XIX WIEK
Kulturowe i cywilizacyjne początki- Rewolucja Francuska [1789] lub Kongres Wiedeński [1815- obalenie Napoleona przywrócenie starego porządku], lub też 1830- restauracja- rewolucja lipcowa we Francji- Ludwik Filip Burbon na tronie. Ancient regime. Hasła: wolność, równość, braterstwo, realizacja zasady wolności osobistej. [W Europie XX w. w okresie międzywojennym- usunięcie tych ideałów]- 1930- koniec ideowego XIX wieku wprowadzenie ustrojów totalitarnych: 1917, 1922, 1933- Rosja- Włochy- Niemcy; teorie antyliberalne, socjalizm i antysocjalizm; idea wodzowska, autorytarna, kult autorytetu, przeciwieństwo pluralizmu, karne podporządkowanie się, nie uznawanie zastrzeżeń indywidualnych. Jedyna na wschodnie republika demokratyczna- Czechosłowacja. W Polsce- reżim sanacyjny. Okres międzywojenny- szowinizmy, nacjonalizmy.
Wiek XIX- empiryzm, kierowanie się doświadczeniem, zasady logiki sednem filozofii pozytywistycznej. Odwrócenie się od postaw fideistycznych. Rozwój duchowych ideałów oświecenia w XIX wieku. Utylitaryzm- praktyczność, pod wpływem rozwoju nauki- rozwój. Poczucie nieograniczonej mocy i wiara w postęp kanwą epoki. Pojawienie się nowych technologii. Liberalizm- wolność do działania, chęć doskonalenia się. Odwrót od religii, laicyzacja- pogłębiająca się, szczególnie w krajach protestanckich. Związek między pozytywizmem, liberalizmem i kapitalizmem. Leseferyzm- całkowita wolność działania. Duża demokratyzacja, walka o powszechne prawo wyborcze, zmiany ustroju państw.
Przemiany w formie rozmywania odrestaurowanych po Napoleonie starych stosunków.
monarchie konstytucyjne monarchie parlamentarne. Rozsadzanie starego systemu władzy. Zamiana poddanego na obywatela- obywatelizacja [jedynie w Rosji do końca caratu- poddany].
Powstanie idei narodowej- nacjonalizmu, przemijającego się w imperializm.
Walka między tendencjami nacjonalistycznymi kosmopolityzmem.
Neoromantyzm a racjonalizm; praktycyzm. Walka koncepcji życia pochodnej z oświecenia i Rewolucji Francuskiej z koncepcją propagowaną przez Kościół i religię/laicyzacja.
Zmiana składu społecznego, olbrzymie przemiany. Klasa robotnicza, problem robotniczy- rodzi się z kapitalistycznego wyzysku. Ruch robotniczy socjalizm, ale i katolicyzm społeczny [23.,30. lata]. Socjalizm utopijny- Saint-Simon, Owen.
Rosja i Turcja- jedyne nie parlamentarne/ konstytucyjne monarchie. 1905- koniec absolutyzmu w Rosji, Duma. Monarchia przestaje być źródłem trzech elementów władzy [ustaw-wykon-sądow.].
Partie polityczne- początek nowoczesnych partii [lata 80./90- nowoczesność- początek nowoczesnej cywilizacji]. 1848- Francja- głosowanie powszechne [obalenie Burbonów].Inne kraje: 1867- Niemcy, 1871- Ces. Niemieckie, 1893- Belgia, 1918- Anglia. Rozszerzenie czynnego prawa wyborczego demokratyzacja. Francja, Niemcy, Anglia- partie o charakterze chadeckim, konserwatywne, nacjonalistyczne, pod koniec XIX w.- chłopskie.
(…)
…, metropolie. Kult nauki- scjentyzm. Pozytywizm. Koniec Xix- tworzą się podstawy nauk. Kryzys religii.
Spadek ludności wiejskiej.Kolonizowanie nowych obszarów świata- Syberia, Stany Zjednoczone, Ameryka Południowa, Australia, Nowa Zelandia, Południowa Afryka.
1870- 1914- z Europy wyemigrowało 34 mln ludzi.
Powstawanie przeciwieństw między „pęczniejącymi” potęgami.
Wybuch I wojny światowej.
Ententa. Trójprzymierze a Trójporozumienie [wcześniej kocioł bałkański].
Klęska państw centralnych. Nowa mapa Europy. Nowy sposób prowadzenia wojny. Totalna mobilizacja całych społeczeństw- organizacja wielomilionowych armii, mobilizacja gospodarcza. Rewolucja- bolszewicka w Rosji, na Węgrzech, w Niemczech. Załamanie się tych państw.
Powstanie ruchów faszystowskich- narodowa reakcja na kosmopolityczny ruch skrajnie lewicowy. Autorytarna, silna władza- ale nie dyktatorska, po prostu „nieusuwalna”. Cofanie się demokracji- zostaje jedynie we Francji, Anglii, Beneluksie, Skandynawii. Zagrożenie komunizmem. 20 mjln osób zostało wymordowanych w Rosji w czasie rewolucji. Niszczenie cerkwi jako związanej z caratem. Stalin i stalinizm, Hitler i hitleryzm.
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)