wykład - Tajne stowarzyszenia w Melanezji i Polinezji

Tajne stowarzyszenia w Melanezji i Polinezji.
MELANEZJA
- dobrowolne stowarzyszenie mężczyzn, stanowiące ośrodek kultu duchów
- obrzędy miały wpływać kojąco na duchy przodków i wolne duchy przyrody
- nabywane umiejętności magiczne odstraszały też "obce" duchy
- całkowite odsunięcie kobiet (mogłyby one "rozgrzać" duchy)
wielu badaczy zaprzeczało istnieniu ezoterycznych tajemnic w doktrynie związków /podchodzić z rezerwą- dane pochodzą z pocz. wieku od uprzedzonych badaczy/
najbardziej rozwinięte formy:
- Nowa Brytania (Dukduk i Ingiet - Wyspy Banksa i Nowe Hybrydy (Sukwe i Tamate)
Dukduk
występowanie: Archipelag Bismarcka
powstanie: syn przywódcy, skazany na śmierć, uciekł w busz. wracał w masce najpierw w nocy, później też w dzień; ludzie uciekali przed nim. dał rozpoznać się ojcu i razem stworzyli tajne stowarzyszenie. dukduk oznacza imię jednego lub całej klasy duchów morza. przywódca związku, zwykle dziedziczny, nazywany jest Tu(m)buan i jest personifikacją kobiecego ducha-gospodarza duchów morskich. każdy nowo przyjęty "duch" musi się narodzić przecho-dząc między nogami Tu(m)buana. Tu(m)buan jest uznawany za nieśmiertelnego, pozostałe duchy periodycznie umierają i odradzają się dwa razy w roku podczas święta Marawot.
strój ducha: płaszcz z liści zakrywający górną część ciała i wysoka, stożkowata maska zwieńczona piórami kakadu z wyobrażeniem pary oczu i szerokim uśmiechem.
nawiedzenie: ktoś ze starszyzny zapowiada wizytę ducha. mieszkańcy przygotowują dla nich żywność i muszelki kauri. w dzień członkowie związku zbierają te dary. podczas uroczystości przebrany zmienia się co jakiś czas, dzięki czemu nikogo nie brakuje dłużej i nie można rozszyfrować tożsamości ducha. po uroczystości duchy znikają w buszu a maski się niszczy. najważniejsze obrzędy stow. odprawiane są poza wsią; jeśli ktoś zobaczy lub dotknie dukduka ma zostać natychmiast zabity. treść rytuałów: prawdopodobnie odrodzenie się duchów-członków stowarzyszenia
rytuał wtajemniczenia: separacja w buszu- dwaj nauczyciele, "bracia lasu i morza", uczą adepta jak sobie radzić - ma sam zbudować sobie schronienie i zdobywać żywność, poznaje sekrety morza i lasu, mity plemienia, listę przyjaciół i wrogów. po strasznych dniach bez jedzenia, wody i snu Tumbuan "rodzi go" i nadaje mu nowe imię. pokazuje mu twarz, o czym młody człowiek nie może nawet wspominać innym. od tej pory powinien zacząć sypiać z kobietami.
Ingiet
- szereg tajnych zw. mężczyzn
- przyjmują członków już w dzieciństwie i bez ceremonii, ale za to za opłatą
- można należeć do kilku zw. jednocześnie

(…)

… był tatuaż i rysunki na skórze
- im wyższy stopień, tym wyższe opłaty
- inne warunki członkostwa: piękna budowa ciała, nienaganna powierzchowność, płynność ruchów, zdolności muzyczne i wokalne, doskonała pamięć i predyspozycje aktorskie
- przebranie inicjacyjne: strój będący oznaką stowarzyszenia, naszyjnik z żółtych kwiatów i liści wokół bioder. twarz pokryta czerwonym barwnikiem. skronie ozdobione liśćmi kokosa, włosy uperfumowane olejkiem. kandydat miał wykazać się szczególną ekstazą w tańcu.
- przed pełnym przystąpieniem do Airoi: nowicjat trwający do kilku lat.
- ci, którzy w czasie występów poczuli powołanie do służby bogom mieli zostać na tajnej części przedstawienia. nauka tańców, pieśni i mitów. awans zależny od umiejętności tanecznych i możliwości pamięci.
- najniższa klasa: Poo; najbardziej…
….- 2,3 znaki na ramionach, 5.- pasy z dwóch stron ciała, 6.- "malowane nogi". Avae parai /6. stopień/ stanowili najwyższą klasę- zaczerniona stopa i łydka do kolana; zwykle król wyspy.
- kategoria Papatea ("sympatycy")- nie mieli tatuaży, do wypraw dołączali się wedle ochoty.
- można było wystąpić ze stowarzyszenia, założyć rodzinę i mieć dzieci> utrata prestiżu
- co roku po święcie plonów- wyprawy na wyspy, których mieszkańcy musieli żywić członków Airoi i dać im nocleg> doprowadzali wioski do ruiny, część ludzi przenosiła się w góry. w następny wieczór po przybyciu rozpoczynają cykl przedstawień- część dostępna dla wszystkich, część tylko dla wybranych. recytowanie mitów i śpiewanie pieśni.
- nad najwyższą górą wyspy Ra'iatea miała wznosić się kraina zmarłych Rohutu (Kraj słodkiej woni), gdzie iść…
... zobacz całą notatkę