Badania oparte na dokumentach
a) dokument występujący w dowolnej postaci, jako dowód istnienia określonych
faktów, wydarzeń – wszystko to, co może być lub jest po prostu źródłem danych o
przeszłych albo istniejących faktach i zjawiskach społecznych np. narzędzia i
przedmioty codziennego użytku, obrazy, rzeźby itp.
b) dokument jako pisemny dowód istnienia określonych faktów i wydarzeń – pisemne
źródła np. inskrypcje (napisy na materiale trwałym, tzn. na kamieniu, metalu)
zamieszczone na nagrobkach, budynkach, monetach i innych przedmiotach.
a) dokumenty zebrane w sposób systematyczny
- dokumenty naukowe – dokumenty, na które składają się artykuły w czasopismach
naukowych itp.
- opracowania statystyczne
- dokumenty kompilacyjne np. książka adresowa, książka telefoniczna, katalog biblioteczny
b) dokumenty okolicznościowe
- dokumenty osobiste – dokumenty, które wyrażają osobiste odczucia i spostrzeżenia autora:
listy, autobiografie, pamiętniki, dzienniki, wywiady, wyznania.
- notatki – pozwalają na względnie dokładne i bezpośrednie odtworzenie danych wydarzeń.
Zliczamy tutaj protokoły, stenogramy, zapisy utrwalone na taśmach magnetofonowych,
sprawozdania – przedstawiają fakty z pewnym opóźnieniem.
SOCJOMETRIA – dział socjologii, który zajmuje się oddziaływaniami między członkami
grupy, bądź między jednostką a zbiorowościami: metoda opracowywania już zdobytych
materiałów.
Techniki badań wzajemnych oddziaływań:
- obserwacja
- kwestionariusz socjometryczny (socjotechniczny) – zawiera pytania dotyczące reakcji
Międzyludzkich
Wskaźniki socjometryczne:
1) indywidualne
a) pozycji jednostki w grupie ze względu na ilość wyborów pozytywnych, czyli jej
pozytywny status socjometryczny.
b) pozycji jednostki w grupie ze względu na ilość wyborów negatywnych, czyli jej
negatywny status socjometryczny
c) pozycji ogólnej danej jednostki
d) pozytywnej ekspensywności osoby
e) negatywnej ekspensywności społecznej osoby
2) grupowe
a) ekspansywności grupy
b) spoistości albo wzajemności grupy
c) zwartości grupy
d) integracji grupy.
SOCJOGRAM – graficzne przedstawienie wyników naniesionych do tabeli socjometrycznej
1) Nieuporządkowany – sporządza się tylko dla małych grup, gdyż w przypadku grup
bardziej licznych może zatrzeć się układ pozycji członków grupy badanej, ze względu
na dużą liczbę krzyżujących się ze sobą linii.
2) Socjogram kołowy – buduje się na zasadzie koncentrycznej: punkty oznaczające
osoby otrzymujące największą liczbę wyborów znajdują się bliżej środka koła, a
oznaczenia osób najrzadziej wybieranych – daleko na zewnątrz. Socjogram kołowy
informuje od razu o wartości pozycji, jaką zajmuje dana osoba w stosunku do
pozostałych.
3) Socjogram hierarchiczny – najbardziej czytelny sposób przedstawienia graficznych
uzyskanych w badaniu socjometrycznym wyników. Stosujemy go jednak, gdy badamy
dużą liczebnie grupy w oparciu tylko o jedno kryterium.