Rola nieba w religiach pasterzy-koczowników. Niebo dla pasterzy-koczowników jest jedynym elementem krajobrazu, który swą potęgę i sakralność objawia bezpośrednio. Już wpatrywanie się w bezmiar nieba na pustyni wzbudza przeżycia religijne. Tak więc najwyższe bóstwo pasterzy-koczowników zawsze związane jest z niebem. W takich właśnie warunkach może narodzić się monoteizm; ogrom i potęga niebios, trud życia na pustyni (palące słońce, niedostatek żywności) oraz (z reguły) patriarchalny system pokrewieństwa ugruntowują ten typ religijności. Bóstwo pasterzy jest często wszechwiedzące, bo patrząc na świat swymi oczami (słońce, księżyc, gwiazdy) i porywcze , gwałtowne w swych wyrokach (burza, gromy). Często jego siedzibą jest szczyt góry: Jahwe - Synaj, Ahura Mazda i Mitra - Hara Berezaiti, N'gai - wulkan L'engai na Kilimandżaro. Przykłady bóstw uranicznych pasterzy-koczowników:
1. N'gai, afrykańscy Masajowie. Jest bogiem wojowników i zdobywcą. Wiatr to oddech N'gai, piorun - błysk oka, grzmot - okrzyk radości, deszcz - łzy radości. Jest wszechwiedzący i wszechobecny (słońce - oko w dzień, gwiazdy - oczy w nocy, księżyc - małżonka, spadające gwiazdy - wysyła by przyjrzeć się sytuacji na ziemi). N'gai ma dwa aspekty: N'gai czerwony - zły i niszczący jak palące słońce i N'gai czarny - jak chmury burzowe, dobry i życiodajny. 2. Kwoth Nhial, afrykańscy Nuerowie. Jest przejawem nieba, mieści w sobie cały świat. Tak jak wiatr przejrzysty, niematerialny, niedotykalny. Jest wszechobecny, objawia się w zjawiskach przyrody. Kwoth Nhial jednocześnie znaczy duch i tchnienie. Wymyślił on i stworzył z niczego świat. Nuerowie nazywają go Dziadkiem, Ojcem, Całym Światem. Jego wola porusza świat, daje życie i śmierć, karze gromem. Ma niektóre cechy antropomorficzne: płeć, męską duszę, jest osobą, może kochać i nienawidzić. Ludzie w stosunku do boga są słabi i całkowicie od niego zależni. Bóg jest dobry, kiedy kogoś lub coś zabiera, może to czynić gdyż wszystko należy do niego. Częściej kara bogatych, współczuje biednym, wynagradza za prawość. 3.Tengri/Ulgen, Turcja, Mongolia. Jest stwórcą świata, wszechpotężny. Jest opiekunem człowieka na ziemi, dzierży los ludzi. Nikt nie zna jego wyglądu, jedynie szamani słyszeli jego głos dobiegający z najwyższego nieba. Jest mężem Matki-Ziemii (Jer-Su/Etugen), bogini dobrobytu, płodności i pogody. Jako Ulgen jest kwintesencją blasku, jako Chuche Munche Tengri jest Wiecznie Błękitnym Niebem, fizyczną stroną Najwyższej Istoty.
4.Deivos, Indoeuropejczycy. Jaśniejący władca dnia, zasiadający na niebiańskim tronie. Ojciec i Władca, stworzyciel zapładniający ziemię, która rodzi świat, jej małżonek. Często porównywany do byka lub ogiera za względu na swą siłę zapładniającą. Jest ojcem braci bliźniaków "Synów Nieba" i córki - Jutrzenki.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)