Gatunki Dziennikarskie - 18.12.2007
Szkice Są formami dużymi, gdzie nie ma metody narracji jednopłaszczyznowej.
Szkic środowiskowy Podejmowanie się charakterystyki danego, jakiegoś środowiska, nie występuje zwarty ciąg zdarzeniowy, ale dominuje opis i charakterystyka. Element akcji np.: dialogi, są z reguły słabo zaznaczone i rozproszone po całym tekście.
Szkic problemowy Wszystko podporządkowane jest zarysowaniu problemu (wyjaśnieniu)
Elementy opisu i charakterystyki nie są najważniejsze, często to rodzaj pretekstu czy punktu wyjścia. Szkic może mieć elementy typowe dla szkicu środowiskowego. Odmianą tego szkicu bywa reportaż interwencyjny. Konkretna drastyczna sytuacja stanowi pretekst do postawienia problemu szerzej.
Szkic portretowy Forma zbliżona konstrukcyjnie do szkicu środowiskowego. Szkic portretowy ze względu na ujęcie tematu wydaje się bardziej zwarty, bowiem autor konstruuje go wokół jednej lub kilku osób.
Typowym elementem konstrukcyjnym w tego rodzaju szkicach jest wprowadzenie elementów wypowiedzi bohatera lub dialogów (środki te spotykamy często w innych typach relacji i szkiców). Wypowiedzi bohaterów i dialogi pomagają budować dramaturgię narracji. Widać to najlepiej w konstrukcji „Zdążyć przed Panem Bogiem” - H. Krall.
Jest to forma bardziej dynamiczna od wspomnianych wyżej szkiców, akcja (silnie zaznaczona) podporządkowana jest różnym aspektom osobowości bohatera. W zależności od ujęcia może być to narracja chronologiczna, np. biografia, dwuplanowa, łącząca przeszłość z dniem dzisiejszym, aktualna, jednopłaszczyznowa, np. (jeden dzień z życia) lub kombinacje tych ujęć. Stopień obecności podmiotu różny od wyraźnie akcentowanej do jej braku.
Szkic fabularny Są to teksty, w których ciąg zdarzeniowy układa się w fabułę. Ten typ narracji bliski jest anglosaskiej story, przy czym w tej ostatniej autor jest nieobecny. W reportażu fabularnym reporter może być jednym z uczestników, a niekiedy sprawcą zdarzeń albo też pozostać narratorem stojącym niejako obok toczącej się fabuły.
Ten typ reportażu nie zawiera żadnych prób analizy czy komentarza, zaś jego język, sposób obrazowania i metaforyka nawiązują do warsztatu literackiego. W niektórych reportażach mogą występować elementy stylizujące, np. tekst ma charakter listu, pamiętnika lub jest pisany w konwencji gawędy
Nader często mówi się w tym wypadku o reportażu literackim
Czy jest sens wprowadzać termin reportaż literacki ?
Zwolennicy twierdzą, że nurt fabularnego reportażu literackiego już istnieje i został przez publiczność zaakceptowany.
Zdaniem profesora, reportaż jako gatunek jest jeden, może i powinien różnić się formalnie. W tym wypadku różnica polega na wykorzystaniu stylizacji literackiej, sposobu ujęcia tematu języka czy metaforyki. Jeśli różnice są głębsze, a opisywane postaci i sytuacje wykreowane to taka wypowiedź bliższa jest opowiadaniu niż relacji reporterskiej.
(…)
…, czy był to reportaż w klasycznym prasowym kształcie.
K. Wolny twierdzi (dość ryzykownie), że pierwszym w polskiej prasie reportażem społecznym był tekst Józefa Ignacego Kraszewskiego pt. „Pracownia Suchodolskiego” z roku 1838.
Nowoczesny zaangażowany reportaż społeczny pojawia się dopiero w latach '30 dzięki rubryce „Reportaże Wiadomości Literackich”.
Autorzy tygodnika, tacy jak Paweł Hulka Laskowski, Wanda Melcer…
… jest opowiadaniu niż relacji reporterskiej.
Reportaż wcieleniowy a reportaż uczestniczący
Reportaż wcieleniowy to taki, w którym autor wciela się w jakąś postać, jest jednym z bohaterów, współuczestnikiem wydarzeń. Występuje przy tym incognito, po to, by poznać prawdę, maksymalnie zbliżyć się do tematu. Reportaż wcieleniowy może występować we wszystkich typach relacji i szkiców.
W historii reportażu…
… wszystko Melchior Wańkowicz, publikując „Opierzoną rewolucję”, „Na tropach Smętka” i „COP - Ognisko siły”.
Zdaniem Wańkowicza reportaż od powieści różnił się tak, jak mozaika od obrazu.
Pierwsza zasada warsztatowa Wańkowicza to solidna dokumentacja. Tysiące fiszek i wycinków, zbiory cytatów, słowniki i encyklopedie tworzyły zaplecze erudycyjne dla autora.
Styl i język. Swoje reportaże Wańkowicz określał jako...
Język reportaży - jędrny i rubaszny - jest niewątpliwie najbliższy klimatowi gawędy. Wańkowicz pisał, że reportaż należy „odpaździerzyć z dywagacji a jego język z wielomówstwa”. Obrazowy, plastyczny opis w reportażu wymagał zdaniem Wańkowicza używania onomatopei, tworzenia wyrazów naśladujących swym brzmieniem charakter nazywanego zjawiska.
Mistrzowskie opanowanie języka w reportażu brało…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)