To tylko jedna z 5 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Układ oddechowy - WYKŁAD KRĘGOWCE WODNE - narząd oddechowy - skrzela (kręgouste, ryby) - zlokalizowane w szparach skrzelowych, Skrzela mogą być pochodzenia: a). ektodermalnego - ryby b). endodermalnego - bezżuchwowce Ze względu na lokalizacje skrzela dzielimy na: a). skrzela wewnętrzne – ryby, bezżuchwowce, larwy płazów bezogonowych, b). skrzela zewnętrzne – larwy ryb dwudysznych, larwy płazów ogoniastych i beznogich. » Sk rzela w ew nętrzn e : - w szparach skrzelowych (po bokach gardzieli), każda szpara skrzelowa jest ograniczona tzw. przegrodą międzyskrzelową (które są wsparte na łukach), - przegrody międzyskrzelową pokryte są nabłonkiem oddechowym tworzące fałdy zwane listkami skrzelowymi , a na nich blaszki skrzelowe (→ miejsce wymiany gazowej). RYBY SPODOUSTE woda → jama gębowa → gardziel → szpary skrzelowe → przez otwory skrzelowe → szpary skrzelowe → wyrostki filtracyjne (filtracja planktonu) → otwory zewnętrzne. - otwory po bokach głowy, - posiadają przekształconą I szparę skrzelową → tryskawka (nibyskrzele) – nie bierze udziału w oddychaniu! jest to receptor bodźców chemicznych oraz receptor wahań ciśnienia (formy przydenne). RYBY KOSTNOSZKIELETOWE - brak przegród międzyskrzelowych, - skrzela na łukach skrzelowych, - łuk skrzelowy z 2 rzędami listków skrzelowych → blaszki skrzelowe, - łuki osadzone w komorze skrzelowej przykrytej wieczkiem skrzelowym (→ 1 otwór zewnętrzny pod wieczkiem skrzelowym). Wyróżniamy 3 sposoby oddychania: 1. otwieranie otworu gębowego → opuszczanie żuchwy → opuszczanie dna jamy gębowej (wieczko zamknięte) → zassanie wody → zamknięcie otworu gębowego (wieczko otwarte) → woda zostaje wypchnięta przez otwór podwieczkowy. 2. u szybko pływających – cały czas otwarty otwór gębowy i wieczko → woda obmywa skrzela. 3. oddychanie przez skórę (duże unaczynienie), np. węgorz, piskorz → masa ciała proporcjonalna do długości. Oddychanie u larw płazów bezogonowych: otwór gębowy → gardziel → 4 (symetryczne) szpary skrzelowe → gałęziste wyrostki skrzelowe (na przegrodach międzyskrzelowych) → woda wydostaje się 1 lub 2 otworami. » Sk rzela zew n ętr zn e: - wsparte na wieczku skrzelowym (u larw ryb), - wyrostki piórkowate po bokach głowy (u larw płazów). 1 Gatunki żyjące w ciepłych, małych zbiornikach wodnych, z dużą ilością CO2 wykształciły dodatkowe mechanizmy oddechowe: 1. oddychanie tlenem z powietrza (łykanie powietrza → wytworzenie bańki powietrza → obieg bańki wzdłuż jelita oddając tlen naczyniom krwionośnym, np. piskorz 2. oddychanie przez błonę jamy gębowej i gardzieli
(…)
…),
- w pełni wykształcona krtań,
- tchawica przechodzi w 2 oskrzela główne,
- pełne pierścienie chrząstki tchawicy (foki, nietoperze, gryzonie),
- w oskrzelach głównych w momencie wniknięcia do płuca zanikają elementy chrzęstne i
intensywnie się rozgałęziają na końcowe oskrzela zrazikowe, a te na oskrzela oddechowe,
następnie → przewodziki powietrzne → pęcherzyki płucne (bardzo dobre unaczynienie
ściany…
… i to one dopiero doprowadzają do
przewodzików i pęcherzyków płucnych),
- worki powietrzne – cienkościenne, w jamie ciała, grzbietowe strony przewodu
pokarmowego, od nich uchodzą uchyłki, które wnikają do kości długich, spełniając funkcje:
1. redukcja masy szkieletu
2. rezerwuar powietrza
3. narząd termoregulacyjny
4. narząd hydrostatyczny (u wodnych)
- wyróżniamy 4 grupy worków powietrznych:
a). brzuszne
b…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)