To tylko jedna z 6 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
ANTYKONCEPCJA
a) naturalne metody regulacji poczęć (antykoncepcji) oparte są na okresowej wstrzemięźliwości płciowej, zależnie od ustalonego terminu owulacji (tzw. kalendarzyk małżeński)
b) metody barierowe polegają na stosowaniu środków zapobiegających zetknięciu się męskich i żeńskich komórek rozrodczych: prezerwatywa, kapturki i krążki dopochwowe, żeńska prezerwatywa (femidom)
c) doustne środki hormonalne (większość zawiera kombinację hormonów blokującą owulację)
d) wkładki domaciczne
BEZPŁODNOŚĆ
- powodowana niewydolnością jajników czy oligospermią
- terapie hormonalne - zwiększają skuteczność owulacji i ułatwiają implantację
- sztuczne zapłodnienie - plemniki wprowadzane są do narządów rozrodczych kobiety przy użyciu odpowiednich technik medycznych
(…)
… niepłodności męskiej
- płynna (alkaliczna) część spermy wydzielana jest przez prostatę
JĄDRA
- znajdują się w worku mosznowym:
- wnętrze jąder wypełniają liczne, kręte kanaliki nasienne - w ścianach kanalików znajdują się wyspecjalizowane komórki nazwane spermatogoniami
- w okresie dojrzałości płciowej część z nich dzieli się mitotycznie (powstają liczne nowe spermatogonia), - część przechodzi mejozę…
… - organelli podobnej do lizosomy)
- po zlaniu się zawartości plemnika i oocytu II rzędu ten ostatni kończy II podział mejotyczny (wyrzuca drugie ciałko kierunkowe i staje się komórką jajową)
- cytoplazma plemnika ulega fagocytozie, a zawartość jąder komórkowych się zlewa - powstaje zygota
- komórka jajowa (zygota) ma pełny podwójny komplet chromosomów, zawierających m.in. geny determinujące płeć człowieka, kolor oczu, włosów czy grupę krwi
ROZWÓJ PRENATALNY
BRUZDKOWANIE
* podziały mitotyczne zygoty, rozpoczynają się kilkanaście godzin po zapłodnieniu * komórki jajowe człowieka oraz innych ssaków łożyskowych mają niewielką ilość substancji zapasowych równomiernie rozproszonych w cytoplazmie
- substancje te są mieszaniną różnych związków organicznych, tworzących tzw. żółtko (jego istotnym składnikiem jest fosfolipid - lecytyna)
- jaja polilecytalne - jaja owadów i ptaków bardzo zasobne w żółtko - jaja oligolecytalne - komórki jajowe ssaków łożyskowych
* ilość żółtka i jego rozmieszczenie w komórce jajowej w zasadniczy sposób wpływa na bruzdkowanie
- bruzdkowanie częściowe - jaja polilecytalne, podziałom ulega niewielki fragment zygoty (tam, gdzie nie ma żółtka)
- bruzdkowanie całkowite/holoblastyczne - jaja oligolecytalne
~ równomierne - cała zygota dzieli się na jednakowej wielkości blastomery
~ nierównomierne - zwykle część jaja bruzdkuje wolniej, dając większe mikromery, część bruzdkuje szybciej, dając mniejsze mikromery
* u człowieka bruzdkowanie jest całkowite, prawie równomierne
* w wyniku podziałów i przemieszania się blastomerów tworzy się niewielka grudka komórek (morula)
* w tym stadium zarodek dociera…
… dwuwarstwową tarczkę zarodkową
* górna warstwa komórek tarczki zarodkowej (epiblast) szybko tworzy dwie charakterystyczne warstwy komórek embrionalnych: ektodermę i endodermę (2 listki zarodkowe)
* wkrótce między komórki listków wnikają komórki 3 listka zarodkowego - mezodermy
* dolna warstwa komórek tarczki zarodkowej (hipoblast) rozrasta się i współtworzy ścianę woreczka żółtkowego, który wkrótce całkowicie zanika (pełni jedynie rolę pierwszego pierwotnego narządu krwiotwórczego)
ORGANOGENEZA
* rozpoczyna się w kilka tygodni po zapłodnieniu
* z listków rozwijają się narządy ostateczne
* wzdłuż długiej osi zarodka (w ektodermie) staje się widoczna tzw. smuga pierwotna
- obszar do tyłu od smugi pierwotnej z przyległymi komórkami zapada się i tworzy rynienkę nerwową, a potem cewę nerwową
* leżąca niżej pod ektodermą mezoderma dzieli się na osiową (powstaje z niej struna grzbietowa i serce) oraz przyosiową (powstanie z niej wtórna jama ciała - celoma)
- bardzo wcześnie z mezodermy wyodrębniają się grupy komórek - mezenchymy (powstają z nich później m.in. mięśnie i elementy szkieletu)
- część komórek jamy owodni wraz z niektórymi komórkami mezodermy rozwinie się w owodnię (płyn owodni otacza i chroni zarodek…
… budulcowych i energetycznych do płodu oraz ochronę rozwijającego się organizmu
PORÓD
- najczęściej w 266 dni od poczęcia rozpoczyna się poród
* wywołanie porodu
- akcję porodową zapoczątkowuje w pełni uformowany płód, którego organizm zaczyna produkować hormony powodujące, że matczyna część łożyska zaczyna wydzielać jedną z prostaglandyn (rodzaj chemicznego przekaźnika)
- pojawienie się tej substancji…
…, a później właściwe mleko)
- mleko to wodny roztwór białek (kazeiny), cukru (laktozy), soli mineralnych i drobnych kropelek tłuszczu
FAZA PIERWSZA
- trwa zwykle 10-12 godzin
- w tym czasie dzięki mimowolnym skurczom macicy (porodowym) płód przesuwa się w kierunku szyjki macicy, odchodzą także wody płodowe
FAZA DRUGA
- płód przechodzi przez szyjkę macicy i pochwę, wydostając się na zewnątrz
- w ciągu kilku…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)