Fragment notatki:
Dr. Tomasz Miziołek
Światowe rynki towarowe
Wykład IV – Wybrane międzynarodowe rynki towarowe
1. Rynek surowców i towarów:
Surowce i towary będące przedmiotem lokat inwestycyjnych można podzielić na cztery główne kategorie: surowce energetyczne, metale
szlachetne, metale przemysłowe oraz towary rolne. Te ostatnie dzielą się na towary rolne pochodzenia roślinnego i towary rolne pochodzenia
zwierzęcego.
-
w ramach surowców energetycznych, czyli tzw. źródeł energii, wyróżnia się surowce odnawialne i nieodnawialne.
do pierwszej grupy zalicza się energię wiatru, wnętrza ziemi, słoneczną, organizmów żywych, pływów i prądów morskich oraz tzw.
biały węgiel, czyli energię wód płynących
do grona surowców energetycznych nieodnawialnych należą: węgiel kamienny, węgiel brunatny, ropa naftowa, gaz ziemny oraz
pierwiastki promieniotwórcze
Niewątpliwie najważniejszym surowcem energetycznym jest ropa naftowa, co wynika głównie z roli, jaką odgrywa we współczesnej
gospodarce światowej – ten strategiczny towar jest najważniejszym surowcem wykorzystywanym nie tylko do produkcji energii i paliw, ale
także w przemyśle chemicznym. Obroty ropą naftową są najwyższe spośród wszystkich surowców i towarów na rynkach światowych.
-
-
-
-
-
-
-
do grona metali szlachetnych zalicza się srebro, złoto, platynę, a także inne metale z grupy platynowców: pallad, rod, ruten, osm i
iryd. Inwestorzy na rynku towarowym przejawiają zainteresowanie głównie trzema pierwszymi metalami. Ostatnio rośnie popyt na
pallad, który choć zalicza się do metali szlachetnych, jest głównie metalem przemysłowym.
popularność złota, srebra i platyny, jako przedmiotu inwestycji, wynika przede wszystkim z ich wysokiej odporności na dekoniunkturę
w gospodarce światowej. Ceny tych kruszców rosną zwłaszcza w momencie niestabilnej sytuacji na rynkach finansowych – inwestycja
w nie jest bowiem traktowana jako sposób na zabezpieczenie na wypadek kryzysów politycznych, gospodarczych oraz wzrostu
inflacji.
Metale przemysłowe obejmują głównie miedź, aluminium, cynę, cynk, ołów i nikiel. Wykorzystywane są one głównie w branżach
wrażliwych na przebieg cyklów koniunkturalnych, takich jak budownictwo, czy przemysł maszynowy. Znaczący popyt na miedź z
powodu doskonałych właściwości tego metalu jako przewodnika elektryczności – wykazują także producenci sprzętu elektrycznego i
telekomunikacyjnego. Metal ten znalazł też szerokie zastosowanie w przemyśle motoryzacyjnym.
Obecnie koniunktura na rynkach metali przemysłowych jest zależna przede wszystkim od wielkości popytu ze strony producentów,
co w kolei jest pochodną oczekiwań co do stanu światowej koniunktury. Dotyczy to zarówno krajów najbardziej rozwiniętych, jak też
najszybciej rozwijających się rynków wschodzących, gdzie mamy do czynienia z ogromnym wzrostem nakładów na infrastrukturę.
Towary rolne obejmują produkty pochodzenia roślinnego i zwierzęcego
Wśród tych pierwszych najistotniejszą rolę odgrywają pszenica, soja i kukurydza. Najważniejszymi determinantami zmian ich cen są :
Wielkość popytu na rynku światowym, przede wszystkim w krajach o największej populacji, gdzie obserwowany ostatnio
wzrost dochodów przekłada się w pierwszym rzędzie na wzrost konsumpcji żywności
Wielkość zbiorów będąca wynikiem zarówno powierzchni upraw, jak też efektywności gospodarowania i warunków
klimatycznych.
