Instrumenty krótkoterminowe o podstawie dyskontowej
Instrumenty dyskontowe – sprzedawane przez emitentów poniżej wartości nominalnej (czyli
z dyskontem), zaś wykupywane w określonym terminie wg wartości nominalnej. Zyskiem inwestora jest dyskonto, czyli różnica pomiędzy ceną zakupu a ceną nominalną. Oczywiście inwestorzy mogą sprzedawać te papiery przed terminem wykupu, o ile znajdą się kolejni nabywcy (czyli gdy istnieje rynek wtórny o dużej płynności), np.:
Bony skarbowe – emitowane przez Ministerstwo Finansów, są sprzedawane na przetargach
odbywających się zwykle w poniedziałki, a zapłaty za nie dokonuje się po dwóch dniach. Wartość nominalna jednego bonu wynosi 10.000 PLN, a okresy wykupu najczęściej trwają 8, 13, 26, 39 i 52 tygodni od dnia zapłaty. Kupujący podczas przetargu podają cenę za każde 100 zł wartości nominalnej (z dokładnością do jednego grosza), jaką są gotowi zapłacić za poszczególne bony. Nabywcami mogą być w zasadzie wszystkie podmioty.
Bony pieniężne – emitowane przez Narodowy Bank Polski. Ich nabywcami na rynku pierwotnym mogą być tylko banki – dealerzy rynku pieniężnego oraz Bankowy Fundusz Gwarancyjny, a na rynku wtórnym inne banki. Wartość nominalna bonów wynosi 10.000 PLN, są one emitowane na okres 1, 7, 14, 28, 91, 182, 273 i 364 dni od dnia zapłaty za nie. Przetargi odbywają się nieregularnie w zależności
od potrzeb. Banki podają najwyższą cenę, jaką są gotowe zapłacić za 10.000 wartości nominalnej (z dokładnością do jednego grosza).
Weksle – ich wystawcami mogą być w zasadzie wszystkie podmioty gospodarcze. Weksle są
wystawiane zwykle w związku z zawartą konkretną transakcją handlową lub kredytową, a zatem ich wartość nominalna, okres wykupu, rentowność, stopa dyskontowa, emitent, nabywca, są za każdym razem inne. Termin wykupu nie może być jednak odleglejszy niż jeden rok od daty wystawienia weksla.
Bony komercyjne – są papierami emitowanymi przez przedsiębiorstwa w celu lepszego zarządzania płynnością. Mają one różną formę prawną (głównie weksla własnego lub zobowiązania powstałego w oparciu o przepisy KC) oraz różne nazwy. Agentami emisji (czyli przeprowadzającymi emisję) są zwykle banki zagraniczne lub duże banki krajowe. Banki te organizują także rynek wtórny dla tych papierów. Ponieważ bony komercyjne nie są dopuszczone do publicznego obrotu, krąg nabywców jest niewielki i ogranicza się głównie do banków i innych instytucji finansowych.
Bony skarbowe – dyskontowe papiery dłużne emitowane przez Skarb Państwa, o nominale 10.000 PLN i określonym terminie wykupu wynoszącym od 1 do 52 tygodni. Występują w postaci zdematerializowanej, czyli jako zapis na koncie. O zysku inwestora decyduje tu dyskonto, które stanowi procentowo ujętą różnicę między ceną nominalną a emisyjną. Cena emisji jest zawsze mniejsza niż cena nominalna.
Bony pieniężne – dyskontowe papiery dłużne, emitowane przez NBP o nominale 10.000 PLN
i określonym terminie wykupu od 1 do 364 dni.