Głównym tematem poruszonym w notatce są skały osadowe węglanowe. W notatce zostały opisane następujące zagadnienia: wapienie, ich budowa, mikryt, sparyt, składniki ziarnowe wapienia, wapienie chemiczne i biochemiczne, stromatolity, martwice wapienne, nawary wapienne, kreda jeziorna, wapienie organogeniczne, kreda pisząca. Kolejnymi zagadnieniami opisanymi w notatce są: dolomity, dolomity diagenetyczne, dolomity epigenetyczne, syderyty, sferodyderyty, wapienie-dolomity, dolomity piaszczyste, skały węglanowe
Skały osadowe II węglanoweDo skał węglanowych zalicza się: wapienie, dolomity i syderyty.
Wapienie złożone są głównie z węglanu wapnia, niemal zawsze w postaci kalcytu. Tylko współczesne osady wapienne i niektóre młode wapienie zawierają także aragonit.
Masa podstawowa:- mikryt, czyli materiał węglanowy o bardzo drobnej frakcji, zwykle rzędu kilku tysięcznych mm. -sparyt czyli zespoły stosunkowo dużych kryształow kalcytu o wielkości od kilku setnych mm do kilku mm.
Składnikami ziarnowymi wapienie mogą być:-elementy szkieletowe zwierząt u roślin; jeżeli ulegly one przed depozycja pokruszeniu podczas transportu, nazywa się je bioklastami. -intraklasty czyli fragmenty świeżo złożonego osadu węglanowego, który uległ erozji i redepozycji w tym samym basenie sedymentacyjnym; -ooidy czyli ziarna o kształcie kulistym, złożone z wielu koncentrycznych powłok (lamin), otulających detrytyczne jądro, ooidy mają średnicę do 2mm - - formy większe nazywa się pizoidami. - onkoidy, czyli ziarna zbudowane podobnie jak ooidy, ale pochodzenia organicznego; jest to rodzaj stromality, czyli laminowanej struktury powstałej wskutek biochemicznego wytrącania CaCO3 na matach glonowych, tworzonych przez sinice, bakterie, zielenice i okrzemki.
-peloidy czyli ziarna o różnej genezie, zbudowane z krypto- lub mikrokrystalicznej substancji węglanowej.
Wapienie chemiczne i biochemiczne
Większość wapieni chem i biochem powstaje w środowisku wodnym - morskim, niekiedy tez jeziornym. Są to między innymi:
-wapienie mikrytowe, złożone wyłącznie lub prawie wyłącznie z mikrytowej masy podstawowej;
-wapienie detrytyczne, których zasadniczym składnikami sa intraklasty;
-wapienie oolitowe (oolity) u pizolitowe (pizolity), zawierające jako główny składnik odpowiednio ooidy i pizoidy;
-wapienie onkolitowe (onkolity), obecność onkoidów;
- stromatolity, powstające wskutek biernego wiązania osadu węglanowego i biochem wytrącania CaCO3 przez kolonie sinic porastających dno basenu sedymentacyjnego; procesy te powodują narastanie kolejnych powłok wapiennych o znacznej nieraz rozciągłości, dzieki czemu wapienie stromatolitowe cechuja się bardzo charakterystyczna laminacja. Wapienie powstające na lądzie wykazują znacznie mniejsze rozprzestrzenienie, należą do nich : - martwice wapienne, wytrącają sie z wód źródlanych i rzecznych bogatych w CaCO3 wskutek nagłego ubytku CO2, spowodowanego spadkiem ciśnienia wód wypływah acych na pow., asymilacja przez rośliny oraz dyfuzją do atmosfery;
-nawary wapienne, zbudowane z aragonitu a powstające lokalnie wokół gorących źródeł; wytrącanie CaCO3 następuje tu wskutek zmiany temp i ciśnienia wód juwenilnych podczas ich wypływania na pow ziemii;
-kreda jeziorna (łąkowa), zawierająca często liczne szczątki roślin; tworzy się ona w jeziorach, bagniskach i na podmokłych łąkach w rezultacie chem lub biochem wytrącania w CaCO3;
(…)
… litotamniowe, zbudowane ze zwapniałych plech krasnorostów (tworzących białe buły)
-wapienie nummulitowe zawierające skorupki dużych otwornic z rodzaju Nummulites;
-wapienie rafowe, powstające in sity, w wyniku życiowego działalności osiadłych organizmów rafotwórczych;
-kredę piszącą, wyróżniająca śie dużą zawartością kokolitów (elementy szkieletowych planktonicznych wiciowców roślinnych), skorupek otwornic…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)