PSEUDO-DIONIZY AREOPAGITA
Chrześcijaństwo inspirowane neoplatonizmem i Proklosem, sytuujące autora ok. 500 r. n. e. (udowodnienie fałszerstwa).
4 traktaty: Imiona boskie, Teologia mistyczna, Hierarchia niebieska, Hierarchia kościelna.
Odróżnienie świata zmysłowego i inteligibilnego.
2 drogi poznania Boga: racjonalna i mistyczna. Wiedza o Bogu pochodzi z Pisma oraz ze świata stworzonego.
Sposoby poznania Boga (teologie, drogi, które prowadzą do Boga, drogi Jego wysławiania, chwalenia, kontemplacji i połączenia). Próby określania Boga są Jego poszukiwaniem i wysławianiem.
Teologia pozytywna (afirmatywna, katafatyczna - oświecenie) - przypisywanie Bogu atrybutów występujących w świecie stworzonym lub w Piśmie w najwyższym stopniu: Dobro, Byt, Życie, Intelekt (imiona jednoczące). Imiona różnicujące są związane z kwestią odrębności osób w trójcy.
Teologia symboliczna (oczyszczenie) - symbole i obrazy (krzak gorejący, słup obłoków). Wyobrażenia zmysłowe, oczyszczone z materialności; należy posługiwać się jak najmniej adekwatnymi symbolami, wyrażającymi niepodobieństwo, aby łatwiej osiągnąć transcendencję Boga (linia prosta - przejście przez obrazy).
Teologia negatywna (oddalenie) - uwznioślenie, wznoszenie (anagogia), eminencja, wejście ponad treść pojęć, hiperafirmacja (ponadorzeczenia); stan, w którym nie znamy sposobu odnoszenia się nazwy do desygnatu (stosunku oznaczania). Bóg jako nie będący niczym ze swoich imion i obrazów (przyczyna nigdy nie jest tym samym, co skutek, jakim jest dobro, piękno, byt i jedność w stworzeniu).
Teologia mistyczna (zjednoczenie, udoskonalenie) - wyłączenie umysłu, moment ciszy i wejścia w ciemność, spotkanie z Bogiem. Poznanie niepoznawalnego przez niepoznanie, wiedza wypływająca z niewiedzy, szczyt poznania i teologii, kontemplacja (poruszanie się po okręgu).
Bóg jest całkowitą jednią i transcendencją, niepoznawalną samą w sobie. Posiada ukrytą, prostą istotę, ale wychodzi poza nią na zewnątrz przez wolę i moc (energie, moce, opatrzności, wzorce). Energie są niestworzone, są sposobem istnienia Boga poza Jego istotą, wylewają się z Boga, następuje stworzenie świata (przez wolny akt), którego istnienie jest miejscem manifestowania i objawiania się Boga.
Przyczyną uzewnętrzniania i różnicowania się Boga w wielość oraz stworzenia świata jest Dobro, które ze swej natury jest skierowane ku czemuś i rozprzestrzenia się. Obrazem dobroci jest światło, element, w którym ujawnia się boża energia.
Teofania (theos faino) - ujawnianie Boga przez energie we wszystkim, co jest.
Na podstawie świata zmysłowego (teofanii) dokonujemy opisu natury Boga, sposobu Jego działania i przejawiania się, ale nie istoty.
(…)
…, w którym ujawnia się boża energia.
Teofania (theos faino) - ujawnianie Boga przez energie we wszystkim, co jest.
Na podstawie świata zmysłowego (teofanii) dokonujemy opisu natury Boga, sposobu Jego działania i przejawiania się, ale nie istoty.
Hierarchia rzeczywistości (Proklos) - stopnie triadycznie opadające do dołu, podział na hierarchię niebiańską (9 chórów anielskich - serafiny, cherubiny, trony) i kościelną (ziemską - sakramenty, stany kościelne, stany laikatu).
Hierarchie są upodabnianiem do Boga, są sposobami i momentami powracania do Niego (triadyczny rytm neoplatoński - wyjście-utrzymanie-powrót).
Miłość stanowi o powrocie do Boga, z natury swej jest ona ekstatyczna, uzewnętrzniająca się, polegająca na wyjściu na zewnątrz z własnego stanu ku przedmiotowi i zanegowaniu siebie przez całkowite oddanie…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)