7-stronicowa notatka w formacie docx z przedmiotu Systemy polityczne w Europie, z którego wykład prowadzi dr Iwona Wróblewska na Uniwersytecie im. Mikołaja Kopernika w Toruniu. Tematem wykładu jest system źródeł prawa. W notatce pojawiają się takie zagadnienia jak na przykład: systemy źródeł prawa, hierarchiczna budowa systemu źródeł prawa, konstytucja, ustawa, rozporządzenie, prawo wewnętrzne, etapy zawierania umów międzynarodowych, dyrektywy, ośrodek prawotwórczy, norma wyższa uchyla normę niższą, prawo unijne, stanowienie prawa, stosowanie prawa, uchwała sejmu o wprowadzeniu referendum, reguły tworzące system źródeł prawa, katalog zamknięty źródeł prawa, katalog otwarty, układy zbiorowe pracy, regulamin sejmu, poszczególne źródła prawa, koncepcja francuska ustawy, koncepcja niemiecka ustawy, ustawa konstytucyjna, ustawa organiczna, ustawa prywatna, ustawa ramowa, delegacja ustawodawcza, typy rozporządzeń, upoważnienie ustawowe.
SYSTSEMY ŹRÓDEŁ PRAWA
System źródeł prawa opiera się na nadrzędności konstytucji. Ona może być wprost wysłowiona art.8.
Konsekwencją nadrzędności konstytucji jest hierarchiczna budowa systemu źródeł prawa:
konstytucja jako akt pochodzący od suwerena
ustawa jako akt pochodzący od przedstawicieli suwerena, czyli od parlamentu musi być zgodna z konstytucją, ustawa uzupełnia lub wykonuje treść konstytucji. Ustawa wiąże suwerena
rozporządzenia. Co do zasady rozporządzenie ma charakter wykonawczy co do ustawy. Akt pochodzący od egzekutywy(władza wykonawcza). To akty wykonawcze
prawo wewnętrzne - możliwość regulowania przez organy własnej struktury wewnętrznej i sposobu wykonywania własnych funkcji. Niekiedy nie jest nazywane prawem. Nie mogą wiązać obywateli, w związku z tym zajmują szczególną pozycję w systemie źródeł prawa - zajmują ostatnie miejsce. Muszą być zgodne z powszechnym prawem obowiązującym
Umowa międzynarodowa w przypadku kolizji z ustawą ma pierwszeństwo. Etapy zawierania umów międzynarodowych:
negocjacja
zawarcie umowy międzynarodowej w formie podpisania przez odpowiednie władze krajowe - państwo jest związane z umową międzynarodową i ma obowiązek ratyfikowania jej by stała się ona powszechnie obowiązująca
Umowa międzynarodowa wiąże państwo Umowa międzynarodowa znajduje się między konstytucją a ustawą
Zalecenia i opinie nie są wiążące
Dyrektywy - co do zasady wymagana jest transpozycja w formie ustawy. Źródłem prawa będzie ustawa a nie dyrektywa. Ośrodek prawotwórczy - władze krajowe danego państwa
Drugi ośrodek prawotwórczy - w przypadku umów międzynarodowych. Źródłem mocy prawnej będzie prawo międzynarodowe, reguły tworzenia tego prawa międzynarodowego
Trzeci ośrodek prawotwórczy - UE. Tzw. Multicentryczność systemu źródeł prawa - nie mamy tylko 1 ośrodka prawotwórczego i na hierarchiczną strukturę systemu źródeł prawa nakładają się źródła prawa tworzone przez inne ośrodki prawotwórcze
Norma wyższa uchyla normę niższą ! Gdy prawo międzynarodowe jest niezgodne z konstytucją - hierarchiczność struktury źródeł prawa sprawdza się w przypadku stosowania reguł walidacyjnych - przesądzające o możliwości zastosowania danych norm
W prawie unijnym po 1 - stosujemy regułę przyjaznej wykładni prawa europejskiego, a niekiedy mówi się o wykładni obopólnie przyjaznej - jeśli mamy nieścisłości między normą krajową a normą zewnętrzną to musimy tak je zastosować w konkretnym przypadku bez naruszenia i jednej i drugiej normy, musimy je wypośrodkować
Nie zawsze skutek obopólnie przyjaznej wykładni - niekiedy mamy do
(…)
… ministrów, premier, prezydent, minister działowy(kieruje działem administracji rządowej), krajowa rada radiofonii i telewizji. Do tego by wydać rozporządzenie konieczne jest szczegółowe upoważnienie zawarte w ustawie! Rozporządzenia wykonawcze są aktami niesamodzielnymi, bo są ściśle powiązane z regulacją ustawową
Upoważnienie ustawowe - musi być szczegółowe. Są 3 stopnie szczegółowości:
Szczegółowość…
… regulowaniu niektórych z praw, np. tzw. mała konstytucja
Może dotyczyć tylko jednej kwestii ustrojowej, np. czeska karta praw i wolności
Może regulować kwestie obok regulacji konstytucyjnej, np. tryb przygotowania i uchwalenia nowej konstytucji
Może służyć jednorazowemu zawieszeniu postanowień konstytucji, kiedy nie jest potrzebna zmiana na stałe, np. przedłużenie lub skrócenie kadencji parlamentu Kategoria…
… ustawodawcza z mocy ustawy -musi być specjalna ustawa upoważniająca rząd czy organ władzy wykonawczej do wydawania rozporządzeń z mocą ustawy w określonych materiach lub w określonym czasie
w Polsce mała konstytucja regulowała delegacje ustawodawcze z mocy ustawy
Typy rozporządzeń
rozporządzenia samoistne - są oparte na ogólnych upoważnieniach zwartych w konstytucji. Ustawodawca nie może przesądzać…
… zawsze! do formułowania tez
Mówi się, że regulamin sejmu czy senatu będą posiadały charakter powszechnie obowiązujący. Na mocy art. 112 Sejm musi regulować sposób wykonania konstytucyjnych lub ustawowych obowiązków organów państwa względem Sejmu czy Senatu
Pierwsze posiedzenie Sejmu i Senatu zwołuje prezydent. Obradom przewodniczy marszałek senior, którego powołuje prezydent
Układy zbiorowe pracy czy inne porozumienia…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)