Wielki Post - symbole, historia

WIELKI POST ONRLiK II 18 Triduum Paschalne 27-31
Okres Wielkiego Postu służy do przygotowania do Triduum Paschalnego.
3 wymiary W Postu
-przygotowanie katechumenów do chrztu
-przypomnienie chrztu wiernych, odnowienie przyrzeczeń -pokuta i nawrócenie
Jest to okres od Środy Popielcowej do Mszy Wieczerzy Pańskiej Historia Tertulian - post trwał 2 dni pt-sob III w, Dionizy z Aleksandrii ok. 4 dni, Rzym 3 tygodnie.
Pierwszy raz o 40 dniach mówi Atanazy z Aleksandrii 334 - list.
Dlaczego 40 dni?- post wynikał z liturgii katechumenalnej; czas publicznej pokuty. 40 dni było obecne w Biblii, Augustyn- 4x40=40 i oznacza pełnię- wymiaru ziemskiego
Pierwotnie postawię zaczynał 6 niedziel przed Zmartwychwstaniem - quadragerima, ponieważ nie poszczono w niedziele więc 6x6=36 więc post musiał się zaczynać w środę - środę popielcową od 8 w, w VIw pojawiają się modele przedpościa. Rozwój liturgii W I fazie Eucharystia tylko w Ndz w śr i pt liturgia słowa
Popiół - palono zeszłoroczne palmy. P św. Mówi o tym w Lb 19. Popiół ma wymiar nie tylko pokuty, ale i oczyszczenia już w ST.T..
W średniowieczu ludzie byli przekonani o oczyszczającej mocy popiołu i dlatego przed śmiercią kładli się na popiół.
W niedzielę Letare udzielano święceń kapłańskich. Od X w święcono róże jako symbol zwycięstwa wiosny nad zimą. Od XIw wręcza się je kobietom Elementy Wielkiego postu: - przygotowanie do chrztu
- publiczna pokuta
- liturgia stacyjna. Męka Pańska Statio: - posterunek, służba, dyżur
- synaksa - zgromadzenie modlitewne, stawanie przed Panem
- post
W Rzymie od V w istniała liturgia stacyjna, uroczysta celebracja Eucharystii, w której uczestniczył papież i duchowieństwo. Wybierano kościół na kolektę, a potem statio
V niedziela WP - Dominica In passione Domini od IXw
Pasja - Bolomica In spasione Domini - Pius V 1570
1707 - Gorzkie Żale
V/Viw - Alleluja- eliminuje się XI- zasłanianie ołtarzy- zakrycie bóstwa, post oczu
XIII - zasłanianie tylko krzyża i obrazów świętych, bo krzyż nie reprezentuje prawdy o śmierci Chrystusa
XVIII wyakcentowanie ostatnich dwóch tygodni
Droga Krzyżowa
Zachęca KL 13, rozpowszechnione przez Franciszkanów i Dominikanów
Pierwsza wzmianka o via dolorosa u Ricardo z Montemas 1187
Znalezienie relikwii Krzyża
Potem liturgia przeżywa dramatyzacje
Najstarsze nabożeństwa upadków Chrystusa +kult dróg, które przechodził Chrystus, połączeni upadków Chrystusa i stacji dróg - Droga Krzyżowa, najpierw w Holandii, liczba stacji była różna

(…)

… Jezusa wiszącego na krzyżu, np. Ludu, mój ludu (z ks Iz). Przypominają o historii zbawienia. Na te dobra lud odpowiedział niewdzięcznością. Sprawcą dobrodziejstw wy świadczonych Izraelowi jest Jezus, mimo ze jeszcze jako człowiek nie istniał. Autor w kompozycji improperiów posługuje się kontrastem (woda - ocet, żółć z krzyża, wywyższenie Izraela przez Boga - wywyższenie Jezusa na drzewie krzyża…
… w tradycji żydowskiej, w tej wielości czytań ujawnia się jedność historii zbawienia. Czytania z psalmami są podstawą całego nabożeństwa Wigilii Paschalnej. Ta noc jest czuwaniem na cześć Pana wszystkich pokoleń ludzkości.
Wspominano ważne momenty historii zbawienia: stworzenie świata, ofiarę Abrahama, wyzwolenie z Egiptu, przyjście Mesjasza.
W tradycji Kościoła liczba czytań ulegała zmianom- od 4 do 12…
….
# agnuski - w I wiekach neofitom dawano na początku chrztu, agnus dei - czyli kuleczki z kropel paschału - z tego robiono medaliki z wyobrażeniem baranka # kurczęta - Jezus sam siebie przyrównał do kokoszy ochraniającej pisklęta. Pisklę przebija skorupę i wychodzi zwycięsko, Jezus wyszedł ze skorupy ziemi zwyciężając śmierć
# pisanki - jajko symbol zwycięstwa życia nad śmiercią
Nieszpory Niedzieli…
… w Holandii, liczba stacji była różna
Kalwarie
Budowano kalwarie na podobieństwo tego, co w Jerozolimie od 15 w, w Polsce od 1600.
WIELKI CZWARTEK
Historia
Rano pojednanie grzeszników publicznych do Vw
Związane jest z błogosławieństwem olejów do sakramentu Namaszczenia, dziś na Mszy Olei Krzyża.
Toledo 400 bp mógł poświęcić w każdym czasie. Potrzeba by w czasie Paschy używano nowych olei.
W Kośćołach…
…. Uczczenie krzyża na Golgocie - dotykając czołem oraz oczami i całując. Po południu gromadzono się, aby rozważać Słowo i czytać mękę pańską.
W Wielki Piątek oraz Sobotę obowiązuje post ścisły
Kształt liturgii: Liturgia Słowa - ksiądz leży krzyżem - uniżenie przed Bogiem
Jest to dzień goryczy, tego dnia nie sprawuje się Eucharystii, Tertulian nazywa go Dies pasche - Dniem przejścia Jezusa do Ojca…
... zobacz całą notatkę