Przeszukanie. Przeszukanie jest czynnością procesową, czyli czynnością prowadzoną przez organ procesowy. Czynności tej dotyczą przepisy art. 219-236 KPK. Celem przeszukania (zwanego w KPK z 1928 roku, a potocznie także i dziś „rewizją") jest przede wszystkim: 1) odnalezienie ukrywającego się podejrzanego (osoby podejrzanej) celem jej ujęcia (zatrzymania bądź przymusowego doprowadzenia), 2) znalezienie rzeczy lub śladów mogących stanowić dowód w sprawie lub podlegających zajęciu w postępowaniu karnym. Kodeks postępowania karnego przewiduje przeszukania: 1) pomieszczeń i innych miejsc (wyróżnia się tu m.in. przeszukanie miejsca, pojazdu), ) osoby i odzieży na niej (przeszukanie osoby). Przepisy Kodeksu wyznaczają dość ścisłe ramy prawne dotyczące przeszukania. szczególności przepisy KPK określają cel przeszukania, podmioty które mogą je zarządzić (prokurator, albo na polecenie sądu lub prokuratora policja, lub w wypadkach wskazanych w ustawie inny organ, np. UOP, Straż Graniczna, Żandarmeria Wojskowa), w jakiej formie (należy wydać postanowienie). Kodeks dość szczegółowo reguluje też tryb (sposób) przeprowadzenia przeszukania: postanowienie sądu lub prokuratora należy okazać osobie, u której ma być przeprowadzone (art. 220 § 2 KPK), przeszukania pomieszczeń zamieszkałych w porze nocnej, tj. między godziną 22.00 a 6.00 można dokonać tylko w wypadkach nie cierpiących zwłoki (art. 221 § l KPK), z tym, że przeszukanie rozpoczęte za dnia można kontynuować mimo nastania pory nocnej (art. 221 § 2 KPK). Przeszukania osoby i odzieży na niej należy dokonywać w miarę możności za pośrednictwem osoby tej samej płci (art. 223 KPK). Osobę, u której ma nastąpić przeszukanie należy przed rozpoczęciem czynności zawiadomić o jej celu i wezwać do wydania poszukiwanych przedmiotów (art. 224 § l KPK), osoba ta ma prawo być obecna w czasie przeszukania, ponadto może być obecna osoba przybrana przez prowadzącego czynność (art. 224 § 3 KPK). Jeśli w czasie przeszukania nie ma gospodarza lokalu (właściciela, lokatora lub osoby administrującej lokalem), należy do asystowania przy przeszukaniu wezwać dorosłego domownika lub sąsiada (art. 224 § 3 KPK). Jeśli przeszukiwane ma być pomieszczenie lub teren („miejsce zamknięte") należące do instytucji państwowej lub samorządowej należy o zamiarze przeszukania powiadomić kierownika tej instytucji, jego zastępcę albo organ nadrzędny. Należy też dopuścić ich do asystowania przy czynności przeszukania (art. 222 § l KPK). Przeszukanie pomieszczenia (a także terenu) zajętego przez wojsko, może być przeprowadzone jedynie w obecności dowódcy albo osoby przez niego wyznaczonej (art. 222 § 2 KPK). Kodeks stanowi też, że przeszukanie powinno być dokonane zgodnie z celem tej czynności, z zachowaniem umiaru i poszanowania godności osób, których ta czynność dotyczy (art. 227 KPK). Przeszukanie a także dokonywanie kontroli osobistej, przeglądanie za- 132 wartości bagażu i sprawdzanie ładunku regulują także: ustawa o policji (art. 15 ust. l pkt 4 i 5), ustawa o Urzędzie Ochrony Państwa (art. 7 ust. l pkt 4), ustawa o Straży Granicznej (art. 11 ust. l pkt 6), Kodeks celny (art. 6). Z przeszukania należy sporządzić protokół. Celowe, zwłaszcza w 133 śledztwach o poważne przestępstwa, jest uzupełnienie protokołu szkicem, materiałem