Średniowieczne żywoty świętych - charakterystyka najważniejszych dzieł. 1. Żywot pierwszy św. Wojciecha, biskupa praskiego i męczennika (Vita prior) . powstawał w latach 998-999 w Rzymie w j. łacińskim
autorem był Włoch, Jan Kanapariusz.
rzetelne źródło biograificzno-historyczne, którego podłożem były relacje naocznych światków
z drugiej strony konwencjonalność hagiografii (wyidealizowanie Wojciecha, dydaktyzm)
efektem jest dwoisty, niespójny obraz świętego i człowieka oraz dwoiste naświetlenie zdarzeń - przez wyidealizowany obraz świętego przebija, „wbrew intencjom piszącego”, wizerunek człowieka słabego, gwałtownego, pysznego...
narracja zgodna z porządkiem hagiograficznym: pochodzenie i dzieciństwo świętego, działalność w wieku dojrzałym i męczeńska śmierć,
„styl, mimo pewnej ozdobności, prosty i przejrzysty”
2. Żywot drugi św. Wojciecha, biskupa praskiego i męczynnika... (Vita altera). autor: Brunon z Kwerfurtu (św. Bonifacy)
powstał w drugiej połowie 1004 roku w j. łacińskim, później był częściowo redagowany i poprawiany podstawowy trzon informacji został przejęty z „Vita prior”, autor usunął jednak zbyt drastyczne jego zdaniem epizody, liczne dygresje religijne, moralne i historyczne ujęcie postaci bardziej „ludzkie” (św. Wojciech posiada zarówno cnoty jak i wady, przechodzi przemianę moralną) kompozycja również oparta na „Vita prior” styl kwiecisty, ozdobny, bogata, rozbudowana metaforyka, spiętrzone epitety i porównania, zdania wielokrotnie złożone 3. Żywot Pięciu Braci Męczenników. autor: Brunon z Kwerfurtu
powstał na przełomie 1005/1006 roku w j. łacińskim opowiada o losach benedyktyńskich misjonarzy z Włoch: Benedykta i Jana, towarzyszących im braci Izaaka i Mateusza oraz Krystyna; i o morderstwie dokonanym na nich w nocy z 12 na 13 listopada 1003 roku relacja subiektywna; wątek autobiograficzny biegnący równolegle z wątkiem głównym narracja nasycona faktografią kompozycja trzyczęściowa (wstęp, opowiadanie, zakończenie) 4. Legenda o św. Aleksym autor nieznany
utwór wierszowany, w j. łacińskim, zapisany ok. 1454 roku, prawdopodobnie wcześniej przekazywany w formie ustnej (ślady oralności: m.in. wstęp „ja wam powiem - wy słuchajcie”, wiersz zdaniowy z parzystymi rymami, większość wersów 8- i 7- zgłoskowych - przeznaczony do śpiewania) św. Aleksy w dniu ślubu zostawia żonę, by wieść ascetyczne życie (ciąg dalszy powinien być znany ;) . Fabuła składa się z trzech wątków:
historia Aleksego,
historia rodziców Aleksego, Eufemijana i Aglijas
(…)
… od „Kroniki” Kadłubka,
tekst „Legendy...” zachował się bez przedmowy i wydzielonego zakończenia; zawiera 35 rozdziałów opisujących ziemskie życie Stanisława i jego pośmiertny triumf
druga edycja, Żywot św. Stanisława (tzw. Vita maior - Żywot większy) różni się od „Legendy...” w szczegółach: „Żywot...” został podzielony na III części (życie, męczeństwo, pośmiertna chwała), całość kończy opis kanonizacji…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)