W ostatnich latach można także obserwować wzrost produkcji biopaliw. Innymi popularnymi towarami rolnymi pochodzenia
roślinnego są ryż, bawełna, produkty pochodzące z przetwarzania soi, sok pomarańczowy oraz cukier, kawa oraz kakao (te trzy
ostatnie produkty określa się także mianem tzw. towarów miękkich.
Do towarów pochodzenia zwierzęcego zaliczamy przede wszystkim półtusze wieprzowe i żywiec wołowy.
1
Dr. Tomasz Miziołek
Światowe rynki towarowe
Wykład IV – Wybrane międzynarodowe rynki towarowe
2. Czynniki wpływające na ceny surowców i towarów:
-
Najważniejszymi determinantami cen surowców i towarów jest wielkość ich podaży i popytu.
-
Istotne znaczenie dla kształtowania się cen surowców i towarów ma sytuacja na rynku walutowym. Ponieważ notowane są one
w dolarach amerykańskich, deprecjacja tej waluty powoduje wzrost ich cen, gdyż stają się one w ten sposób tańsze dla
inwestorów dysponujących innymi walutami. W przeciwnej sytuacji można oczekiwać spadku cen surowców, gdyż w ten stają
się one droższe dla inwestorów spoza Stanów Zjednoczonych.
-
Niejednoznaczny wpływ na ceny surowców ma sytuacja na rynku pieniężnym. Z jednej strony obniżki stóp procentowych
powodują wzrost zainteresowania inwestycjami alternatywnymi, z drugiej zaś decyzje dotyczące obniżenia kosztu pieniądza
mogą wywoływać obawy inwestorów, co do stanu koniunktury gospodarczej, a w związku z tym zmniejszyć zapotrzebowanie na
surowce energetyczne i metale przemysłowe
-
Istotną rolę, jeśli chodzi o podaż części surowców, odgrywają względy polityczne. W wielu krajach będących czołowymi
producentami surowców energetycznych (zwłaszcza ropy naftowej), czy też metali przemysłowych, firmy zajmujące się ich
wydobyciem znajdują się bowiem pod kontrolą państwa.
-
Poza czynnikami ekonomicznymi i politycznymi, negatywny wpływ na podaż surowców i towarów, a tym samym na ich ceny,
mogą mieć również niekorzystne zjawiska klimatyczne, które powodują bądź okresowy spadek wydobycia danego surowca,
bądź zmniejszenie plonów.
-
Z drugiej strony określenie zjawiska klimatyczne mogą też przyczynić się do okresowego wzrostu popytu na dany surowiec (np.
na surowce energetyczne w okresie silnych mrozów). Wzrost cen części towarów rolnych może być też spowodowany coraz
powszechniejszym wykorzystywaniem niektórych z nich nie tylko w celach konsumpcyjnych, ale także w celach przemysłowych.
3. Rynek ropy naftowej:
-
Ropa naftowa jest źródłem ok 37% energii dostarczanej na rynek światowy.
-
Ropa poddana odpowiedniej przeróbce w rafineriach znajduje bardzo szerokie zastosowanie jako element niezbędny do produkcji
wielu produktów gotowych o kluczowym znaczeniu dla gospodarki.
-
Procesy poszukiwania i wydobycia ropy to upstram, zaś przerób tego surowca i późniejszy marketing wraz ze sprzedażą jego
pochodnych to downstream.
-
Powszechnie stosowaną miarą objętości na rynku ropy naftowej jest baryłka – ok.159 litrów.
-
Ceny ropy utrzymywały się na stosunkowo niskim poziomie do początku lat 70-tych XX wieku. Ograniczenie podaży przez kraje OPEC
spowodowało wzrost jej ceny do 12 dolarów za baryłkę w roku 1973, kiedy rozpoczęła się kolejna wojna izraelsko-arabska, co
doprowadziło do pierwszego kryzysu energetycznego.
-
W wyniku kolejnej gwałtownej zwyżki ceny ropy w latach 1979-80, spowodowanej ograniczeniem dostaw ropy z Iranu i Iraku, cena
baryłki ropy wzrosła do 35 dolarów.
