Biomedyczne podstawy rozwoju i wychowania- Starzenie się człowieka-gerontologia STARZENIE SIĘ CZLOWIEKA - GERONTOLOGIA - Z punktu widzenia biologii wyróżnia się trzy zjawiska, które łączą się z przemijaniem życia: - długowieczność rozumiana jako czas, który osobnik ma szanse przeżyć w optymalnych warunkach - starzenie się, podczas którego dochodzi do nieprawidłowości w funkcjonowaniu organizmu - śmierć, która jest wydarzeniem kończącym życie. Śmierć nie musi wiązać się ze starzeniem, jednak prawdopodobieństwo jej wzrasta wraz z wiekiem osobnika. Starzenie się jest naturalnym procesem zmniejszania się z wiekiem biologicznej aktywności organizmu, a śmierć wieńcząca starzenie się jest nieunikniona. W procesie starzenia procesy kataboliczne przeważają nad anabolicznymi. Organizm nie nadąża z procesami odnowy i regeneracji zniszczonych komórek i tkanek, wykazuje zmiany regresyjne. Starzenie uwarunkowane jest biologicznie przez czynniki genetyczne, oraz procesy fizjologiczne odbywające się na poziomie komórki, tkanki czy narządu. Na proces starzenia się wpływają również czynniki społeczne i psychologiczne, które maja wpływ na osobowość człowieka oraz jego życie emocjonalne i duchowe. Teorie starzenia się: Teoria Opis teorii stochastyczne W trakcie życia następuje kumulowanie się przypadkowo powstających uszkodzeń w DAN, białkach. W wyniku tego następuje osłabienie funkcji życiowych komórek, tkanek, narządów oraz całego organizmu. rozwojowa Starzenie się organizmu jest kolejnym etapem procesach rozwoju i dojrzewania organizmu. Proces ten wiąże się ze zmianami, do jakich dochodzi z wiekiem w układzie odpornościowym i nerwowym oraz hormonalnym. genomowa (teoria programowego starzenia) Zakłada, że w genach są zakodowane informacje odpowiedzialne za stopniowe obniżanie aktywności życiowej komórek, a w konsekwencji ich śmierci. Za teoria przewijają genetyczne uwarunkowanie choroby przebiegające z przyspieszonym starzeniem się: progeria - zespół Hutchinsona-Guillforda i zespół Wernera. wolnorodnikowa Wolne rodniki indukują w organizmie zmiany w makrocząsteczkach komórkowych. Wolne rodniki to atomy lub cząsteczki posiadające jeden niesparowany elektron na zewnętrznej powłoce elektronowej. Powoduje to dużą aktywność tych cząsteczek, które pragnąc oddać ten elektron, łączą się z cząsteczkami kwasu DNA, białek, lipidów czy węglowodanów. W wyniku tego dochodzi do zmian w makrocząsteczkach komórkowych, co prowadzi do zaburzeń w funkcjonowaniu komórek i zmian starczych, a w konsekwencji do ich śmierci. Czas życia człowieka zmienia się z pokolenia na pokolenie. Na podstawie dostępnych źródeł uważa się, że człowiek 5 tysięcy lat temu żył około 20 lat. Człowiek XX wieku wydłużył swoje życie o połowę. Na początku 1900 r. średnia długość życia mężczyzn w USA wynosiła 48 lat, a dla kobiet 51 lat. W 1996 r. wynosiła ona odpowiednio 72 lata u mężczyzn i 79 u kobiet. W wielu krajach obserwuje się starzenie populacji. Według ONZ populację uważa się za starą, jeśli ponad 7 % ogółu ludności, ukończyło 65 lat. Zgodnie z przyjętą skalą Europa jest dzisiaj w populacji świata najstarsza. Obecnie ponad 10 % ludności na świecie ma 60 i więcej lat. Prognozy mówią o dalszym wzroście liczby osób takim wieku. Zakłada się, że do 2050 r. taki wiek będzie miała co 5 osoba. Jednocześnie z każdym rokiem obserwuje się wzrost liczby osób, które przekroczyły 90. rok życia.
(…)
… mogą być, np. kłopoty z czytaniem gazet (drukowanych liter). Prawie u ¾ osób pomiędzy 65. a 70. rokiem życia występuje dalekowzroczność. U połowy osób powyżej 60. roku życia rozwija się katarakta. - pogorszenie pamięci krótkotrwałej - nadmierne owłosienie przewodów nosowych i słuchowych - upośledzenie słuchu - u 1/3 ludzi powyżej 65. roku życia - początek tego procesu i tempo narastania wykazują różnice…
… wystąpienia tych schorzeń rośnie warz z wiekiem. - zmiany w układzie hormonalnym - wraz z wiekiem obserwujemy stopniowe zmniejszanie poziomu hormonów tarczycy, hormonu wzrostu, testosteronu, insuliny, androgenów, aldosteronu, DEA, melatoniny. Układ hormonalny z wiekiem zaczyna słabiej i wolniej reagować na zmiany środowiska. U osób starszych występują zaburzenia snu - zmienia się jego długość i czas trwania…
… psychologiczne objawy starzenia: - słabnięcie funkcji postrzegania - osłabienie słuchu i wzroku - utrudnia kontakt ze światem zewnętrznym - zaburzenie systemu pamięci krótkotrwałej i większa podatność na bodźce rozpraszające oraz spowolnienie czasu reakcji powodują, że człowieka w tym wieku gorzej przyswaja sobie nowe treści - zmniejszona zdolność przystosowania się do zmian zachodzących w bliższym lub dalszym…
… jest programowana genetycznie. Życie każdej komórki składa się z wielu okresów. Jednak w pewnym momencie komórka ulega apoptozie. Czyli programowej śmierci. Pewne komórki ulegają apoptozie już w okresie płodowym (dzieci rodzą się bez błon pławnych pomiędzy palcami, chociaż występują one u każdego dziecka w okresie wewnątrzmacicznym). Do apoptozy dochodzi także w komórkach zaatakowanych przez wirusy…
… poszczególnych faz. - zmiany w układzie pokarmowym - ściany jelita i inne jego warstwy staja się cieńsze. Traci swoją elastyczność mięśniówka jelit, w wyniku czego zmniejsza się perystaltyka jelit, częściej dochodzi do zaparć. Zmianie także ulega skład floty bakteryjnej. Występuje zmniejszone wydzielanie gruczołów ślinowych i żołądkowych (np. starcza niedokwaśność spowodowana obniżeniem wydzielania kwasu…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)