Struktura i Stratyfikacja społeczna, klasy i warstwy, zróżnicowanie społeczne, podklasa.
Definicja struktury społecznej -w najszerszym znaczeniu strukturą zwiemy zbiór elementów oraz system relacji między nimi. w węższym znaczeniu struktura to system relacji między elementami uwarunkowanych przez ich przynależność do danego układu jako całości. odpowiednikiem pojęcia struktury jest pojęcie całości. Całość to układ, który podlega własnym, nadrzędnym prawidłowościom, nie będącym sumą prawidłowości rządzących jego elementami składowymi. w naukach biologicznych i humanistycznych występują 2 rozumienia pojęcia struktury : -w ujęciu rzeczowym - określona całość jest strukturą czyli obiektem zbudowanym w pewien sposób z elementów wyizolowanych z otoczenia. (np. tak rozpatrywane mogą być organizmy roślinne, zwierzęce, organizacje, instytucje społeczne) -w ujęciu atrybutywnym - całość ma strukturę czyli jest obiektem składającym się z różnorodnych elementów wzajemnie ze sobą powiązanych (np. w społeczeństwie, jego grupac h). Socjologowie określają strukturę społeczną jako zbiór segmentów, z których składa się społeczeństwo oraz układ zależności zachodzących między nimi. Struktura społeczna to atrybut społeczeństwa. Społeczeństwo zbudowane jest z elementów morficznych (grupy społeczne różniące s ię kształtem i funkcjami)- zwane jest społeczeństwem morficznym. Przeciwieństwem jest społeczeństwo amorficzne- względnie niezróżnicowane, pozbawione struktury ( lub posiadają szczątkową) np. wspólnoty pierwotne. Współczesne społeczeństwa przemysłowe mają złożoną i rozbudowaną strukturę charakteryzującą się wysokim poziomem specjalizacji i funkcjonalności jej elementów składowych. Osoby z różnych grup zawodowych posiadać muszą określoną wiedzę teoretyczną i umiejętności praktyczne. Duża liczba specjalności i zawodów (w Polsce 2610) to skutek postępu technicznego i organizacyjnego. Struktura społeczna może być w różnym stopniu sformalizowana (uregulowana przez system prawny) i zinstytucjonalizowana (chroniona przez instytucje społeczne). Taki charakter miały np. społeczeństwa feudalne w Europie lub system kastowy w Indiach. Ich struktura była sztywna i zamknięta. Współczesne społeczeństwa mają rozwiniętą strukturę o charakterze niezformalizowanym i niezinstytucjonalizowanym. Struktura społeczna jest otwarta i płynna (istnieje możność przepływu jednostki z jednej do drugiej klasy, grupy społecznej, zawodowej). Pozbawienie społeczeństwa struktury prowadziłoby je do dezorganizacji i upadku. Czynniki wpływające na strukturę: bezpośrednio determinują ją : -warunki ekonomiczne (poziom rozwoju gospodarczego, techniki wytwarzania dóbr materialnych, społeczny podział pracy, zasoby siły roboczej, stosunki własnościowe itp
(…)
… i interakcji w stosunkach społecznych, - ruchliwość społeczna (warunki leżące u podstaw ruchliwosci, wszystko co czyni ją elasryczną; realny przepływ jednostek/grup w ramach struktury)
Zróżnicowanie społeczne (pł. Podmiotowa i przedmiotowa)
Podmiotowa: miejsce zamieszkania, kryt. Klasowo-warstwowe, społ- zawodowe, aktywność zawodowa, płeć, wiek. Przedmiotowa wykształcenie, dochody, posiadanie, styl życia…
… mu prawo”.
RUCHLIWOŚĆ SPOŁECZNAPrzechodzenie jednostek lub grup z jednego miejsca struktury społecznej w drugie; przemieszczanie jednostek w ramach struktury społecznej; przemiany struktury społecznej( np. zawodu- ruchliwość pozioma). Rozmiary ruchliwości społecznej zależą od charakteru struktury społecznej. Społeczństwo w którym ruchliwość nie wystepuje nazywa się społ. Zamknietym. Społ w których ruchliwosc społ ma szeroki zasieg nazywa ise społecznstwami otwartymi. Czynnikami, które mogą przyspieszać lub zwalniac ruchliwość społeczną albo jej kształt mogą być uprzedzenia rasowe czy etniczne względem pewnych kategorii społecznych, np. grup etnicznych, formy ustrojowe czy typ gospodarki. Jednym z najważniejszych czynników jest sytuacja na rynku pracy, która może przyczyniać się do zwiekszania…
… czy administracyjnie wprowadzanymi reformami. Wyższa ruchliwość społeczna jest wskaźnikiem otwartości społeczeństwa, gdyż oznacza, że osoby z niższych warstw społecznych mają większe szanse awansu.W większości społeczeństw wieksze szanse awansu społecznego mają mężczyźni niż kobiety. W szczególności dotyczy to społeczeństw tradycyjnych, gdzie najważniejsze dla społeczności funkcje pełnione są przez mężczyzn…
… zamieszkania. Ruchliwość pionowa- Jest to najczęściej opisywana ruchliwość społeczna określająca przechodzenie w dół (degradacja) lub w górę (awans społeczny) względem struktury klasowej, klasowo-warstwowej czy ogólnie w hierarchii społecznej. Ruchliwość wewnątrzpokoleniowa (jak zmienia się status i rola w miarę posuwania się wikeku. oznacza ona przemieszczanie się jednostek lub grup miedzy poziomami…
… społecznego, postępowanie niezgodne z przyjętymi normami lub wartościami. Ogólnie są to wszelkie przejawy zachowania innego niż konformistyczne. Robert Merton wyróżniał 4 typy zachowania dewiacyjnego: innowację, rytualizm, wycofanie oraz bunt. Biorąc pod uwagę stopień akceptacji reguł działania społecznego, można wymienić dodatkowe typy dewiacji: nonkonformizm, negatywizm i oportunizm.Zwana…
… tych grup. Osobowości autorytarne i związane z nimi zachowania konformistyczne występują częściej w społeczeństwach, w których dominuje władza totalitarna, w społeczeństwach demokratycznych częściej tolerowane są odstępstwa od konformizmu. Innowacja w socjologii oznacza akceptację celów dyktowanych przez istniejące w grupie społecznej lub społeczeństwie wartości, poprzez nowe sposoby, nieakceptowane…
… i wielkich grup społecznych. Tworzą ją klasy, warstwy społeczne, grupy społeczno- zawodowe, wyznaniowe, naród, państwo i zależności między nimi. Całości te mają charakter złożony, obejmując wiele poziomów organizacyjnych i szczebli zależności. Wielkie struktury składają się i opierają funkcjonowanie na małych strukturach społecznych. Wielkie i małe struktury społeczne przenikają się. mikrostrukturę: właściwość małych grup społecznych tworzących ponadindywidualne całości typu wspólnot rodzinnych, społeczeństw lokalnych i sąsiedzkich, kręgów przyjacielskich itp. Małe struktury oparte są na interakcjach bezpośrednich zachodzących między ich członkami np. w rodzinie. Cechą małych grup jest więź osobista i bezpośrednie oddziaływanie na siebie członków. Mikrostrukturę w małej grupie tworzy sieć więzi…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)