95.ZASADY PROCESU KARNEGO W II RP. ŚLEDZTWO I DOCHODZENIE. Procedurę karną normował kodeks postępowania karnego z 1928 roku. Stanowił twór oryginalny, odznaczający się wysokim poziomem techniki legislacyjnej. Kodeks cechowały tendencje liberalne, przejawiające sie w dążeniu jego twórców do stworzenia takich rękojmi, które zabezpieczały niewinnego od postawienia przed sądem i skazania. Do gwarancji praw jednostki w postępowaniu karnym zaliczano: uzależnienie tymczasowego aresztowania od decyzji sądu, prawo do posiadania obrońcy, jawność rozprawy, domniemanie niewinności oskarżonego, możliwość wniesienia apelacji, zakaz „reformationis in peius”- zabraniający zaostrzenia kary przez sąd II instancji, jeżeli oskarżyciel nie złożył apelacji. Kodeks postępowania karnego wprowadzał formę procesu mieszanego skargowo- inkwizycyjnego. Element skargowy przejawiał się w wstrzymaniu sprawy na żądanie uprawnionego oskarżyciela i w rozróżnieniu w postępowaniu głównym funkcji sądzenia, oskarżania i obrony. Cechy inkwizycyjne wyrażały sie w ściganiu większości przestępstw z urzędu i w trybie prowadzenia postępowania przygotowawczego.
Przestępstwa z punktu widzenia procesu karnego dzieliły sie na ścigane z urzędu i z oskarżenia prywatnego. Proces dzielił się na dwa stadia: postępowanie przygotowawcze i rozprawę główną. Przy przestępstwach ściganych z urzędu postępowanie karne rozpoczynało sie od postępowania przygotowawczego, które dzieliło się na dochodzenie i śledztwo.
Dochodzenie prowadził oskarżyciel publiczny (prokurator), a na jego żądanie policja. Miało na celu zebranie informacji o przestępstwie. Wszczynane było na żądanie prokuratora i prowadziła je policja, rzadziej sam prokurator. Śledztwo z reguły w zawiłych sprawach prowadził sędzia śledczy pod kontrola prokuratora. Jego zadaniem było ustalenie sprawcy i uzyskanie dowodów. Tymczasowe aresztowanie podejrzanego w trakcie dochodzenia lub śledztwa następowało na mocy decyzji sądu. Na podstawie wyników śledztwa prokurator sporządzał akt oskarżenia i wnosił go do sądu grodzkiego lub okręgowego. Podczas postępowania przygotowawczego wobec osoby podejrzanej mogły być zastosowane środki zapobiegawcze: poręczenie, kaucja lub areszt tymczasowy. Rozprawa toczyła sie na zasadach: skargowości, kontradyktoryjności, trójpodmiotowości (oskarżyciel- oskarżony- sędzia), równości stron procesowych, swobodnej oceny dowodów, domniemania niewinności, osiągnięcia prawdy materialnej, koncentracji procesowej, ustności, jawności oraz instancyjności. Ostatnia przewidywała od orzeczenia sądu I instancji apelacje do sądu I instancji. Wnosił ją zarówno oskarżyciel jak i oskarżony. Mogła dotyczyć strony faktycznej uznania winy i wymiaru kary. Sąd II instancji rozpatrywał sprawę ponownie i mógł poprzedni wyrok zatwierdzić lub zmienić. Od jego orzeczenia przysługiwała skarga kasacyjna do SN. Jej wniesienie mogło być jednak oparte na zarzutach obrazy prawa materialnego lub procesowego. W praktyce uzależniona była także od wysokich opłat. Gwarancją dla oskarżonego było także wprowadzenia zakazu zaostrzenia kary przez sąd wyższej instancji, jeżeli apelacje wniósł sam oskarżony.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)