Próbując zrozumieć … osobę z anoreksją - w kręgu archetypów negatywnej kobiecości: Archetypy negatywnej kobiecości jako jedna z przyczyn anoreksji:
Badacze wielokrotnie podkreślają, że osoby cierpiące na zaburzenia jedzenia nie akceptują swojego ciała i mają do niego wrogi stosunek. Osoby z anoreksją określają własne ciało jako obce, brudne i nazywają go „śmietnikiem”. Twierdzą, że posiadanie go sprawia im przykrość. Ciało jest dla nich złe, a dusza, psychika - dobre.
Nieprzypadkowo tytuł jednego z pamiętników osoby z anoreksją brzmi „Przeklinam cię ciało' (Lachowicz 2005), a jego bohaterką jest młoda kobieta wkraczająca w dorosły świat. Tytuł ten wskazuje na bardzo ważny aspekt anoreksji, jakim jest niechęć, a nawet nienawiść do własnego ciała. Łączenie ciała ze złem charakterystyczne w anoreksji, powinno skierować uwagę badaczy nie tylko na media promujące modę, ale także na standardy moralne dotyczące kobiet, które są na tyle nierealne, że można je nazwać „stereotypami płciowymi” albo ….. archetypami.
Teorie psychodynamiczne i socjokulturowo-feministyczne lokalizują początek anoreksji w okresie adolescencji i podkreślają (zwłaszcza ta druga teoria) odpowiedzialność, jaką za negatywny stosunek do ciała skutkujący anoreksją, ponosi współczesna, patriarchalna, jak przed laty, kultura.
Według autorów tych teorii, ta kultura uprzedmiotawia ciało kobiety, dlatego młoda kobieta dorastając musi przekształcić swoje psychiczne, duchowe ja na ja cielesne, które ma się przede wszystkim podobać i spełniać przypisane mu biologicznie role społeczne
Zatem co wrażliwsze dziewczęta dorastając w kulturze, w której ciało kobiety traktuje się wyłącznie jako przedmiot podziwu i czynności seksualnych, nie mogąc znieść takiej perspektywy, świadomie, poprzez głodowanie, zatrzymują proces dorastania, traktując swoje ciało jako wroga autentycznego rozwoju. Pojęcie „archetyp”, utworzone przez wybitnego szwajcarskiego psychiatrę i psychologa żyjącego na przełomie XIX i XX wieku - Carla Gustawa Junga, oznacza pierwotne wyobrażenie i wzorzec zachowania, obejmujący także sferę myślową i niosący ze sobą znaczny ładunek emocjonalny, którego źródłem są utrwalone w psychice zapisy powtarzające się przez wiele pokoleń doświadczeń. Warto podkreślić, że według Junga struktura każdego archetypu jest bipolarna, co oznacza, że posiada on swoją konstruktywną i destruktywną stronę.
Anoreksja jako radykalny przejaw odrzucenia kobiecości jako moralnie złej, kieruje naszą uwagę na archetypy dotyczące negatywnego wymiaru (bieguna) kobiecości. Tych archetypów nie analizował Jung, ale na ich istnienie od wielu lat w nieświadomości zbiorowej wskazują zarówno psychologowie, filozofowie, jak i znawcy literatury pięknej. Poniżej przedstawię najważniejsze z nich.
(…)
…. Jest się mężczyzną albo jest się kobietą, odpowiednio do tego, czy jest się kimś, czy się nim nie jest (…). Mężczyzna nisko stojący, stoi jeszcze nieskończenie wysoko ponad kobietą, najwyżej stojącą, i to tak wysoko, że porównywanie i zestawianie wydaje się tu prawie niedopuszczalnym” Otto Weininger „Płeć i charakter” z 1903 roku
Maria Janion komentuje: „Weininger popełnił samobójstwo w kilka miesięcy po ukazaniu się „Płci i charakteru”. Ze wstrętu do samego siebie?”
Jak twierdzi Janion przekroczenie przez kobietę pewnych praw, które mężczyźni już dawno przekroczyli, jest nazywane szaleństwem. Na przykład kobietom, które uczestniczyły w Rewolucji Francuskiej diagnozowano jako posiadające „paranoję reformatorską” oraz „histerię rewolucyjną” i zarzucano im brak równowagi psychicznej, a w czysto politycznie…
… zostanie zgwałcona, wiele osób uzna, że prawdopodobnie sama sprowokowała sprawcę swoim ubiorem lub zachowaniem (w przypadku gwałtu dokonanego na mężczyźnie, bardziej surowo ocenia się sprawcę w porównaniu do oceny sprawcy gwałtu na kobiecie).
Przychodzi tu na myśl tytuł jednej z pierwszych publikacji na temat anoreksji: książki Hilde Bruch „Złota klatka” (1978). Autorka porównuje sytuację osoby…
… menstruacja - Osoba z zaburzeniem jedzenia, a zwłaszcza z anoreksją, doświadcza menstruacji jako przejawu „brudnego” według niej ciała. Fizjologia ciała, a zwłaszcza zjawiska biologiczne, które cechują kobiety, są dla tych osób bardzo nieprzyjemne Ronald Sosnowski (2001) wykazał, istnieje dodatnia zależność między negatywną postawą wobec menstruacji a zaburzeniami obrazu ciała u kobiet, a w szczególności…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)