fotograficznym albo filmowym (nagraniem video). Do przeszukania należy się starannie przygotować. Przygotowania powinny obejmować organizację grupy funkcjonariuszy, która ma tę czynność przeprowadzić. W skład grupy wchodzić powinien zawsze funkcjonariusz pionu dochodzeniowo-śledczego prowadzący sprawę, w której zarządzono przeszukanie (lub inny, uczestniczący także w innych czynnościach śledczych podejmowanych w tej sprawie i z tej racji dobrze ją znający) oraz jego pomocnik, ewentualnie także protokolant i dokumentalista (technik kryminalistyk), którego zadaniem jest wykonywanie szkiców, fotografii, filmowanie itp. Jeśli specyfika przeszukiwanego miejsca, terenu lub specyfika poszukiwanych przedmiotów (np. dokumentów) tego wymaga, w składzie ekipy powinien być także odpowiedni biegły-konsultant. Jeśli celem przeszukania jest odnalezienie ukrywającego się groźnego przestępcy, w składzie ekipy powinni znajdować się funkcjonariusze z pododdziałów antyterrorystycznych. Jeśli przeszukanie ma być prowadzone w terenie otwartym, w składzie grupy powinni znaleźć się funkcjonariusze służby mundurowej, którzy fizycznie zabezpieczać będą teren przeszukiwany, nie wpuszczając na ten teren osób niepożądanych. Czasem specyfika przeszukania wymagać może daleko idącej instrumentalizacji. W szczególnych wypadkach może się zdarzyć, że celowe będzie stosowanie specjalistycznego sprzętu do poszukiwań (np. wykrywaczy metalu, aparatów rentgenowskich, radarów ziemnych, urządzeń do wykrywania podsłuchu, sprzętu termowizyjnego itp.). Wówczas w przeszukaniu konieczny jest udział ludzi obsługujących tę specjalistyczną aparaturę. Bardzo często przy przeszukaniu korzysta się z psa policyjnego (specjalnego) specjalnie wytresowanego do poszukiwania broni, narkotyków, zwłok, samogonu itd. Wówczas w składzie ekipy przeszukującej musi być również przewodnik psa specjalnego. Przygotowanie do przeszukania obejmować musi też dokładne sprecyzowanie jego celu. Ekipa musi wiedzieć czego konkretnie ma szukać w czasie przeszukania, w szczególności czego ma szukać w pierwszej kolejności. Określenie celu przeszukania musi być dokonane po dokładnej analizie zgromadzonego już materiału dowodowego, po analizie wszystkich posiadanych w sprawie informacji operacyjnych, po przeanalizowaniu wersji śledczych. Według starej, sprawdzonej zasady policyjnej, w czasie przeszukania pomieszczenia należy bacznie obserwować zachowanie i reakcje emocjonalne gospodarza lokalu, gdy jest on osobą podejrzaną, podejrzanym albo osobą wobec podejrzanego bliską. Swoim nieświadomym zachowaniem, reakcjami emocjonalnymi (w tym ruchami mimicznymi i pantomimicznymi) może on niekiedy wskazać miejsce ukrycia poszukiwanych rzeczy czy dokumentów. Osoby zastane w miejscu przeszukania należy wylegitymować, a w razie potrzeby, jeśli zachodzi podejrzenie, że mogą one przy sobie posiadać poszukiwane rzeczy, poddać przeszukaniu osobistemu. Jeśli wśród zabezpieczonych w czasie przeszukania dokumentów są dokumenty objęte tajemnicą państwową, służbową, zawodową lub inną, chronioną ustawowo, albo dokumenty mają charakter osobisty (np. chroniony tajemnicą korespondencji), prowadzący przeszukanie ma obowiązek bez zapoznawania się z treścią takiego dokumentu, zabezpieczyć
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)