-
W drugiej połowie lat 80-tych i w latach 90-tych cena ropy spadła do kilkunastu dolarów za baryłkę wskutek zwiększenia wydobycia
w innych regionach świata, zmniejszenia popytu w wyniku zastosowania bardziej energooszczędnych technologii oraz rozwoju
energetyki jądrowej. Przejściowy wzrost ceny ropy nastąpił jedynie w roku 1990, po zajęciu Kuwejtu przez Irak w okresie
przygotowań do pierwszej wojny w Zatoce Perskiej.
-
Ponowny wzrost cen – trwający prawie nieprzerwanie do 2008 r. – został zapoczątkowany w roku 1999.
-
W minionej dekadzie największe wzrosty cen ropy miały miejsce od II kwartału 2003r. do połowy 2006r. (cena baryłki wzrosła z ok. 30
dolarów do ponad 70 dolarów) oraz w latach 2007-2008 (cena baryłki wzrosła z nieco ponad 50 dolarów na początku 2007r. do
ponad 140 dolarów w lipcu 2008r.)
2
Dr. Tomasz Miziołek
Światowe rynki towarowe
Wykład IV – Wybrane międzynarodowe rynki towarowe
-
Od połowy 2008r. w ciągu zaledwie pół roku cena spadła do poziomu ok. 40 dolarów w końcu 2008r., po czym nastąpił wzrost do ok
110-120 dolarów na początku 2011r. w ostatnich kilkunastu miesiącach cena baryłki ropy Brent wynosi ok. 100-120USD.
-
Na rynku funkcjonuje kilka gatunków ropy naftowej pełniących rolę benchmarków dla innych typów. Najważniejsze to: amerykańska
ropa WTI oraz ropa Brent z Morza Północnego. Transakcje pozostałymi gatunkami ropy rozlicza się na zasadzie premii i dyskonta
wobec nich.
-
Transakcje rozlicza się na podstawie serwisów cenowych, publikujących notowania różnych gatunków ropy naftowej i produktów
rafinacji w różnych regionach, do których następnie przyrównywane są ceny w poszczególnych transakcjach.
-
Najbardziej znanymi serwisami z takich notowaniami, szeroko wykorzystywanymi przez firmy handlujące w sektorze naftowym, są
Platt’s i Argus.
Największymi udowodnionymi rezerwami ropy naftowej dysponują kraje Bliskiego Wschodu (Arabia Saudyjska, Iran, Irak, Kuwejt i ZEA) oraz
Wenezuela i Rosja.
Największymi producentami ropy naftowej są: Rosja, Arabia Saudyjska, USA, Iran, Chiny i Kanada.
Stosunek rezerw do produkcji wynosi obecnie ok. 46 lat. Najwyższy wskaźnik występuje w Ameryce Centralnej i Południowej i na Bliskim
Wschodzie.
-
Najważniejszą organizacją na rynku ropy jest Organizacja Krajów Eksportujących Ropę Naftową – OPEC z siedzibą w Wiedniu. Jest to
utworzony w Bagdadzie w 1960r. kartel zrzeszający 12 państw wydobywających i dostarczających ropę na rynek światowy.
-
Misją OPEC jest koordynowanie i jednoczenie polityk paliwowych państw członkowskich (poprzez ustalanie limitów wydobycia) oraz
zapewnienie stabilizacji na rynkach naftowych, tak aby gwarantować wydajne, opłacalne i regularne dostawy paliw do
konsumentów, ciągły dochód producentom oraz sprawiedliwy zysk z kapitału dla inwestujących w branżę paliwową.
-
Państwa OPEC odpowiadają za ok. 40 % światowej produkcji ropy, należy też do nich ok. 75% udowodnionych rezerw.
-
Mimo konfliktów i rozbieżności interesów państw członkowskich OPEC jest uważana za jedną z najbardziej skutecznie działających
organizacji surowcowych.
