Wyróżniamy następujące przemiany w adm

a) terytorialne

b)organizacyjne

c)funkcjonalne

Ad a) Adresatem jest adm. i obywatel. Bezpośrednich skutków obywatel

nie czuje, jeśli nie ma kontaktu z adm. Czuje w związku z innym prawem

miejscowym i inna osoba, która te akty wydaje.

Ad b+c) Obywatel odczuwa skutki gdy przez te zmiany kształtowana jest

jego sytuacja prawna. Np., gdy adm. świadczy usługi dla obywatela.

Przemiany powinny zwiększyć liczbę i instrumentów prawnych ochrony

obywatela. Celem przemian nie jest bezpośrednie kształtowanie sytuacji

prawnej obywatela, a jedynie stworzenie takich prawnych i organ.

Przesłanek działania adm., w której zbiorowe i indywidualne potrzeby

obywateli będą mogły być lepiej zaspokojone niż do tej pory.

Następne podstawowe prawa i wolności zawiera konstytucja.

Każdy, kogo prawo interes zostało zagrożone ma prawo złożenia

skargi konstytucyjnej(art.79)

101art. Ustawa gminna

78 art. Ustawa powiatowa

90art. Ustawa wojewódzka

Według ww.art można zaskarżyć do sądu adm., jeśli narusza prawa i

wolności.

Podstawowym prawem obywatela jest domaganie się od organu, UE

administracji i instytucji unijnych, bezstronnego zgodnego z prawem

rozpatrzenia bez zbędnej zwłoki sprawy wniesionej do danego organu.

Prawu temu towarzyszy obowiązek całej administracji unijnej, czyli

organów, instytucji i wszystkich pracujących w niej pracowników

właściwego zgodnego z prawem obywatela załatwienia sprawy. Jeżeli w

wyniku działań adm. wnoszący sprawę poniósł szkodę przysługuje mu

roszczenie o odszkodowanie.

We wrześniu 2001 powstał Europejski Kodeks Dobrej

Administracji.Parlament zleciłby stosować go we wszystkich

instytucjach organach unijnych. Parlament stwierdził również, że nie ma

żadnych przeszkód by stosować go wewnątrz każdego kraju. Kodeks może

być instrumentem ocen funkcjonariuszy adm.