To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
System sądów w RP.
Konstytucja określa rodzaje sądów, jakie mogą istnieć w Rzeczypospolitej. Obok Sądu Najwyższego istnieją sądy powszechne oraz dwa typy sądów szczególnych - sądy administracyjne i sądy wojskowe. Sądy powszechne to sądy o właściwości generalnej: sprawują one wymiar sprawiedliwości we wszystkich sprawach, z wyjątkiem spraw ustawowo zastrzeżonych dla właściwości innych sądów. Sądami powszechnymi są: sądy rejonowe, sądy wojewódzkie i sądy apelacyjne. Sąd rejonowy tworzy się dla jednej lub większej liczby gmin w granicach tego samego województwa. Sąd rejonowy jest przede wszystkim sądem pierwszej instancji, a jego właściwość obejmuje - na zasadzie domniemania kompetencji - sprawy karne i cywilne; większe sądy są podzielone na wydział karny i wydział cywilny. Sąd rejonowy jest też właściwy do rozpoznawania odwołań od orzeczeń kolegiów do spraw wykroczeń (działa też w charakterze drugiej instancji). Sąd wojewódzki jest tworzony dla jednego lub kilku województw. Jest to jedyny typ sądów, który działa w ramach podstawowego podziału terytorialnego państwa. Właściwość sądu wojewódzkiego ma charakter mieszany: z jednej strony, jest sądem odwoławczym w sprawach rozstrzyganych w pierwszej instancji przez sądy rejonowe, z drugiej strony, rozpoznaje w pierwszej instancji sprawy poważniejsze lub o charakterze bardziej skomplikowanym, określone przez ustawę. Sąd wojewódzki jest podzielony na wydziały karne i cywilne. Sąd apelacyjny tworzony jest dla okręgu obejmującego kilka - dawnych - województw. Pełni on zadanie sądu drugiej instancji, bo rozpatruje apelacje od orzeczeń sądów wojewódzkich działających jako pierwsza instancja, a także sądu kasacyjnego, bo możliwe jest tymczasowe powierzenie sądom apelacyjnym rozpoznawania kasacji w sprawach należących do właściwości rzeczowej sadów. W sądach apelacyjnych tworzy się odrębne jednostki organizacyjne do spraw z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. Organami sądów powszechnych są: prezes oraz - na szczeblu sądów wojewódzkich i sądów apelacyjnych - organy samorządu sędziowskiego, tj. zgromadzenia ogólne i kolegia. Sądy szczególne to sądy o właściwości obejmującej określoną grupę spraw i usytuowane poza systemem sądów powszechnych. Istnieją one w sposób stały i tym samym różnią się od sądów wyjątkowych (których tworzyć nie wolno, chyba że w czasie wojny), a do postępowania przed nimi stosuje się te same zasady konstytucyjne, co w sądach powszechnych i tym różnią się od postępowania doraźnego (które może być wprowadzone tylko w czasie wojny), wykluczającego m.in. dwuinstancyjność. Sądy wojskowe to wojskowe sądy garnizonowe i wojskowe sądy okręgowe. Są to sądy karne, właściwe w sprawach o przestępstwach popełnione przez żołnierzy w czynnej służbie wojskowej, a także w sprawach o niektóre przestępstwa popełnione przez cywilnych pracowników wojska oraz żołnierzy sił zbrojnych państw obcych. Sądy garnizonowe orzekają w pierwszej instancji, środki odwoławcze od ich orzeczeń i zarządzeń rozpoznają sądy okręgowe, którym przysługuje też pierwszoinstancyjna właściwość w sprawach najpoważniejszych. Jako druga instancja występuje wówczas, Izba Wojskowa Sądu Najwyższego, poza tym w Izbie Wojskowej rozpoznaje się kasację od orzeczeń wydanych w drugiej instancji. Sądy wojskowe podlegają więc orzeczeniu nadzorowi Sądu Najwyższego, zwierzchni nadzór organizacyjno-administracyjny należy do Ministra Sprawiedliwości, a nadzór w zakresie czynnej służby wojskowej żołnierzy pełniących służbę w sądach wojskowych należy do Ministra Obrony Narodowej.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)