywnym instrumentem budowania i konsolidacji narodu
rasowe i etniczne demokracje - stosujące inżynierię społeczną, przyznające prawo uczestnictwa politycznego grupom rasowo uprzywilejowanym i minimalizujące demokratyczne prawa innym grupom etnicznym
reżimy teokratyczne, w których główny ośrodek decyzji politycznych znajduje się w rękach władzy duchownej
posttotalitarne autorytarne reżimy to przede wszystkim destabilizujące się od połowy lat 50-tych ustroje państw Europy Środkowo - Wschodniej, czyli tzw. ,,autorytaryzm socjalistyczny”
Autorytaryzm…
… AUTORYTARNY:
sceptycznie odnosi się do parlamentu o demokracji
piętnuje liberalizm i indywidualizm
pluralizm polityczny, gospodarczy i kulturowy (władza wykonawcza oparta na autorytecie jednostki)
propaguje elitaryzm (elity wyłanianie za pomocą kryterium zasług dla państwa)
nie ma prześladowań ludzi na tle religijnym uproszczenie procesów decyzyjnych (łamanie prawa)
brak reguł odpowiedzialności politycznej…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)