Największa konsumpcja ropy ogółem ma miejsce w: USA, Chinach, Japonii, Indiach, Rosji, Arabii Saudyjskiej, Niemczech, Brazylii, Korei
Południowej i Kanadzie.
Największa konsumpcja ropy per capita ma miejsce w Kanadzie i Arabii Saudyjskiej.
-
Czynniki wpływające na podaż ropy: wielkość zasobów i wydobycia, czynniki polityczne (niepokoje społeczne, nieprzyjazna polityka
władz państwowych wobec inwestujących w wydobycie firm, konflikty zbrojne w rejonach roponośnych), czynniki klimatyczne
-
Czynniki wpływające na popyt na ropę: obecna i przewidywana koniunktura gospodarcza, czynniki klimatyczne (pora roku),
preferencje konsumentów
-
Światowe ryki naftowe działają według reguły najbliższego rynku, która polega na tym, iż sprzedający ropę chce dostarczyć towar jak
najbliżej w wymiarze geograficznym, by w ten sposób osiągnąć najwyższy zysk dzięki niskim opłatom transportowym i kosztom
logistycznym.
-
Różnice w jakości ropy w różnych państwach lub regionach sprawiają, że za określone gatunki ropy płaci się np. więcej co może
zrównoważyć wyższe koszty transportu.
3
Dr. Tomasz Miziołek
Światowe rynki towarowe
Wykład IV – Wybrane międzynarodowe rynki towarowe
-
Na uzyskanie ceny wpływ mają także:
Polityka ekonomiczna państw
Stosunki polityczne między państwami
-
Najważniejszymi grupami uczestników rynku ropy – zarówno po stronie popytowej jak i podażowej – są firmy wydobywcze,
rafinerie, traderzy, firmy transportowe i spedycyjne.
-
Wśród międzynarodowych koncernów działających w sektorze wydobywczym i obrotu produktami rafinacji prym wiodą korporacje
narodowe kontrolowane przez określone państwa: do nich należy też eksploatacja znacznych rezerw surowca. Prywatne firmy
jednonarodowe lub korporacje transnarodowe odgrywają mniejsze znaczenie.
-
Ponad 80% świtowych rezerw ropy i gazu naturalnego jest kontrolowanych przez firmy państwowe. Wśród 20 największych firm
naftowych i gazowych 15 to spółki będące własnością państwa.
-
Największymi centrami obrotu kontraktami futures na ropę naftową i paliwa są giełdy NYMEX w NY, gdzie handluje się ropą naftową
WTI, benzyną oraz olejem opałowym oraz giełda ICE w Londynie, gdzie przedmiotem obrotu jest ropa naftowa Brent i olej opałowy.
-
Notowania na tych giełdach są uważane na rynku za dobry wyznacznik obowiązującej sytuacji i przewidywań większości inwestorów
co do kształtowania się cen, popytu i podaży ropy w przyszłości.
4. Rynek gazu ziemnego:
-
Rynek gazu ziemnego jest mniej płynny niż rynek ropy naftowej – nie ma międzynarodowego rynku, lecz istnieją regionalne rynki
gazu.
-
Najważniejsze zastosowanie gazu ziemnego w gospodarce: przemysł chemiczny, przy wytwarzaniu energii i ciepła oraz jako paliwo
do napędzania pojazdów.
-
Udział gazu ziemnego w całości wytwarzanej na świecie energii to ok. 23%
-
Miarą produkcji gazu ziemnego są metry sześcienne lub tony.
-
Ceny gazu ziemnego rosły bardzo silnie do końca lat 90-tych do końca 2000r. dochodząc do 10 centów za mmBRU(British Terminal
Unit – brytyjska jednostka energii cieplnej; 1 mln BRU to ok. 28 metrów sześciennych gazu ziemnego). Następnie nastąpił gwałtowny
spadek cen do poziomu 2-3 centów trwający do końca 2001r. w następnych czterech latach ceny gazu rosły osiągając poziom prawie
14 centów, po czym obniżyły się i w latach 2006-2007 wahały się między 6-8 centami.
