Teofil Aleksander Lenartowicz - Urodzony 27 lutego 1822 w Warszawie, w rodzinie majstra mularskiego i przedsiębiorcy budowy domów; zubożałego szlachcica. - Lata dziecinne spędził na wsi u ojczyma. - W 1833 wyjechał do Warszawy, uczył się w tzw. szkole obwodowej. - W 1837 rozpoczął pracę w kancelarii adwokackiej, następnie został aplikantem w Sądzie Najwyższej Instancji, gdzie uzyskał posadę etatowego kancelisty.
- Debiutował jako poeta w 1841, zbliżył się do grona Cyganerii warszawskiej * . Z Romanem Zmorskim odbył wiele pieszych wędrówek po Mazowszu. Towarzyszył Oskarowi Kolbergowi w jego wyprawie do Galicji. - Przyjaźnił się z Ignacym Komorowskim, kompozytorem, który napisał muzykę do niektórych wierszy Lenartowicza. - W 1843 w obawie przed aresztowaniem opuścił Warszawę, do której powrócił pod koniec tego roku. - Pracował jako podsekretarz w Komisji Sprawiedliwości; w tym czasie pomagał mu w pracy samokształceniowej Kazimierz Władysław Wójcicki. - W 1848 przedostał się do Krakowa, gdzie z ramienia Towarzystwa Naukowej Pomocy wykładał historię Polski w szkole dla Żydów, prowadził kursy dla polskich rzemieślników. - W grudniu 1851 wyjechał do Brukseli, w 1852 przeniósł się do Paryża, gdzie poznał Adama Mickiewicza, Józefa Bohdana Zaleskiego, Cypriana Norwida. - W 1856 przeniósł się do Rzymu, w 1860 zamieszkał we Florencji. Tu w 1861 ożenił się z Zofią Szymanowska, rzeźbiarką i malarką, przyrodnią siostrą żony Adama Mickiewicza. Pod jej wpływem zajął się z powodzeniem rzeźbą. - W 1875 odwiedził Kraków, zdominowany wówczas przez ideologię stańczyków. - Zmarł 3 lutego 1893 we Florencji; ciało poety sprowadzono do Krakowa i pochowano w grobach zasłużonych na Skałce.
Cechy twórczości - Oddziaływanie poetyki cyganerii warszawskiej:
- Stylizowany, poetyzowany, ogólnikowy krajobraz nocy z nastrojowymi rekwizytami, -służącymi ekspresji stanów psychicznych bohatera. - Idee twórczości Mickiewicza i Słowackiego - wpływy twórczości Jana Kochanowskiego -afirmacja piękna przyrody, prostota i spokój artystycznej wypowiedzi - świadectwem głębokiego przeżycia i przykładem artystycznego przetworzenia poezji mistrza czarnoleskiego jest wiersz Lenartowicza „Jan Kochanowski”
- wzbogacenie twórczości o motywy antyczne (przejęte prawdopodobnie podczas lektury Kochanowskiego) - mitologia, dramaturgia klasyczna i łacińska poezja (np. Horacy) - Idealistyczna koncepcja świata, niemożność realizacji idei piękna i dobra w złej i odrażającej rzeczywistości - Przekonanie o wyjątkowej pozycji i roli poety w społeczeństwie
(…)
…, aż zgładzi wszelkie `smoki'. Kto ma lutnię, walczy tak, jak ten, kto ma zbroję. Tak też jest nagradzany - wieńcem laurowym. Zwrot lipy do gościa, zachęta, by pokrzepił się w jej cieniu, zasnął, aż zbudzą go dźwięki fujarki, klekot bociani… ziemskie rzeczy to fraszka, należy dbać jedynie o zachowanie tradycji ojców, być katolikiem i dobrym rycerzem. Nic więcej człowiek nie jest w stanie, b o jego wzrok jest tępy, nie widzi tego, co gotuje mu Bóg. Należy dobrze żyć i liczyć na nagrodę za cnotę i poczciwość. Pod lipą wita gościa prawość, prostota. Chcemy sobie być radzi, czeladź ma podać wina na stoły i mają zagrać na gąślach lub lutni…
Kapryśna
Podmiot lioryczny - dziewczyna - zastaznawia się, co się z nią stało: wciąż smutna, nieswoja, ma złe przeczucia, niespokojna, myślala, że róże jej zwiędły…
…, co to jrst szloch, proch, cień, nic. W ten sposób ukrócił pychę. Ciało zlozył w grób, ale wzrok duszy obmył, by przejrzał i zobazył prawdę przyszlości. Naród jak jeleń pil z tych źródeł prawdy cały wiek, strzegąc bożego krzyża. Dziś już dość grobów, zlość wrogów została pognębiona. Niech łazarz zrzuci smiertelny całuny, zaniecha łez „Łazarzu, wstań!”.
Jan kochanowski
Reminescencje z fraszki „Na lipę”. Parki…
…. To chłopskie dziecię, ma czarne oczy, ręce - jak raki, jakby stworzone na karki wrogów. Podmiot zastanawia się, na co chłopak [atrzy: dalej, za krzyżem, nad starzm żołnierzem błyszczy bagnet. Dalej muzyka wygrywa marsza, aż porywa to serce, przenika duszę. Pryesyli, a chopak dlaej sta. Na cyole jego wida ch bjki, po twaryz spłynęła kropla łzy. Czy wyruszy wędrować po świecie czy będzie tak stał i plakał…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)