To tylko jedna z 8 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Zachowania upustowe i konflikt popędów
(wykład 4)
Łańcuchy zachowań
W normalnej sytuacji pojawia się ostatni bodziec kluczowy który uruchamia zachowanie spełniające.
Zachowanie spełniające składa się z wrodzonego sztywnego wzorca zachowania oraz składowej orientującej
Bodźce wyzwalające
Zestawienie bodźców wychwytywanych przez określony WMW
Bodźce kluczowe (znaki)
Bodźce wyzwalacze (często suma bodźców)
Prawo heterogenicznego sumowania bodźców - jeśli suma pobudzeń zmysłowych z poszczególnych bodźców przekroczy właściwą dla danego działania wartość progową to zostaje wyzwolona reakcja
Bodźce wyzwalające Przykłady:
głosy alarmowe
schemat dziecięcości
ubarwienie dzioba
sylwetka ptaka drapieżnego
Wrodzony mechanizm wyzwalający
Zdolność zwierząt do właściwego reagowania na niektóre znaczące biologicznie bodźce środowiskowe (bodźce kluczowe) bez konieczności wstępnego uczenia się
Polega na ośrodkowym filtrowaniu bodźców
Oparty jest na prostej analizie bodźca
Jest nieodporny na nietypowe sytuacje, np.:
- wysiadywanie jaj przez mewę srebrzystą - w przypadku mewy srebrzystej nie ważny jest kształt jaja, które wysiaduje tylko jego kolor. Jeżeli pomalujemy drewniany klocek w odpowiedni sposób to mewa srebrzysta też będzie go wysiadywać
- usuwanie skorupek przez mewę śmieszkę - w przypadku mewy śmieszki gdy wykluwają się młode to wyrzuca ona popękane skorupki ponieważ ich spodnia część jest biała i tym samym zdradza położenie gniazda drapieżnikom, ale mewa śmieszka nie wyrzuca skorupek patrząc na nie czy jest biała czy też nie. Tinbergen zauważył, że kieruje się ona nieregularnymi kształtami skorupek, czyli jak coś jest poszarpane i o nieregularnych kształtach to zostanie wyrzucone z gniazda.
- agresja u ciernika - Konrad Lorenz mając w akwarium ciernika, który jest koloru czerwonego zauważył, że jak pod dom przyjeżdża czerwona pocztowa ciężarówka to robi on wszystko aby bronić swojego terytorium, pręży się i napina. I tym samym dochodzimy do wniosku, że w przypadku Ciernika nie jest ważne jak wygląda ciernik. Ważne jest na dobrą sprawę ile ma się czerwonego brzucha. Im bardziej czerwony brzuch tym groźniejszy przeciwnik.
- lęk wzbudzany przez oko - wiele zwierząt w swoim ubarwieniu ma duże plamy np. ćma siedząca na drzewie może być w dużym niebezpieczeństwie gdy zauważy ją sikora bogatka. Ćma w momencie kiedy zbliża się niebezpieczeństwo rozpościera skrzydła. Na dolnej części jej skrzydeł są wielkie, ciemne plamy przypominające oczy. Te „wielkie oczy” są dla sikory bogatki nieproporcjonalnie duże, a jeżeli ktoś ma takie duże oczy to jest wielki - dużo większy ode mnie, więc sikora bogatka przełącza swoje zachowanie z upoluj na uciekaj. Bo oto nagle stoi przed nią jakiś duży drapieżnik.
(…)
… mówi co mu leży na wątrobie i jak kończy to kropką nad i jest walenie z całej siły oponenta w głowę. Następnie ten drugi mówi jakie to on ma argumenty i wali tego pierwszego w głowę. Golą głowy po to aby było widać, że taki szanowany obywatel ma liczne urazy głowy, siniaki, rany sugerujące, że z nim można „porozmawiać”, że on broni swojego zdania. U Eskimosów walka jest jeszcze bardziej zrytualizowana…
… się o to kto będzie przewodzić stadu haremowemu - wygląda to tak, że podchodzą do siebie dwa samce i zaczynają jeden obok drugiego iść równolegle w jednym tempie, w jedna i w drugą stronę, robią kilka kółeczek i znowu idą równolegle i pewnym momencie jeden z nich odchodzi bo przegrał. Tak to wygląda ponieważ rytualizacja walki w tym gatunku posunęła się tak daleko, że nie trzeba gryźć, kąsać, kopać - wystarczy „zatańczyć…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)