Strajki szkolne w zaborze pruskim

· 1883 doszło do pierwszych wystąpień w obronie języka polskiego podczas pokazowej lekcji religii na konferencji powiatowej nauczycieli w Jarocinie. Dzieci odmówiły odpowiadania w języku niemieckim. Zebrani na konferencji nauczyciele byli zaskoczeni jednolitą postawą młodzieży. Nie mogąc jej złamać zdecydowali się na przerwanie zajęć. W celu uniknięcia rozgłosu postanowiono całą sprawę osłonić milczeniem.

· 1890 niemieckie władze szkolne wydały zarządzenie o wprowadzeniu nauki religii w j. niemieckim w polskiej szkole elementarnej w Osiecznej pow. Leszczyńskiego, co wywołało wielkie oburzenie i demonstracje ludności polskiej. Przez dłuższy czas rodzice nie posyłali dzieci do szkoły, inicjując formę czynnej walki ze szkołą pruską w obronie języka polskiego. Kłopotliwy dla władz pruskich zatarg przedłużył się i trwała z przerwami 2 lata.

Strajki szkolne 1901r.

· Do pierwszego wzburzenia ludności polskiej na tym tle doszło we Wrześni. Z dniem 1 kwietnia 1901 zaczęto w tamtejszej szkole elementarnej udzielać nauki religii i śpiewu kościelnego w j. niemieckim w 2 najwyższych klasach. Dzieci polskie w porozumieniu z rodzicami zwróciły następnego dnia niemieckie katechizmy. Dzieci stawiały bierny opór odmawiając odpowiedzi na lekcji w j. niemieckim mimo spadających na nie represji i kar fizycznych. Oporne dzieci skazywano na areszt (karcer szkolny), trwający niekiedy kilka godzin dziennie, oraz na zbiorową karę chłosty.