To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Przedstaw uprawnienia świadka. Świadek dysponuje określoną gamą uprawnień procesowych: I. Podstawowym uprawnieniem jest tu bowiem możliwość odmówienia zeznań. Kodeks przewiduje to w dwóch grupach sytuacji:
w zakresie przedmiotowym zeznań, tj. gdy w grę wchodzi przesłuchanie odnośnie do okoliczności objętych tajemnicą państwową, zawodową, służbową lub funkcyjną, kiedy to jednak po zwolnieniu od jej zachowania rodzi się znowu obowiązek złożenia zeznań (art.180);
w zakresie bardziej podmiotowym, jako tzw. prawo do odmowy zeznań , służące określonym osobom, z uwagi na ich szczególny stosunek do oskarżonego lub sprawcy (art. 182).Skorzystanie z niego zależy wyłącznie od podmiotu uprawnionego i żaden organ nie może go uchylić. Prawo do odmowy zeznań (Kodeks poszerzył jego podmiotowy zakres):
1.Służy nie tylko jak dotąd osobom najbliższym dla oskarżonego (art. 182 & 1), ale też świadkowi, który w innym postępowaniu jest oskarżony o współudział w przestępstwie objętym obecnym postępowaniem (art. 182 &3) oraz osobie mającej być zobowiązaną do zwrotu korzyści uzyskanej z cudzego czynu (art. 416 & 3).
2.Jest ustanowione w interesie świadka, a nie oskarżonego. Nie chroni ono oskarżonego, lecz świadka, aby nie był zmuszony do dostarczania dowodu przeciwko osobie mu najbliższej (art. 182 & 1) albo ułatwiającego postępowanie przeciwko sobie (art. 182 & 3 i 416 & 3).
3.Jest związane ściśle bądź to ze stosunkiem do określonego oskarżonego (art.182 & 1), bądź do określonego przestępstwa (art. 182 & 3, art. 416 & 3). Zakaz dowodowy ma charakter wyjątku utrudniającego realizację zasady prawdy i powinien być interpretowany ściśle. Jego ratio legis sprowadza się jedynie do:
-ochrony określonego stosunku miedzy świadkiem i określonym oskarżonym, a nie ochroną wszystkich oskarżonych w danej sprawie z tej tylko racji, że jeden ze współoskarżonych jest osobą najbliższą dla świadka,
-ochrony świadka z racji powiązania go z określonym zarzutem i grożącą mu z tego tytułu odpowiedzialnością (art. 416 & 3), nie zaś ochroną świadka przed oskarżonym, na którym ciążą zarzuty nie związane z zachowaniem przestępnym świadka.
4.Z prawa do odmowy zeznań, w procesie karnym, skorzystać można jedynie nie później niż „przed rozpoczęciem pierwszego zeznania na rozprawie przed sądem pierwszej instancji” (art. 186 & 1).
Świadek, który skorzystał z prawa do odmowy zeznań, może zmienić zdanie i zgłosić organowi chęć ich złożenia. Gdyby nastąpiło to w postępowaniu przygotowawczym, może jednak następnie przed sądem I instancji znów skorzystać z prawa do odmowy zeznań.
II. Inne uprawnienie świadka to jego prawo do uchylenia się od odpowiedzi na pytanie , jeżeli jej udzielenie mogłoby narazić jego lub osobę dla niego najbliższą na odpowiedzialność za przestępstwo lub wykroczenie (art. 183 & 1).
(…)
… z wyłączeniem jawności, jeżeli treść zeznań mogłaby narazić na hańbę jego lub osobę dla niego najbliższą (art. 183 & 2).
V. Instytucja świadka anonimowego (incognito), zarówno w poprzednim, jak i w obecnym k.p.k. występuje w dwu postaciach. Pierwsza, tzw. świadka anonimowego sensu largo Przewiduje art. 191 & 3 k.p.k. i jest to częściowo jedynie utajnienie niektórych danych indentyfikujących świadka. Zakłada się tu, że w razie uzasadnionej obawy użycia przemocy lub groźby bezprawnej wobec świadka lub osoby mu najbliższej w związku z jego czynnościami (składaniem zeznań), świadek ten może zastrzec dane dotyczące miejsca jego zamieszkania do wyłącznej dyspozycji prokuratora lub sądu.
Pełną anonimowość świadka (świadek incognito sensu stricto) przewiduje art. 184 k.p.k.. Zakłada on, że postanowienie o zachowaniu w tajemnicy danych osobowych świadka może być wydane jedynie, jeżeli zachodzi uzasadniona obawa niebezpieczeństwa dla życia, zdrowia, wolności albo mienia w znacznych rozmiarach świadka lub osoby dla niego najbliższej; postanowienie wydaje sąd, a w postępowaniu przygotowawczym prokurator (art. 184 & 1).
Świadka incognito przesłuchuje prokurator lub sąd albo sędzia wyznaczony ze składu sądu, w miejscu i w sposób zapewniający zachowanie w tajemnicy tożsamości świadka (art. 184 & 3 ).
Dowód z zeznań świadka anonimowego nie może być nie tylko wyłącznym (jedynym), ale także dominującym dowodem świadczącym o sprawstwie określonej osoby.
VI. Instytucja świadka koronnego - (w Polsce wprowadza do postępowania karnego ustawa z 25.06.1997 r.) wywodzi się z procesu angielskiego (king”s witness) oznacza sprawcę, który w zamian…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)