-
Od połowy 2007 r. do polowy 2008r. nastąpił kolejny dynamiczny wzrost ceny gazu do ok 12 centów, po czym na rynek powrócił
trend spadkowy – w połowie 2009r. ceny spadły poniżej 3 centów. Od tamtego momentu oscylują między 4-6 centami.
-
W związku z mniejszą płynnością i rozmiarami rynku gazu czynnikiem cenotwórczym dla gazu ziemnego są często notowania ropy
naftowej.
Największe udowodnione rezerwy gazu posiadają: Rosja, Iran, Katar, Turkmenistan, Arabia Saudyjska, USA
Największymi producentami gazu są: Stany Zjednoczone, Rosja, Kanada, Iran, Katar i Norwegia
Stosunek rezerw do produkcji wynosi obecnie 59 lat. Najwyższy wskaźnik występuje na Bliskim wschodzie i w Afryce
4
Dr. Tomasz Miziołek
Światowe rynki towarowe
Wykład IV – Wybrane międzynarodowe rynki towarowe
-
Na rynku gazu przez wiele lat nie funkcjonował kartel zrzeszający jego producentów-eksporterów. Wynikało to z zasadniczych różnic
politycznych między państwami eksportującymi gaz oraz innej struktury i charakteru rynku gazu od rynku ropy.
-
W 2008r. z inicjatywy Rosji utworzone zostało wzorowane na OPEC Forum Państw Eksportujących Gaz – GECF zrzeszające 12 państw
producentów gazu: Rosja, Iran, Algeria, Boliwia, Egipt, Gwinea Równikowa, Libia, Nigeria, Katar, Trynidad i Tobago i Wenezuela.
Państwa te mają 70% konwencjonalnych zasobów gazu na świecie i odpowiadają za 85% całkowitej światowej produkcji gazu. Jego
znaczenie było dotąd stosunkowo niewielkie, ale ostatnio rośnie – w listopadzie 2011r. odbył się pierwszy szczyt tego kartelu Doha.
Największa ilość gazu konsumowana jest w Stanach Zjednoczonych, Rosji, Iranie, Chinach, Kanadzie i Wielkiej Brytanii.
Największa konsumpcja gazu per capita ma miejsce w Kanadzie, Rosji, Arabii Saudyjskiej i Turkmenistanie.
-
Światowa konsumpcja gazu będzie rosła (zwłaszcza w przemyśle i energetyce) w obliczu rosnących cen ropy. Tempo wzrostu
konsumpcji w krajach poza OCED będzie dwukrotnie wyższe niż w krajach rozwiniętych.
-
Bliski Wschód, Afryka i Ameryka Południowa i środkowa produkują więcej gazu niż konsumują. Odwrotna sytuacja występuje w
przypadku Europy, Ameryki Północnej i Azji Południowo-Wschodniej.
-
Popyt na gaz podlega sezonowym wahaniom – jest zależny od pogody i koniunktury w gospodarce. Wpływ na większe
zapotrzebowanie na gaz jako źródło energii mogą także mieć normy ochrony środowiska.
-
Ze względu na sposób transportu rynek gazu dzieli się na dwa segmenty:
Gazu transportowanego rurociągami – większy, jednak jego udział maleje z uwagi na wyższe koszty transportu,
Gazu skroplonego (LNG) transportowanego drogą morską – mniejszy (ok. 25%) ale jego udział rośnie ze względu na fakt iż
jego transport jest tańszy, szybszy i bezpieczniejszy.
-
Najwięksi eksporterzy gazu transportowanego rurociągami to Rosja, Kanada i Norwegia.
-
Najwięksi importerzy gazu transportowanego rurociągami to USA, Niemcy, Włochy i Francja.
-
Najwięksi eksporterzy LNG to Katar, Indonezja, Malezja i Algieria.
-
Najwięksi importerzy LNG to Japonia, Korea Płd., Hiszpania, USA i Francja.
