Prawo międzynarodowe Publiczne
wykład 15
16.02.2010
Skutki o zmianach terytorialnych.
Główną forma zgodną z prawem mdz zmianą terytorialną w współczesnym świecie jest tzw. cesja. Cesja → forma oparta na umowie, która może polegać bądź na odstąpieniu części tery za odpłatą bądź może występować w formie zamiany terytorium. Te 2 formę określa się czasem mianem cesji wzajemnej. Cesja wzajemna zawiera w sobie jakąś formą odpłatności. Cesja na zasadzie sprzedaży np. Alaska przez Rosję. Inna formą legalnej zmiany terytorialnej jest zasądzenie; jednokrotnie przed MTS albo arbitrażami powoływanymi ad hoc toczą się spory dotyczące delimitacyjne, czyli tego jak ma przebiegać granicę, czasami jest już wyznaczona, ale chodzi o jej zmianę korektę. W pokojowy sposób można to załatwić nie tylko w sposób umowy, ale także pod oddanie pod osąd organu mdz, najczęściej arbitraż lub są mdz, dlatego że mają decyzje wiążące dla stron, nie ma odwołania, więc gwarantują pewną stabilność granicy. Spory dotyczą nie tylko terytorium państwowego, ale także władztwa poza terytorialnego zwłaszcza szelf kontynentalny, wyłączna strefa ekonomiczna (ma prawa suwerenne tam, ale nie podlegają suwerenności państwowej). Forma zasądzenia też wchodzi tutaj w grę. Pierwotne formy, historyczne formy nabywania terytorium: zawłaszczenie (okupacja pierwotna; musiała mieć charakter pokojowy; musiała dotyczyć terytorium określanego jako niczyje → Res nullius np. tak potraktowane Afrykę na kongresie w berlińskim w 1885 kiedy państwa europejskie dzieliły między sobą terytorium Afryki), były także brane pod uwagę pewne formy zaznaczenia swojego władztwa, formy wyraźnego zaznaczenia swojego władztwa na określonym terytorium np. zbudowanie garnizonu wojskowego czy osiedli mieszkaniowe ( Izrael buduje osiedla ), osadzenie flagi państwowej, wydanie mapy i upowszechnienie tej mapy gdzie terytorium państwowe wkracza w takie terytorium niczyje. Są także bardziej wysublimowane formy np. emisja znaczka pocztowego dotyczące tego terytorium jako terytorium własnego. Współcześnie zawłaszczenie byłoby możliwe tylko w przypadku gdyby na morzu otwartym pojawiła się jakaś wyspa (morze otwarte jest terytorium powszechnego użytku). Historyczną formą współcześnie to zasiedzenie → uzyskanie pewnego terytorium przez długotrwałe nie zakłócone posiadanie, aktywne posiadanie terytorium, posiadane w sposób pokojowy → nikt nie walczy o te terytorium. Okupacja wojskowa terytorium nie prowadzi do jego nabycia.
