To tylko jedna z 5 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Ameryka Północna budową zbliżona do Europy
do jednostek starszych dołączają młodsze
kraton laurentyński
tarcza kanadyjska; tarcza laurentyjska łączy się w jedną strukturę z tarczą grenlandzką
Główne jednostki tektoniczne: prekambryjska platforma północnoamerykańska progi geologiczno-strukturalne zwane glintem (południowa krawędź tarczy laurentyjskiej)
zbudowana z prekambryjskich skał krystalicznych
najstarsze skały - w obrębie tarczy grenlandzkiej kaledonidy i hercynidy kaledonidy - kiedyś łączyły Amerykę z Europą
Pasmo Innuitów (biegnie przez Wyspy Królowej Elżbiety i północną Grenlandię)
Pasmo Eskimoskie
Pasmo Wschodniogrenlandzkie
początek w fazie kaledońskiej, potem kształtowane w fazie hercyńskiej
liczne intruzje kwaśnych skał magmowych
Appalachy
północna część sfałdowana w orogenezie kaledońskiej
południowa część dobudowana w hercyńskiej
w trzeciorzędzie ponownie wydźwignięte
współczesna rzeźba - w większości efekt działalności plejstoceńskich lodowców młoda platforma paleozoiczna na południu od platformy prekambryjskiej
obejmuje:
Basen Meksykański
Nizinę Nadatlantycką
obniżający się poziom kontynentu (ruchy obniżające) Kordyliery młode góry fałdowe
tworzenie od mezozoiku
najwcześniej powstała część wschodnia i środkowa
kształtowane przez wulkanizm
znaczna część ukształtowana w orogenezie pacyficznej
żywe procesy tektoniczne
zróżnicowana budowa:
G. Skaliste (budowa płaszczowinowa)
G. Kaskadowe (pochodzenie wulkaniczne)
Sierra Nevada (batolity)
strefa obniżeń; wyżyny:
Wyżyna Kolorado (akumulacyjna)
Wyżyna Kolumbii (zbudowana ze skał wulkanicznych) Wykład 7 8.12.2005
Wulkanizm na świecie produkty wybuchów wulkanicznych:
lawa (i jej właściwości)
materiał piroklastyczny
gazy wulkaniczne
pyły wulkaniczne (rozprowadzane wokół całej kuli ziemskiej w wysokich warstwach atmosfery; efekt wybuchu - globalny; regionalny)
kształty wulkanów gazy wulkaniczne - składają się z pary wodnej, CO 2 , H, chlorowodór, fluorowodór, siarkowodór, dwutlenek siarki, metan; mają wpływ na klimat
Charakter erupcji wulkanicznej efuzywne (lawowe) - spokojny wypływ lawy
eksplozywne (gazowe) - gwałtowne; gazy i materiał piroklastyczny
mieszane - lawa, materiał piroklastyczny
(…)
… i kwaśnych
stożek o nachyleniu 30-45°
bardziej kwaśne lawy
prawie 60% wulkanów świata
Fudżi, Wezuwiusz, Kluczewska Sopka, Mayon, Pinatubo, Ojos de Salado
kopułowe (kopuły wulkaniczne)
z lawy lepkiej, typu riolitowego i trachitowego
strome zbocza
Merapi (Jawa), Unzen (Japonia), Lassen Peak (Ameryka Północna)
kalderowe
gwałtowne eksplozje - rozsadzenie, albo po zapadnięciu wulkanu, nad pustą komorą lawową…
… w strefach (dolinach) ryftowych
wydobywa się łatwo płynna lawa zasadowa, bogata w alkalia (Na, K) oraz lawa riolitowa
Grzbiet Środkowoafrykański
w Afryce Wschodniej lawy głównie bardzo alkaliczne (wapń, potas)
wulkan: Oldainyo Lengai
strefy konwergencji
wulkanizm powstaje w kontakcie dwóch płyt oceanicznych
lawy bogate w związki wapnia (lawy wapniowo-alkaliczne) - tworzą andezyty, dacyty, ryolity
wulkanizm…
… (czynny; bardzo stromy), Kelud, Krakatau, Batar, Semeru, Raung
Krakatau - wybuch 1883; rozsadzenie wyspy wulkanicznej, powstanie kaldery; w środku narodził się nowy - aktywny wulkan Anak Krakatau; powstała fala tsunami
Tambora - 1815r. - najgroźniejszy wybuch; ochłodzenie średniej temperatury o 3°C (całego świata); rok bez lata
lawa łatwo ulega wietrzeniu - miąższe gleby wulkaniczne; pola terasowe…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)