Teorie rozwoju społecznego - złożoność procesu. Zadania nauczyciela i wychowawcy.
Rozwój o charakterze progresywnym - każde kolejne stadium czy etap charakteryzuje się jakościowo wyższym poziomem funkcjonowania wybranych aspektów działania jednostki niż poprzedni. Najwyższa dynamika rozwoju - dzieciństwo, następnie młodość.
Rozwój degresywny - dotyczy sytuacji, w której proces rozwojowy początkowo nosi cechy progresywne, następnie jednak zatrzymuje się na pewnym, nieprzekraczalnym dla wychowanka poziomie (spowodowane jest to na ogół uszkodzeniami o charakterze genetycznym, czy poważnymi schorzeniami sfery psychicznej). Trzecia możliwość przebiegu procesów rozwojowych - regresja - podobna do degresji, z tym, że oprócz zatrzymania czy bardzo istotne spowolnienia procesów rozwojowych dochodzi także do cofania się, obniżania rozwoju poszczególnych funkcji (przyczyny mają tutaj charakter społeczny; szczególnie deprywacja - pozbawienie istotnych elementów stymulujących rozwój, wynikająca ze specyfiki warunków życiowych i środowiskowych).
Stefan Szuman - skoncentrował się na 2 grupach czynników odpowiedzialnych za prawidłowe funkcjonowanie i wzrost funkcji psychofizczynych organizmu: czynnikach wewnętrznych i czynnikach zewnętrznych. Czynniki wewnętrzne - anatomiczno-fizjologiczne wyposażenie organizmu (budowa ciała, odporność, zasób energii), PSYCHICZNE: potrzeby, motywy, temperament, skłonności i dążenia stojące u źródeł aktywności dziecka. Zaczynają się one kształtować stosunkowo wcześnie - ważna jest zatem celowa, intencjonalna stymulacja.
Czynniki zewnętrzne - działania świadome i ukierunkowane, intencjonalne oddziaływania wychowawców, wzorce a także wpływy nieświadome (podobieństwo do socjalizacji), oddziaływania środowiska, normy, reguły i zasady życia społecznego.
Jego odkrycia zdają się potwierdzać później postawioną tezę, mówiącą, że nikt nie rodzi się ludzki, ale takim się staje w procesie wychowania i socjalizacji. Helena Radlińska - postrzegała rozwój człowieka jako zjawisko o charakterze biosocjokulturalnym, uwzględniając 3 podstawowe sfery i odpowiadające im mechanizmy rozwojowe.
Pierwsza - fizyczna - sfera o charakterze biologicznym odpowiadała wzrostowi organizmu. Głównym zadaniem wychowawców jest zapewnienie mu warunków rozwojowych, dbałość o odżywianie, sen, ruch na powietrzu, własną przestrzeń życiową dziecka, eliminacja zagrożeń itp.
Druga - społeczna - rozwój społeczny dziecka obejmuje tzw. wrastanie, czyli stawanie się członkiem poszczególnych kręgów środowiskowych. Dziecko, oswajając się z otoczeniem, w coraz większym stopniu utożsamia się z nim, uważa za własne, traktując zachowania i wypowiedzi jego członków ze wzorcowe (naśladownictwo).
(…)
… się w świadomości jednostki pojęcia uogólnionego innego (podobne wymagania mają inne matki i ojcowie, że „w ogóle tak się nie robi”).
Socjalizacja wtórna dotyczy jednostki, która ma już za sobą socjalizację pierwotną i zna w wersji wyniesionej z domu abecadło życia społecznego. Socjalizacja wtórna uczy, jak się nim posługiwać. Ważna część tej nauki zdobywana jest w szkole. W jej toku człowiek nabywa wiedzę niezbędną do poprawnego odgrywania ról występujących w ich obrębie. W socjalizacji wtórnej człowiek ma do czynienia z wieloma światami społecznymi oraz różnorodnymi propozycjami ich interpretacji, wśród których może wybierać (socjalizacja pierwotna wpływa na sposób odbioru treści socjalizacji wtórnej). Człowiek może decydować o tym, kto będzie dla niego znaczącym innym (może mieć wielu). Socjalizujące treści mogą być przekazywane anonimowo (podręczniki, media). Bywa, że socjalizacja wtórna ma zabarwienie emocjonalne (trener - drużyna, nauczycielka - uczennice). Resocjalizacja - naśladowanie mechanizmów socjalizacji pierwotnej jest szczególne istotne w procesie resocjalizacji, której celem jest przemiana człowieka: wymazanie z jego świadomości dotychczasowych treści i wprowadzenie nowych; całkowite…
… umożliwiającymi powstanie takiej zorganizowanej całości, jaką jest osobowość.
Rodzaje socjalizacji
Socjalizacja pierwotna jest socjalizacją, którą człowiek przechodzi w dzieciństwie i dzięki której staje się członkiem społeczeństwa. W jej toku uczy się elementarnych wzorów zachowań i podstawowych ról społecznych; abecadła społecznego i dlatego jest najważniejsza w życiu jednostki. W procesie socjalizacji…
… spójności grupy jest wynikiem nacisków i przymusu.
Tę głęboką strukturę punitywną odpowiedzialną za spójność grupy jest kultura grupy (systemy wartości i norm wewnątrzgrupowych, specyficzna etyka pracy, złożona sfera języka, filozofia stosunków wewnątrzgrupowych). Tworzenie określonych systemów motywacyjnych. Istotniejsza funkcja - tworzenie sieci nacisków, systemu wewnętrznego przymusu oraz systemu kar…
… i uczuć. Wolność jednostki jest w nich większa, albowiem naciski strukturalne nie są tak drastyczne. Są to grupy o mniejszym stopniu spójności wewnętrznej, ale nie są w stanie wewnętrznego konfliktu.
Spójność grupy jest stanem unifikacji pola grupowego, będącej wynikiem zarówno procesów atrakcyjności interpersonalnej, jak też np. satysfakcji jaką jednostki czerpią z uczestnictwa w życiu grupowym…
… na Kubę w Zatoce Świń w 1961 r. Koncepcja syndromu myślenia grupowego jako głównej strukturalnej przyczyny tych niepowodzeń. Ludzie działając w ramach danej grupy, całkowicie poddają się presji grupowej, w znacznym stopniu ulegają deindywidualizacji i depersonalizacji. Co najmniej 5 sytuacji, w których grupy doradców politycznych zostały zdominowane przez syndrom myślenia grupowego:
Członkowie grup…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)