Składniki terytorium państwowego: terytorium lądowa (obejmuje nie tylko terytorium stałe, ale także wody śródlądowe: jeziora, rzeki, sztuczna akweny (kanały śródlądowe)), terytorium morskie (obejmująca morskie wody wewnętrzna), morze terytorialne. Morskie wody wewnętrzne → skład: wody między linie brzegu, a linią łączącą punkty najniższego stanu wody w czasie odpływu; wody między wyspą, a linia najniższego stanu wody otaczającego wyspę; wody portów morskich, aż do linii łączącej punkty umiejscowione na najdalej wysuniętych urządzeniach portowych; linia między linia brzegowa, a linią podstawową (wyznacza się gdy są wyspy, ma ona charakter nieregularny; łączy punkty na nieregularnym wybrzeżu bądź wyspach); wody zatok morski ( lub tzw zatok prawny), ale tylko do szerokości 24 mil morskich w rozwarciu tej zatoki; wody zatok historycznych. Wody zatok w sensie prawnym odcinane są za pomocą specjalnej linni łączące punkty znajdujące się na ujściu zatoki, ale w taki sposób, że ta linia nie może być dłuższa niż 24 mile morskie jeżeli jest to więcej to musi być przesuwana ku brzegowi (zapoznaj się z definicją zatoki w sensie prawnym). Zatoki historyczne nie regulowane pisanym konwencyjnym prawem morza, mają charakter prawno zwyczajowy ich rozwarcie może być większe niż 24 mile morskie, muszę być to zatoki, które są związane z lądem poprzez tzw kosę (nanoszenie piachu, który się wynurza z morza) bądź poprzez tzw szkiergat ?? (nie mogłam nigdzie znaleźć czy coś takiego istnieje i nie wiem czy dobrze usłyszałam) (kamienny odpowiednik tej kosy), przede wszystkim musi być to zatoka, którą państwo posiada od pewnego czasu w sposób nie zakłócony, który dodatkowe jest oddalony od międzynarodowych szlaków żeglugowych np. część zalewu Wiślanego = bywają problemy na świecie z tym związane, ponieważ jednostronna deklaracja państwa o tym, że uznają określona zatoką za historyczną nie zawsze spotyka się z akceptacja np. Hadsona ( olbrzymia zatoka, wąskie ujście → Kanada = protest Stanów Zjednoczonych, ustanowiona przez Kanadę 1906), Zatoka Piotra Wielkiego ( 1957 → ustanowiona przez ZSRR, rozwarcie 108 mil morskich; protest Francuski, Japoński, Brytyjski), Zatoka Wielka Syrta (rozwarcie Zatoki 300 mil morskich, Libia 1974 uznała, że jest to zatoka morska, poza państwami kilkoma arabskimi inne państwa złożyły protesty). Historyczny charakter mają często zatoki na płn Rosji, na oceanie arktycznym. Niektóre terytoria morskie są oddzielone nie od lądu ale o innych wód sztuczną granicą administracyjną, dotyczy to zwłaszcza wód śródlądowych, w konsekwencji część rzeki jest traktowana jako morze wewn np cześć Odry, odra zachodnia → nie wpłynęła do morza, ale jest sztucznie przepisane do wód wewn Polskich, ze względu na przesunięcie portu; podobnie w przypadku Łaby, Parany, Urugwaju, Potomacu. Czasami jest tak, że linia brzegowa jest zmienia, jest duża praca rzek wchodzących do morza np. Ganges, Nil, Missisipi; wówczas jeśli punkty odniesienia dla obliczania wód wewnętrznych zostaną ustalone jako pewne linie ujścia rzeki, a rzeka później rozmyje te punkty i się wycofa w głąb lądu to ta linia może zostać zachowane → zmiana linii brzegowych w skutek pracy rzek nie konieczne musi wpływać na linie od której toczone są wody wewnętrzna. Typowy przykład sytuacji kiedy wyznaczana jest granica, odniesienie do obliczana dalszych stref morskich, nieregularna ukształtowana linia brzegowa, konwencja o prawie morza pozwala na wprowadzenie linii podstawowych powstaje wskutek połączenie systemu prostych podstawowych (wyznaczanych przez państwa, problem nie wyznaczono jak długie mogą być te proste podstawowa; ważne: można wziąć pod uwagę czynniki historyczne, czyli związek wód i inne okoliczności np. ekonomiczne), może to łączyć nie tylko punkty stałe na brzegu, ale punkty wysp, ale jest 1 warunek nie dobiega to od ogólnego kierunku wybrzeża. Wody zakreślone prostymi podstawowymi muszą być dostatecznie ściśle związane z lądem. Obecnie mamy taką sytuację, że jest na świecie 152 państwa, które są nadbrzeżnymi (na 200), 90 przyjęło legislacyjną do wyznaczania prostych podstawowych, 75 skorzystało z tej możliwości prawnej i zastosowało proste podstawowe. Niekiedy jednak długość jednej prostej podstawowej jest zmienna, konwencja o prawie morza nie przesądza jaka długość maksymalna może mieć taka prosta podstawowa np. Ekwador 135 mil morskich, Madagaskar 123 mil morskich, Birma od 7 do 222 mil morskich (protest, nie uznawane → wiąże się z określonymi działaniami). Protest nie jest aktem jednostronnym, wiąże się z określonymi działaniami.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)