-
Rynek gazu przez wiele lat objęty był monopolami państwowymi. Jednak dopiero w ostatnich 20-30 latach w wielu krajach nastąpiła
jego deregulacja (USA, Kanada, UE). Opiera się ona głównie na rozdzieleniu produkcji i wydobyciu od jego transportu i dystrybucji.
-
Podobnie jak w przypadku ropy funkcjonuje rynek natychmiastowy, jak i zorganizowany obrót terminowy (kontrakty futures).
Największe centra obrotu kontraktami na gaz to giełdy NYMEX i ICE.
5. Rynek metali szlachetnych – złoto:
-
Wśród metali szlachetnych szczególnym zainteresowaniem inwestorów na rynku towarowym cieszy się złoto, które ma opinię
najbezpieczniejszej lokaty na świecie. Jest nie tylko środkiem gromadzenia bogactwa, ale także surowcem wykorzystywanym w
branży jubilerskiej oraz w przemyśle.
-
Cena uncji trojańskiej złota (31 gramów) znajduje się w stałym trendzie wzrostowym od 2001r., kiedy to wahała się w granicach 250300 dolarów.
-
Pierwszy znaczący wzrost cen złota w minionej dekadzie miał miejsce od połowy 2005r., gdy cena uncji wynosiła 420-430 dolarów, do
maja 2006r., kiedy to przekroczyła 700 dolarów, w następnych kilkunastu miesiącach cena złota ustabilizowała się w przedziale od
600 po 700 dolarów, zaś od września 2007r., do połowy marca 2008r., w wyniku kolejnego silnego trendu wzrostowego na rynku
złota cena uncji przekroczyła poziom 1000 dolarów.
5
Dr. Tomasz Miziołek
Światowe rynki towarowe
Wykład IV – Wybrane międzynarodowe rynki towarowe
-
Po spadku do ok 700 $ w IV kwartale 2008r. złoto ponownie znalazło się w silnym trendzie wzrostowym trwającym do sierpnia
2011r., kiedy to osiągnęło swój dotychczasowy szczyt (ok. 1900$). W ostatnich kilku miesiącach cena uncji złota oscyluje w granicach
1600-1800 USD.
-
Wiodący producenci złota to: Chiny, RPA, USA, Australia, Indonezja, Peru.
-
Największe korporacje produkujące złoto to: Barrick (Kanada), Newmont(USA), Anglo Gold Ashanti (RPA), Gold Fields (RPA),
Harmony (RPA).
-
Podaż na rynku złota uzupełniają poważne rezerwy złota znajdujące się głownie w krajach rozwiniętych pod kontrolą narodowych
banków centralnych i międzynarodowych instytucji finansowych
-
Znaczny stopień eksploatacji dotychczasowych złóż i relatywnie niewielka liczba nowych złóż ograniczają tempo wzrostu podaży
złota.
Światowa konsumpcja złota obejmuje: konsumpcję jubilerską, konsumpcję inwestycyjną, konsumpcję przemysłową i
stomatologiczną, elektronikę, fundusze złota (ETF, ETC) oraz inwestycje różne (w tym numizmatykę).
-
-
Przy względnie stałej podaży czynnikiem determinującym bieżącą cenę złota jest popyt. W ostatnich latach coraz większą rolę
odgrywa popyt inwestycyjny spowodowany zwiększonym zainteresowaniem inwestorów lokowaniem środków finansowych w
instrumentach finansowych opartych na złocie.
6. Rynek metali szlachetnych – srebro:
-
Wyraźny trend wzrostowy można zauważyć w ostatnich latach również na rynkach pozostałych metali szlachetnych.
-
Ceny srebra wyraźnie zwyżkują od połowy 2003 roku, kiedy to oscylowały wokół 5 USD za uncję. Na początku 2008r,. cena sięgnęła
20 $, po czym spadła do poniżej 10 $ w końcu 2008r. Od tamtego momentu ponownie rozpoczął się trend wzrostowy, który był
szczególnie silny od polowy 2010r. (20 USD) do końca kwietnia 2011r. (prawie 50 USD – rekord). Po gwałtownym spadku na
przełomie kwietnia i maja (do ok. 35 USD ), od pół roku cena srebra waha się w granicach 30-40 USD.
