PRAWO CYWILNE - ZOBOWIĄZANIA Pojęcie zobowiązania. Zobowiązanie jest rodzajem stosunku cywilno-prawnego cywilnoprawnego swoistych cechach wskazanych w odpowiednich normach prawa zobowiązań. (art. 353)
Podmiot uprawniony - WIERZYCIEL, podmiot zobowiązany - DŁUŻNIK, przedmiot zobowiązania - ŚWIADCZENIE.
Wierzytelność jest prawem podmiotowym, które w stosunku zobowiązaniowym przysługuje wierzycielowi. Wierzytelność jest zarazem prawem podmiotowym względnym. Kieruje się ona bowiem przeciwko indywidualnie oznaczonej osobie, jaką jest dłużnik i tylko przez niego może być naruszona. Ostatecznie każda wierzytelność prowadzi do powstania roszczenia (uprawnienia podmiotowo i przedmiotowo skonkretyzowane). Prawo podmiotowe wierzyciela może być wzbogacone o uprawnienia kształtujące na mocy, których ma on kompetencje do zniesienia lub zakończenia albo zmiany stosunku zobowiązaniowego przez jednostronną czynność prawną. Dług i odpowiedzialność. Korelatem wierzytelności jest dług, rozumiany jako zespół obowiązków dłużnika. Wykonanie tych obowiązków ma na celu zaspokojenie interesu wierzyciela, określonego jego prawem podmiotowym (wierzytelnością). Z tego względu w myśl art. 354 § 1. Podstawowym obowiązkiem dłużnika jest spełnienie świadczenia. Wierzycielowi mogą przysługiwać względem dłużnika uprawnienia kształtujące, które realizują się bez współdziałania dłużnika. Głównym celem zobowiązania jest zaspokojenie interesu wierzyciela i temu celowi zostały podporządkowane obowiązki dłużnika, a zwłaszcza obowiązek świadczenia. Z tego właśnie względu zobowiązanie gaśnie, gdy wierzyciel został zaspokojony nie tylko przez dłużnika, lecz również przez osobę trzecią, albo, gdy spośród kilku dłużników zobowiązanych z różnych lub tych samych tytułów prawnych jeden wykonał świadczenie. Odpowiedzialność za dług to wszelkie ujemne konsekwencje przewidziane przez prawo za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązań. W kręgu tak pojętej odpowiedzi mieści się negatywne następstwo polegające na tym, że dłużnik obowiązany jest naprawić wierzycielowi wynikłą szkodę. Należy się, bowiem liczyć z ewentualnością, że żadne z tych zobowiązań nie zostanie wykonane lub należycie wykonane. W związku z tym system prawny przewiduje rozmaite sposoby przymusowego zaspokojenia interesu wierzyciela. Wykonanie zastępcze. Zobowiązanie niezupełne. Istnieje kategoria tzw. zobowiązań niezupełnych (naturalnych), które polegają na tym, że dłużnik nie ponosi odpowiedzialności za swój dług. Wierzycielowi nie przysługuje kompetencja do zwrócenia się do sądu o wydanie orzeczenia nakazującego dłużnikowi wykonanie świadczenia, a w razie jego niespełnienia prowadzenia egzekucji w celu zaspokojenia się z majątku dłużnika.
(…)
… jest do jej naprawienia. Źródłami zobowiązań są: Czynności prawne, wśród nich podstawowe znaczenia mają umowy, tzn czynności, których elementami składowymi muszą być w każdy przypadku dwa zgodne oświadczenia woli, źródłem zobowiązania może być także jednostronna czynność prawna, np. przyrzeczenie publiczne, może ono polegać na tym, że dany podmiot prawa ogłosi w określony sposób, najczęściej w środkach przekazu…
… może jednak dojść do zbiegu podstaw odpowiedzialności - mamy do czynienia, gdy sprawca czynu niedozwolonego był wcześniej związany z poszkodowanym odpowiednią umową, np. był magazynierem, obowiązanym wyliczyć się z towaru, a on przywłaszczył sobie towar zleceniodawcy, poszkodowany w tym przypadku może dochodzić odszkodowania labo w reżimie natury kontraktowej lub deliktowej. Bezpodstawne wzbogacenie - mamy do czynienia, gdy ktoś uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby bez podstawy prawnej, która uzasadniałaby taką korzyść, bezpodstawne wzbogacenie zaistnieć może np. wtedy, gdy w wyniku siły wyższej przemieszczone zostaną składniki majątkowe z jednego gospodarstwa rolnego do drugiego, z bezpodstawnym wzbogaceniem mamy do czynienia również wtedy, gdy dany podmiot spełnił świadczenie niezależne, np. zapłacił…
…, że wypłaci określoną nagrodę, za takie lub inne osiągnięcie podmiotu, który zareagował na ogłoszenie publiczne, Czyn niedozwolony (delikt cywilny) - występuje wtedy, gdy naruszone zostanie prawo lub zasady współżycia społecznego, a w następstwie takiego działania powstanie szkoda, strony czynu niedozwolonego mogły nie być wcześniej związane żadnym węzłem obligacyjnym, np. wypadek komunikacyjny, w praktyce…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)