To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Stosunek prawny Pomiędzy ludźmi tworzącymi określoną społeczność zachodzą rozmaite relacje. Kiedy znajdujemy się w pewnej sytuacji, nasze zachowanie względem innej osoby czy osób z reguły jest konsekwencją wychowania jakie odebraliśmy, zwyczaju czy nakazów wynikających z religii. Wspomniane na wstępie relacje zachodzą pomiędzy co najmniej dwiema osobami i określane są mianem stosunku społecznego. Przykład: Stosunkiem społecznym jest np. przyjaźń - więź pomiędzy dwiema osobami. O wzajemnych powinnościach dwóch zaprzyjaźnionych osób nie stanowi prawo a wewnętrzne poczucie zaprzyjaźnionych. Stosunki prawne to te spośród stosunków społecznych zachodzących w społeczeństwie pomiędzy co najmniej dwoma podmiotami prawa, których sposób zachowania określają przepisy prawa. Mówiąc inaczej cechą charakterystyczną stosunku prawnego jest to, że jego powstanie, treść i ustanie określają przepisy prawa. Koncepcja stosunku prawnego pozwala na opisanie zależności istniejących pomiędzy jego podmiotami: ich wzajemnych praw i obowiązków. Stosunkowo najprostszą postacią stosunku prawnego są stosunki zobowiązaniowe (charakterystyczne dla prawa cywilnego). Stosunkiem zobowiązaniowym jest np. stosunek dzierżawy. Przykład: Art. 693. § kc. Przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz. Stosunki prawne mogą być klasyfikowane wg rozmaitych kryteriów: metody regulacji prawnej, liczby uczestniczących w nich podmiotów czy „stopień aktualizacji”. Na potrzeby niniejszego opracowania wystarczy przybliżenie tylko niektórych stosunków prawnych.
Stosunki cywilnoprawne wyodrębniane są ze względu na metodę regulacji. Ich cechą charakterystyczną jest to, że:
pomioty uczestniczące w stosunkach cywilnoprawnych są równe względem siebie: żaden z nich nie może jednostronnie nakładać na drugą stronę obowiązków;
stosunki cywilnoprawne w zasadzie są nawiązywane dobrowolnie (zasada swobody umów);
przedmiot i treść umów - co do zasady - zależy od woli stron stosunków prawnych ( ius dispositivum );
specyficzny charakter sankcji grożących za naruszenie prawa cywilnego: sankcja nieważności, sankcja odszkodowawcza.
Stosunki administracyjnoprawne , w dużym uproszczeniu, charakteryzują się tym, że:
jedną ze stron stosunku administracyjnego jest zawsze organ administracji publicznej: np. wójt, burmistrz, prezydent, starosta czy minister. Organ ten niejako reprezentuje państwo i względem strony stosunku prawa administracyjnego zajmuje pozycję władczą: jednostronnie kształtuje prawa lub obowiązki strony;
(…)
… na nim z mocy ustawy);
treść i przedmiot stosunku administracyjnoprawnego wyznaczają normy bezwzględnie obowiązujące;
w razie niewykonania obowiązków przez stronę grożą jej sankcje: egzekucyjna, grzywna czy pozbawienie uprawnienia. Z kolei ilość podmiotów uczestniczących w stosunku prawnym pozwala wyróżnić stosunku dwustronne: np. pomiędzy wynajmującym a najemcą oraz stosunki wielostronne: np. umowa spółki…
… prawnego a mogące przybrać postać czynienia albo nieczynienia. W literaturze przedmiotu przyjmuje się również, że przedmiotem stosunku prawnego nie są zachowania stron ale rzeczy (ruchome i nieruchome) oraz przedmioty inne niż rzeczy (energia elektryczna), dobra intelektualne (np. prawa autorskie).
Treścią stosunku prawnego są uprawnienia i obowiązki podmiotów w nim uczestniczących. W przypadku umowy…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)