-
Na poziom cen srebra wpływa przede wszystkim popyt oraz podaż.
-
Tak jak w przypadku innych kruszców, dużą rolę odgrywają także inne czynniki, takie jak poziom inflacji, zmiany kursów walut,
wysokość deficytu budżetowego danego kraju czy wysokość stóp procentowych.
7. Metale szlachetne – platyna:
-
W ostatnich latach można obserwować duże wahania cen na rynku platyny. Od końca 2001r. do III kwartału 2007 r, ceny tego
kruszcu zwiększyły się z niecałych 500 do 1300/1400 USD za uncję. Największą dynamikę wzrostu cen platyny można było jednak
zaobserwować od połowy sierpnia 2007r. do początku marca 2008r. – w tym okresie ceny wzrosty z około 1250 do prawie 2200 USD.
W końcu 2008r. cena platyny spadła do około 800 USD, po czym zaczęła systematyczne rosnąć dochodząc do poziomu ok. 1800 USD
w I półroczu 2011r. w kilku ostatnich miesiącach cena platyny spadła do ok. 1400 USD.
-
Głównymi odbiorcami platyny są: branża jubilerska, producenci katalizatorów do oczyszczania splin samochodowych, firmy
chemiczne oraz producenci sprzętu komputerowego i elektronicznego.
6
Dr. Tomasz Miziołek
Światowe rynki towarowe
Wykład IV – Wybrane międzynarodowe rynki towarowe
8. Rynek metali przemysłowych – miedź:
-
Miedź jest jednym z najpopularniejszych metali przemysłowych. Jest wykorzystywana głównie w przemyśle elektronicznym i
elektrotechnicznym (58%) oraz w budownictwie (26%); w mniejszym stopniu także w przemyśle maszynowym (10%) oraz transporcie
(5%)
-
Największymi producentami miedzi na świecie są Chile, Peru, USA, Chiny i Indonezja.
-
Największymi zasobami miedzi dysponują chilijskie firmy Escondida i Codelco.
-
Największymi eksporterami rudy i koncentratów miedzi są Chile, Peru, Indonezja i Australia.
-
Największymi importerami rudy i koncentratów miedzi są Chiny, Japonia, Indie i Korea Południowa.
-
Hossa na rynkach metali przemysłowych trwa od 2003 r. w przypadku miedzi jej cena wzrosła z około 2000 USD za tonę w połowie
2003r. do ponad 8500 USD w połowie 2006r. Po spadku do 5500 dolarów w końcu 2006r. cena miedzi ponownie zaczęła rosnąć
przekraczając poziom 8000 dolarów w 2007r. i zbliżając się do 9000 dolarów w 2008r.
-
W półroczu 2008r. na rynku miedzi można było zaobserwować silny trend zniżkowy trwający do końca 2008 roku (cena spadła do
3000$), po czym cena tego metalu zaczęła ponownie dynamicznie rosnąć osiągając na początku 2011r, rekordowy poziom 10 tyś
USD. W drugim półroczu 2011. Nastąpił spadek ceny miedzi do ok. 7000-8000 USD.
9. Rynek metali przemysłowych – aluminium:
-
Głównymi producentami aluminium są Chiny, Rosja, Kanada, Australia i USA.
-
Cena tony aluminium wzrosła z poziomu ok. 1500 USD na początku minionej dekady do ok. 3200$ w pierwszej połowie 2006r. Po
dużych wahaniach w latach 2006/7 poziom ten ponownie został osiągnięty w I półroczu 2008r., po czym cena obniżyła się do ok.
1300$ na początku 2009r.
-
Ponowny trend wzrostowy trwający do połowy 2011r. doprowadził do wzrostu ceny tony aluminium do ok. 2800$. W II półroczu
2011r. cena aluminium spadła i obecnie wynosi ok. 2000 USD.
