To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
SYSTEM PRAWA
Najczęściej przyjmuje się, że system prawa jest to ogół norm prawnych obowiązujących w danym państwie, w danym odcinku czasu.
System - zbiór elementów uporządkowanych, zhierarchizowanych, pomiędzy elementami zachodzą określone wnioski
W systemie prawa zachodzą dwojakiego rodzaju związki:
1. Hierarchiczne - podstawą obowiązywania norm niższego rzędu są normy wyższego rzędu
2. Treściowe, merytoryczne - wynikają z tego, ze system prawa oparty jest na wspólnych zasadach
Ogólne zasady systemu prawnego:
O takich zasadach można mówić w sensie opisowym - są to pewne idee, postulaty, które jednak bezpośrednio nie zostały zawarte w tekście prawnym.
Zasady prawne w sensie normatywnym - są to te normy prawne, które w systemie prawa odgrywają szczególnie ważną i istotną rolę.
Na ogół przyjmuje się, że ogólne zasady danego systemu prawa wyrażone są w konstytucji.
Również poszczególne gałęzie prawa posiadają swoje ogólne zasady.
Jeżeli dana gałąź jest skodyfikowana to ogólne zasady można znaleźć w początkowej części kodeksu.
Znaczenie i funkcja zasad prawa:
Zasady określone w konstytucji wyznaczają kierunek prawotwórstwa
Zasady pełnią istotną rolę przy wykładni, interpretacji prawa.
Zasady mogą pełnić istotną rolę dydaktyczną
System prawa:
1. Niesprzeczny
2. Zupełny
Ad. 1
Polega na tym, ze w systemie nie występują trojakiego rodzaju sprzeczności:
merytoryczne
prakseologiczne ( realizacja jednej normy uniemożliwia realizacje drugiej)
celowościowe (normy nie są sprzeczne, co do treści, ale co do celów)
Sprzeczności są usuwane przy pomocy reguł kolizyjnych (3 rodzaje):
reguła chronologiczna (norma późniejsza uchyla wcześniejszą przy założeniu, że mają co najmniej równą moc prawną)
reguła hierarchiczna (norma o wyższej mocy uchyla normę o mocy niższej)
reguła merytoryczna (norma szczególna uchyla normę ogólną)
Moc prawna zależy od organu wydającego, od formy
Norma albo obowiązuje albo nie.
Ad. 2
Zupełny - w systemie nie powinno być luk
Zupełność prawa w znaczeniu kwalifikacyjnym - jeżeli o każdym zachowaniu można powiedzieć, że jest nakazane, zakazane, dozwolone lub indyferentne prawnie (obojętnie prawne)
Wyróżniamy luki:
konstrukcyjne - polegają na niedokończeniu procesu prawodawczego
aksjologiczne - wynikają z różnych ocen w prawie
(…)
… - jeżeli o każdym zachowaniu można powiedzieć, że jest nakazane, zakazane, dozwolone lub indyferentne prawnie (obojętnie prawne)
Wyróżniamy luki:
konstrukcyjne - polegają na niedokończeniu procesu prawodawczego
aksjologiczne - wynikają z różnych ocen w prawie
Luki konstrukcyjne są usuwane przy pomocy analogi:
- analogia iuris (z prawa) - polega na odwołaniu się do całego porządku prawnego; do ogólnych zasad…
… obywateli
(Podział wg Ulpiana ; zachował się do czasów dzisiejszych)
prawo publiczne - jest prawem subordynacji, podporządkowania, a naruszenie tego prawa jest ścigane z urzędu
prawo prywatne - jest prawem równorzędności stron, a naruszenie tego prawa jest ścigane na wniosek
(np. prawo morskie zawiera regulacje zarówno publicznoprawne jak i prywatnoprawne)
prawo materialne - reguluje pierwotne uprawnienia…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)