To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Zdolność prawna zależała od statusów libertatis i civitatis
Statusy:
Libertatis,
Civitatis,
Familia.
Senatus consultum 52r. n.e.
Kiedy kobieta wolna obcuje z niewolnikiem, po 3-krotnym upomnieniu, zostaje ona osobą niewolną. II w. n.e. favor libertatis - popieranie wolności
Sposoby wyzwalania niewolników:
Formalnoprawne
Manumicio vindicta, pozorny proces windykacyjny polegający, urzędnik magistratury i niewolnik, z jednej strony obrońca wolności - twierdzi że niewolnik jest osobą wolną, a z drugiej właściciel niewolnika( jeśli milczy, to zgadza się na wyzwolenie)
Manumicio censu - wpis na listę obywateli rzymskich, z pomocą cenzora można było uzyskać wpis, niewolnik miał status libertyna
Manumicio testamentaria - może przybrać dwie formy: directa - wtedy, kiedy spadkodawca mocą swej ostatniej woli, rozporządzenia testamentowgo, bezpośrednio w odpowiednich słowach wyzwala niewolnika; patronem jest ten kto wyzwala, a tutaj brak patrona; fidei comisaria - wtedy kiedy spadkodawca mocą swojej ostatniej woli poleca w odpowiedniej formie wyzwolenie niewolnika spadkobiercy, bądź spadkobiercom; Co będzie kiedy spadkodawca nie chce wyzwolić niewolnika?
Istniała możliwość wyzwolenia niewolnika od opornego dziedzica.
Manumicio in eclesia w obecności biskupa i gminy, funkcjonuje dopiero w okresie prawa nieklasycznego, 313r. edykt Konstantyna o tolerancji
Nieformalnoprawne
Inter amicos - miedzy przyjaciółmi
Per epistulam - poprzez list
Per mensam - poprzez zaproszenie do stołu
Skutki wyzwolenia formalnoprawnego:
Wyzwoleniec zyskuje obywatelstwo rzymskie, jest zaliczany do cives romani, do grupy libertyni - wyzwoleńców
Była możliwość zastrzeżenia warunku od którego było uzależnione wyzwolenie.
Skutki nieformalnego wyzwoleni:
Wciąż status niewolnika
Przysługiwała ochrona pretora
Pretor w nieformalny sposób przychodzi z pomocą
Wolność nie była uznana prawnie, właściciel mógł odwołać swoją decyzję
Od lex unia normana - osoby te uzyskiwały status prawny latynów; wyzwolenie nieformalnoprawne jest ważne le nie powoduje takich skutków prawnych jak formalnoprawne; Mieli commercium z rzymianami, Nie mogli sporządzać testamentu, ani dziedziczyć
Cesarz Justynian zrównał wyzwolenie nieformalne z formalnym, trzeba było 5 świadków
Ograniczenia w wyzwalaniu niewolników:
Oktawian ugust ogrnicz aproceder wyzwalania niewolników, Lex Aelia Sentia 4r. n.e., Lex Pufia caninia 2 r. n.e.
(…)
… pokrzywdzenie wierzyciela lub patrona niemożliwe
Prawo patronatu:
Jeżeli wyzwoleniec sotał wyzwolony z zachowaniem przepisów cywilnoprawnych, pod względem publiczno prawnym stali niżej niż wolno urodzeni obywatele, nie miej biernego prawa wyborczego - brak ius honorum, mieli ius suffragi - głosowali w 4 tribus miejskich, ich głos mało znaczył, pod względem prywatnoprawnym na równi z obywatelami, le pewne…
…, przywiązani do ziemi
(Gaius)
Obywatele rzymscy (rzymskie posiadał pełnie praw publiczno i prywatnoprawnych)
Uprawnienia prywatnoprawne:
Ius commerci, mógł zawierać akty prawne, uznane w ius civile
Ius comubium, prawo do zawierania małżeństwa uznanego w ius civile; matrimonium było legitimum i było prawnie usankcjonowane, rodziło się potomstwo z prawego łoża
Legis actionis, prawo do występowania w rzymskim…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)