Plany przekrojowe
Jest to najbardziej rozpowszechniony rodzaj badań w naukach społecznych ; plany te są
często utożsamiane z badaniami sondażowymi. Chociaż bardzo często badacze starają się
określić relacje przyczynowo-skutkowe między właściwościami a dyspozycjami, to celem
wielu badań jest po prostu opis zależności pomiędzy zmiennymi. Badanie z wykorzystaniem
planu przekrojowego rozpoczyna się od utworzenia losowej, reprezentatywnej próby np.
próby mężczyzn i kobiet. Następnie osobom badanym zadaje się liczne pytania na temat
poglądu itp. w stosunku do zmiennej zależnej. Aby przezwyciężyć ograniczenia
metodologiczne wynikające z planów badań przekrojowych, badacze wykorzystują metody
statystyczne odpowiadającym w przybliżeniu niektórym operacjom naturalnie wbudowanym
w plan eksperymentalny. Chociaż plan przekrojowy umożliwia oszacowanie korelacji między
zmiennymi, to na tej podstawie nie możemy wyciągnąć wniosku, że pomiędzy tymi
zmiennymi zachodzi związek przyczynowo-skutkowy. Podstawowa zaleta badań
przekrojowych polega na możliwości prowadzenia ich w warunkach naturalnych i wykorzystywania losowych prób badanych osób. Dzięki temu badacze mogą uogólniać
wyprowadzone wnioski na szerszą populacje oraz przenosić zebrane wyniki na realne
sytuacje życiowe, co przyczynia się do zwiększenia trafności zewnętrznej badania .