Umowa międzynarodowa jako źródło prawa administracyjnego
Relacje między prawem wewnętrznym a prawem międzynarodowym zainteresowały społeczność międzynarodową dopiero pod koniec wieku XIX. Było to związane przede wszystkim z rozwojem demokracji parlamentarnych w państwach ją tworzących (tworzeniem systemu kontroli nad procesem zawierania umów międzynarodowych), a także coraz szerszym wchodzeniem prawa międzynarodowego w sferę nie tylko zewnętrznych stosunków państw, ale również w dziedziny regulowane do tej pory wyłącznie prawem wewnętrznym. W tym czasie prawo międzynarodowe zdołało już ugruntować podstawową swą zasadę wymagającą wykonywania zobowiązań międzynarodowych (pacta sunt servanda), z której wyprowadziło nadrzędność zobowiązań międzynarodowych w stosunku do zobowiązań wewnętrzno-prawnych. Nadrzędność tą charakteryzuje pozostawienie państwu swobody wyboru właściwej metody, zapewniającej prawu międzynarodowemu wykonanie w systemie prawa krajowego. Niezapewnienie skuteczności prawu międzynarodowemu w porządku wewnętrznym pociąga za sobą odpowiedzialność międzynarodową państwa.
W moich rozważaniach skupię się nad znaczeniem umowy międzynarodowej jako źródła prawa nie tylko międzynarodowego, ale także administracyjnego.
Pojęcie umowy międzynarodowej :
Według powszechnie przyjętej definicji, umowa międzynarodowa jest to wyraźne oświadczenie woli dwóch lub więcej państw, na podstawie którego stwarzają one między sobą węzeł obligacyjny i związane z nim skutki prawne. Przez pojęcie węzła obligacyjnego rozumie się nie tylko nawiązanie stosunków rodzące skutki prawne, lecz również możliwość zmiany lub unicestwienia istniejących stosunków. Z istoty umowy międzynarodowej wynika zawsze określone zobowiązanie. Umowa międzynarodowa jest zewnętrznym, formalnym wyrazem woli stron, określanej terminem technicznym 'consensus'. Umowę międzynarodową stanowi „wszelkie porozumienie” między państwami, zawarte z określoną intencją i w określonej formie. Treść takiego porozumienia stanowią prawa i obowiązki, wynikające z władzy państwowej. Pojęcie `traktat' obejmuje wszelkie porozumienia międzynarodowe, zawarte w formie pisemnej. Różnice pomiędzy poszczególnymi kategoriami umów można określać jedynie w zależności od tego, w jaki sposób konstytucje poszczególnych państw regulują kompetencje organów, zawierających poszczególne kategorie umów, ich ratyfikacje itd. Z pojęciem umowy międzynarodowej związany jest wymóg formy pisemnej. Nie oznacza to jednak, że ustne porozumienia w prawie są bez wartości prawnej; umowy zawarte w sposób ustny nie są pozbawione węzła obligacyjnego. Można zawierać umowy ustnie ze wszystkimi skutkami prawnymi. Umową międzynarodową jest każde porozumienie państwa, które podlega prawu międzynarodowemu i jest przez nie regulowane. To odróżnia umowy międzynarodowe od porozumień, które państwa zawierają w płaszczyźnie prawa wewnętrznego jednej ze stron takiej umowy, a także od porozumień, w których strony wskazują, jakie prawo wewnętrzne decyduje o charakterze danego porozumienia. Pojęcie umów międzynarodowych nie obejmuje takich zawieranych przez państwo porozumień, które nie wynikają z władzy państwowej, wykonywanej w płaszczyźnie stosunków z innymi państwami jako podmiotami prawa międzynarodowego.
(…)
…, ale kategoria traktatów uzyskujących status prawa wewnętrznego w tych państwach jest znacznie szersza. Zasady dotyczące zrównania traktatu ratyfikowanego za zgodą parlamentu z ustawami wypracowało tu orzecznictwo. W systemach zrównujących umowę z ustawą, siłą rzeczy powstawać musi konflikt między ustawą a umową. Najczęściej rozwiązywany jest zgodnie z regułą lex posterior derogat legi priori - zjawisko derogacji ustawy przez umowę międzynarodową. Ostatnio daje się jednak obserwować zjawisko łagodzenia działania tej zasady. Sądy wielu państw, tak jak sądy niemieckie czy amerykańskie, czynią bowiem wszelkie wysiłki, aby zapewnić skuteczność wcześniejszemu traktatowi sprzecznemu z późniejszą ustawą, stosując jeszcze jedną zasadę, a mianowicie, nie można domniemywać, że ustawa uchwalona była przez parlament…
… międzynarodowych ratyfikowanych, Rada Ministrów przedkłada ja w postaci uchwały Prezydentowi RP do ratyfikacji lub o jej zatwierdzeniu. Przedłożenie umowy międzynarodowej Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej do ratyfikacji jest dokonywane po uzyskaniu zgody, o której mowa w art. 89 ust. 1 i art. 90 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, lub po zawiadomieniu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej zgodnie z art. 89 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej - art.15 §3. W przypadku wyrażenia przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej negatywnej opinii, w terminie 30 dni od dnia zawiadomienia, co do zasadności wyboru trybu ratyfikacji umowy międzynarodowej, o którym mowa w art. 89 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Rada Ministrów zajmuje ponowne stanowisko w tej sprawie. Ratyfikowana umowa międzynarodowa…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)