DZIENNIK - PAMIĘTNIK - AUTOBIOGRAFIA WE WSPÓLCZESNEJ PROZIE POLSKIEJ DZIENNIK (diariusz) - gatunek literatury użytkowej, zapiski bieżące, rodzaj pamiętnika, sporządzonego w charakterze twórczości literackiej, publikowanego na bieżąco lub później. Jest dokumentem osobistym - pisany w 1 os. l. p. Ma dużą wartość historyczną jako tekst źródłowy. Autorzy dzienników: 1. WITOLD GOMBROWICZ „ Dziennik 53-56, 57-61, 61-69” 1957, 62, 66
2. LEOPOLD TYRMAND „ Dziennik 1954” 1980
3. GUSTAW HERLING-GRUDZIŃSKI „ Dziennik pisany nocą 1971-72, 73-79, 84-88, 89-92” 1973, 80, 89, 93
4. JERZY ANDRZEJEWSKI „ Z dnia na dzień” 1988
5. ZOFIA NAŁKOWSKA „Dzienniki czasu wojny”
6. JAN LECHOŃ „Dziennik”
„ Dzienniki ” Witolda Gombrowicza „ Dzienniki” pisane były z myślą o druku, zostały opublikowane na łamach paryskiej „Kultury”. Zapewne wzięły się z autoanalizy. Również codzienność prowokowała ich tematy. Wyjaśniają wprost przesłanie utworów literackich Gombrowicza, prezentują jego widzenie świata. Gombrowicz mówi w nich o ludziach, wyraża swe sądy i oceny, czasem spokojne, częściej jednak złośliwe. Jak w życiu przyjmuje postawę obronną, później napastliwą. Zanotował swoje spostrzeżenia, przemyślenia, żale, frustracje, opinie i kompleksy z dobrej perspektywy obserwacyjnej - przebywał za granicą, przez co stał się bystrym i prowokującym krytykiem twórczości literackiej rodaków. Polemizuje też, na temat twórczości i postawy Polaków za granicą, ze środowiskiem londyńskiej emigracji, czy Stefanem Kisielewskim. „ Dzienniki” rozprawiają się z mitami polskości i pompatycznym patriotyzmem. Autor skrytykował instytucje podtrzymujące takie postawy, m.in. Kościół. Zadaniem Polaków powinno być wyzwolenie się z narodowej formy i zrozumienie, że jest się, przede wszystkim, człowiekiem. „ Dzienniki” są spowiedzią przed czytelnikiem, stanowią swoiste studium życia autora. Największym ich tematem jest sam Gombrowicz - pierwszy ich wpis brzmi „Ja”, co podkreśla egotyzm autora, który wykreował w nich swój wizerunek. Tworząc „Dzienniki”, Gombrowicz stworzył siebie, czy też swojego sobowtóra. Wszystko jest mu obce, uwiera i dokucza, dlatego ucieka w niepewność, odrzucenie. Przesadnie dba o dystans do idei i doktryn, stwarza go też w stosunku do własnych przyjaciół i upodobań. Obnaża fałsz, dwuznaczność, ułomności i braki.
Gombrowicz nie lękał się podejmować dyskusji z uznanymi autorytetami, jak Czesław Miłosz. O tym pisarzu, jak i jego dziele
(…)
… zdarzenie zapisywane jest od nowego akapitu, zakończenie ceną. Są źródłem wiedzy historycznej, obyczajowej, społecznej. Stanowią utwory z pogranicza literatury pięknej i literatury faktu.
„Pamiętnik z powstania warszawskiego” Mirona Białoszewskiego
„Pamiętnik...” jest zapisem doświadczeń cywila, mieszkańca Warszawy, Mirona Białoszewskiego, przedstawiciela pokolenia Kolumbów. W dniu wybuchu powstania miał…
… ochotnicy. Dlatego „Pamiętnik...” jest swoistym źródłem historycznym tamtych czasów. Narrator umiejscowił wydarzenia w różnych, autentycznych miejscach stolicy, podał prawdziwe nazwy ulic, placów, numery budynków. Bohaterem „Pamiętnika...” jest Miron Białoszewski. Dni codzienne w powstańczej rzeczywistości upływały mu na zaspokajaniu poczucia bezpieczeństwa i podstawowych potrzeb życiowych. Jego głównym…
… w „Pamiętniku...” jest dwupłaszczyznowa. Pierwsza płaszczyznę tworzy narrator-autor, który relacjonuje wydarzenia z perspektywy czasowej (1967). Przypomina sobie przeszłość i komentuje opisywane sytuacje. Nie potrafi się zdystansować. Rejestruje to, co widzi się tu i teraz, ma przestrzeń ograniczoną. Świat jest dla niego fragmentem tego, w czym uczestniczy sam. AUTOBIOGRAFIA - gatunek literacki, rodzaj…
… do niego powrócić i kontynuować zapiski, ale praca nad kolejnym dziełem nie pozwoliła mu na to.
„Dziennik 1954” został opublikowany we fragmentach w Tygodniku Powszechnym, później w londyńskich Wiadomościach. Utwór stanowią zapiski codziennych zdarzeń. Autor zanalizował swoje życie i decyzje oraz stalinizm w Polsce. Występuje w roli antykomunisty, jednakże nie podjął z komunizmem polemiki politycznej…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)