10. Rynek metali przemysłowych – nikiel:
-
Cena tony niklu zwiększyła się z ok. 10 tyś USD za toną w połowie 2003r. do ponad 50 tyś USD w maju 2007r. od tamtego momentu
ceny niklu spadły do poziomu poniżej 10 tyś USD na przełomie lat 2008 i 2009. Od tego czasu cena niklu wzrosła do blisko 30 tyś USD
na początku 2011r., a następnie zaczęła spadać i obecnie wynosi ok. 18tyś USD.
11. Rynek towarów rolnych:
W minionej dekadzie ceny towarów rolnych zwyżkowały od 2003r,. przy czym największy wzrost miał miejsce od końca 2006 r. do ok. połowy
2008r. Następnie wystąpił trend zniżkowy zakończony na początku 2009r. Od tej pory ceny towarów rolnych zaczęły ponownie rosnąć –
najbardziej w II połowie 2010r. i na początku 2011r., kiedy to osiągnęły nowe rekordowe poziomy. Od połowy 2011r. ceny towarów rolnych
zaczęły nieco spadać.
7
Dr. Tomasz Miziołek
Światowe rynki towarowe
Wykład IV – Wybrane międzynarodowe rynki towarowe
12. Rynek towarów rolnych – pszenica:
-
Ceny pszenicy od 1997r. do III kwartału 2006r. oscylowały w przedziale od 250 do 450 centów za buszel amerykański (35,2 litra). Od I
kwartału 2007 r. znalazły się w silnym trendzie wzrostowym zakończonym w marcu 2008 r. na poziomie blisko 1100 centów
-
Od tego momentu ceny pszenicy zaczęły gwałtownie zniżkować do połowy 2009r.po czym nastąpiła stabilizacja na poziomie ok. 500600 centów, a następnie niewielkie odbicie w górę do ok. 800 centów na przełomie lat 2010-2011. W 2011r. cena pszenicy spadała –
obecnie wynosi ok. 600 centów za buszel amerykański
13. rynek towarów rolnych – soja i kukurydza:
-
W przypadku soi pierwszy znaczący wzrost cen miał miejsce w II połowie 2003r. i w pierwszym kwartale 2004r. – ceny zwyżkowały
wówczas z nieco ponad 500 centów do 1000 centów za buszel. W kolejnych trzech latach ceny ustabilizowały się w przedziale od 500
do 750 centów po czym od II kwartału 2007r. do II kwartału 2008r. ceny wzrosły ponad dwukrotnie osiągając ok. 1600 centów w
połowie 2008r. W kolejnych miesiącach 2008r. ceny mocno spadły (do ok. 900 centów), po czym ustabilizowały się na poziomie ok.
900 – 1000 centów i ponownie wzrosły w II półroczu 2010r. i na początku 2011 r. do ok 1300-1400 centów.
-
Nieco mniejszą dynamikę odnotowały w ostatnich latach ceny kukurydzy. Od początku minionej dekady do III kwartału 2006r.
wahały się w granicach 200-300 centów za buszel, po czym nastąpił wzrost do 450 centów na przełomie lat 2006-2007 oraz do 750
centów w II kwartale 2008r. Następnie ceny kukurydzy obniżyły się do ok. 350 – 450 centów w 2009r. i na początku 2010r., po czym
ponownie wzrosły do ok. 750 centów w I półroczu 2011r.
14. Rynek towarów rolnych – soft commodities – cukier:
W ostatnich latach (zwłaszcza w 2009r. i w II połowie 2010r. ) bardzo silnie wzrosły ceny cukru osiągając na początku 2011r. poziom ok. 32
centów za funt obserwowany po raz ostatni na początku lat 80-tych XX w.
15, Rynek towarów rolnych – soft commodities – kawa:
Najwyższe ceny od II połowy lat 70-tych XX w. osiągnęła w II kwartale 2011r. także kawa (ok. 300 centów za funt).
16. Rynek towarów rolnych – soft commodities – kakao:
W I kwartale 2011r. najwyższy poziom od II połowy lat 70-tych XX w. osiągnęła również cena kakao (ok. 3700 USD za tonę.)
8
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)