Wolny rynek i kontrola cen - wykład

WOLNY RYNEK I KONTROLA CEN WOLNY RYNEK = umożliwienie ustalenia się cen wyłącznie w wyniku gry sił popytu i
podaży (bez bezpośredniej ingerencji państwa; interwencja możliwa) (istnienie mechanizmu samoregulującego)
=/=
PAŃSTWOWA KONTROLA CEN = reguły i przepisy uniemożliwiające dostosowanie się
cen do poziomu równowagi rynkowej
np.: - określenie cen maksymalnych (brak pewnych dóbr na rynku - popyt przewyższa podaż, ochrona konsumenta przed wysokimi cenami) utrzymywanie się nadwyżki popytu konieczność racjonowania (rozwiązanie arbitralne) tworzenie „czarnego rynku”
+ często:
REGLAMENTACJA = system ograniczeń ilościowych dla sprawiedliwego rozdziału ograniczonej liczby towarów niezależnie od wysokości dochodów
ustalenie maksymalnego poziomu czynszu ( właściciele zamieszkują lub sprzedają zmniejszenie podaży - deficyt mieszkań - nadwyżka popytu; zaostrzenie problemu przy inflacji)
- możliwość podnoszenia cen maksymalnych wraz z inflacją, ale…
-wysokie koszty rozbudowanego systemu kontroli (kontrola reglamentacji)
CENA MAKSYMALNA = określany przez państwo pułap cenowy , powyżej którego nie mogą być zawierane transakcje
- określenie cen minimalnych (ochrona producentów lub dostawców)
płaca minimalna ( podniesienie stawki płacy dla zatrudnionych obniżenie popytu na pracę i wielkość zatrudnienia - nadwyżka podaży
CENA MINIMALNA = określany przez państwo pułap cenowy, poniżej którego nie mogą być zawierane transakcje
- uzupełnianie prywatnego popytu lub podaży przez państwo kupujące lub sprzedające pewne ilości dóbr Ustanowienie ceny maksymalnej jest skuteczne, gdy jest ona niższa od ceny równowagi rynkowej (zmniejsza wielkość podaży i prowadzi do nadwyżki popytu), chyba, że państwo zasili podaż dostarczając dodatkowe ilości żądanego dobra Ustanowienie ceny minimalnej jest skuteczne, gdy jest ona wyższa od ceny równowagi rynkowej (zmniejsza wielkość popytu i prowadzi do nadwyżki podaży), chyba, że państwo zasili popyt sektora publicznego swoim popytem (państwo kupuje nadwyżkę podaży - zadowala konsumentów i dostawców; „ góra masła UE” )
Wolny rynek rozwiązuje podstawowy dylemat ekonomiczny: co, jak i dla kogo produkować :
~ustalając ceny, przy której rozmiary zapotrzebowania są równe oferowanej ilości decyduje, ile powinna wynosić produkcji
~informuje, dla kogo są produkowane dobra (dla tych, co są zdolni za nie zapłacić) i kto je produkuje (ci, których zadowala cena równowagi)
... zobacz całą notatkę