Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych IV

BGB
- pełnoletniość po ukończeniu 21 roku życia
* instytucja dodania lat przez małżeństwo (od 18 lat dla obu płci)
* instytucja dodania lat bez małżeństwa (upelnoletnienie) - sąd opiekuńczy uchwałą może upełnoletnić osobę która ukończyła 18 lat za zezwoleniem małoletniego i jego opiekuna, ocena tego czy jest to korzystne dla małoletniego
- własnowolności można pozbawić (ubezwłasnowolnić można) tego kto wskutek choroby umysłowej lub słabości umysłu nie potrafi załatwić swoich spraw (odbiór własnowoli)
- marnotrawstwo (istotne narażenie siebie i rodziny na niedostatek - dopiero to jest podstawą do ubezwłasnowolnienia)
- nałóg pijaństwa - naraża siebie lub rodzinę, zagraża innym osobom
- choroba, marnotrawstwo i nałóg pijaństwa jako jedyne trzy przesłanki do ubezwłasnowolnienia
- brak ubezwłasnowolnienia częściowego (jak ustaje przyczyna to cofa się ubezwłasnowolnienie)
- formalnie żadnych więcej ograniczeń nie było
ZGB
- jako pierwsze konstruuje/wprowadza pojęcie zdolności do czynności prawnych (zdolność do ustanawiania praw i obowiązków)
- zdolność do czynności prawnych ma ten kto jest pełnoletni i zdolny do osądzenia
- pełnoletniość - ukończenie 20 roku życia
- instytucja dodania lat przez małżeństwo (też od 18 lat) - małżeństwo czyni pełnoletnim
- instytucja upełnoletnienia bez małżeństwa - jedyna różnica między BGB a ZGB
- urząd opiekuńczy stwierdza czy upełnoletnienie przyniesie korzyści (głębsza specjalizacja niż w BGB)
- ubezwłasnowolnia się w przypadku braku zdolności do osądzenia - generalna przesłanka do ubezwłasnowolnienia; przejawem braku choroba psychiczna, pijaństwo lub innych - szkoła wolnego prawa, katalog otwarty (w BGB - przy jakich przesłankach ubezwłasnowolnia)
OSOBY PRAWNE („OSOBOWOŚĆ PRAWNA”) - do XIX w. mówiono o osobowości prawnej, a nie o osobach prawnych Prawo rzymskie - brak osób prawnych nie było w starożytnym Rzymie
- brak terminologii technicznej
- brak rozbudowanej refleksji prawniczej
- możliwa przyczyna ius publicum - ius privatum (w prawie publicznym występowały podmioty wyposażone w quasi osobowość prawną, ale nie są to podmioty zakresu prawa prywatnego!) [spadek leżący]
- związki osób - korporacje (państwo, fiskus, gminy miejskie, zrzeszenia publiczne) - wszelkie przejawy na gruncie prawa prywatnego
- stowarzyszenie a spółka (societas) - w Rzymie spółki istniały, ale nie miały odpowiedniej struktury; spółka w prawie rzymskim nie mogła istnieć przy zmianie osób (nie była więc ponad osobami fizycznymi), najpierw prawo nabywała osoba fizyczna dopiero przekazując na wspólników - brak formuły ponadpodmiotowej

(…)

… oraz inne pozachrześcijańskie organizacje
* glosatorzy - doświadczenie komun włoskich - koncepcja osobowości prawnej okręgu miejskiego;
* komentatorzy - teoria osoby fikcyjnej oderwanej od tworzących samodzielną zbiorowość osób fizycznych do XVII w.; Bartolus (ojciec prawa międzynarodowego); dostosowywanie prawa rzymskiego, państwowego
* Samuel Pufendorf, Christian Wolff - koncepcja naturalnoprawna - oparta na umowie…
... zobacz całą notatkę