Powiązania sektora ubezpieczeń z innymi sektorami gospodarki Porównanie z rynkiem europejskim Sytuacja polskiego rynku ubezpieczeniowego Problemy gospodarki finansowej zakładu ubezpieczeń Lokaty towarzystw ubezpieczeniowych Zakończenie Powiązania sektora ubezpieczeń z innymi sektorami gospodarki Towarzystwa ubezpieczeń, podobnie jak banki, działają jako pośrednicy finansowi. Świadczą one tak jak banki usługi finansowe dawcom i biorcom środków finansowych. Towarzystwa ubezpieczeń dostarczają i użyczają kapitału innym podmiotom sektora finansowego, w tym bankom, a także podmiotom gospodarczym innych sektorów np. przedsiębiorstwom. Firmy ubezpieczeniowe przyczyniają się do równoważenia rynku finansowego. Środki sektora ubezpieczeń w okresie krótkim, średnim i długim są jednym ze źródeł pokrywania deficytu budżetowego. Towarzystwa ubezpieczeń w formie bezpośredniej, przez nabywanie skarbowych papierów dłużnych, uczestniczą w finansowaniu długu publicznego.
Funkcja finansowa ubezpieczeń polega na gromadzeniu środków pieniężnych przede wszystkim w postaci składek, wydatkowanych później na likwidację szkód lub inne świadczenia wynikające z umowy ubezpieczeniowej. Istotne znaczenie dla gospodarki ma finansowa akumulacja dokonywana przez zakłady ubezpieczeń, która polega na gromadzeniu środków pochodzących z różnych zdecentralizowanych źródeł i łączenie ich w fundusze ubezpieczeniowe tych zakładów. Zarówno nominalnie jak i realnie rosnący strumień środków zebranych przez sektor ubezpieczeń jest następnie transferowany do sektora budżetowego, bankowego oraz do innych sektorów.
Zakłady ubezpieczeń będąc dawcami kapitału dla innych podmiotów gospodarczych, pełnią funkcję redystrybucyjną oraz stymulacyjną. Wzrost obrotów, wzrost lokat, poprawa kondycji ekonomicznej ubezpieczycieli - to większe środki w obiegu banków, wyższe możliwości kredytowania itp. Redystrybucja dokonywana przez zakłady ubezpieczeń w postaci nabywania udziałów i akcji innych podmiotów, a przede wszystkim przez świadczenie odszkodowań i rent wynikających z umów ubezpieczeniowych, w wypadku powstania szkody, zmniejsza napięcie związane z funkcjonowaniem gospodarki rynkowej, wpływa na stabilizację sytuacji materialnej gospodarstw domowych oraz innych podmiotów gospodarczych.
W krajach wysoko rozwiniętych firmy ubezpieczeniowe są aktywnymi depozytariuszami, zwłaszcza wobec gospodarstw domowych, a także odgrywają istotną rolę jako kredytodawcy dla przedsiębiorstw i sektora publicznego. Ubezpieczyciele na równi z bankami oraz funduszami inwestycyjnymi i funduszami emerytalnymi są najważniejszymi inwestorami instytucjonalnymi 1 .
W Polsce zakłady ubezpieczeń nabywają udziały i akcje banków, przedsiębiorstw oraz innych podmiotów gospodarczych, a część środków funduszu ubezpieczeniowego lokują w formie lokat bankowych. Udzielając środków bankom umożliwiają im kredytowanie podmiotów gospodarczych i gospodarstw domowych. System ubezpieczeń sam nie kreuje pieniądza, jak to czyni system bankowy, jednak dokonuje zwłaszcza przez ubezpieczenia na życie, transformacji części oszczędności w inwestycje. Jeśli mamy do czynienia ze wzrostem składki ubezpieczeniowej w PKB, oznacza to wzrost skłonności do oszczędzania, a w ślad za tym także do inwestowania.
(…)
…, wypada niekorzystnie na tle wskaźników statystycznych krajów wysoko rozwiniętych. W Polsce udział składki ubezpieczeniowej brutto w PKB za okres 1991 - 1996 wzrósł z 1,84 do 2,28%. Państwowy Urząd Nadzoru Ubezpieczeń prognozuje wzrost tego miernika do 2,64% PKB w 2000 r. Mimo wzrostu rynku ubezpieczeniowego jesteśmy daleko w tyle za krajami rozwiniętymi, bowiem w 1995 r. udział składki w PKB w krajach…
… zł, lecz w majątkowych zmalał o 131 mln zł.
Rynek ubezpieczeniowy w Polsce jest w znacznym stopniu zmonopolizowany, odmiennie jednak w ostatnich latach kształtuje się sytuacja w dziale I i w dziale II. W dziale ubezpieczeń na życie PZU Życie SA początkowo w 1992 r., miał 99,9% udziału na rynku, licząc zbiorem składki brutto, a w 1996 r. jego udział zmniejszył się do 77,2%. W dziale ubezpieczeń na życie…
…, a także zmniejszeniem udziału na rynku Warty do 12,5% w I połowie 1997 r..
Na podstawie danych tabeli 3.2. można wyciągnąć wniosek, że rynek ubezpieczeń w Polsce jest zdeformowany. Nie można mówić o pełnym rozwoju konkurencji na tym rynku na skutek monopolistycznych działań PZU SA, i nadal dominującej pozycji PZU Życie. Wzrasta wprawdzie ilość zakładów ubezpieczeń, ale one mając mały udział w rynku, nie mogą zagrozić…
…
1,1
1,5
1,3
Inne firmy
11,4
2,3
4,0
5,0
7,2
8,9
Razem
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
Ubezpieczenia na życie
PZU Życie SA
99,9
99,7
94,7
87,2
77,7
70,1
Commercial Union SA
0,0
0,4
2,8
6,4
11,7
14,5
Amplico Life SA
0,0
0,4
1,0
4,6
6,6
9,9
BTUiR Heros Life SA
0,0
0,0
0,0
0,7
0,9
0,3
Nationale Nederlanden SA
-
-
-
0,4
2,0
4,0
Inne firmy
0,1
0,0
1,5
0,7
1,1
1,2
Razem
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0…
… posiadało 45 firm (w tym 4 towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych). Ponadto od października 1996 r. działa Polskie Towarzystwo Reasekuracyjne SA. W I półroczu 1997 r. rozpoczęły działalność kolejne zakłady ubezpieczeń, w tym 4 w dziale I: Towarzystwo Ubezpieczeniowe Allianz BGŻ-Życie SA, Towarzystwo Ubezpieczeniowe Hestia Life SA, TU PKB Życie SA i TUZiE STU Życie SA oraz w dziale II ubezpieczeń majątkowych i osobowych - Towarzystwo Ubezpieczeń w Rolnictwie i Gospodarce Żywnościowej Agropolisa SA oraz Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych Wielkopolska. Kolejne wnioski o licencje oczekują na decyzje Ministra Finansów.
Tabela 3.1 Liczba zakładów ubezpieczeń posiadających zezwolenie Ministra Finansów Rok/liczba zakładów
1993
1994
1995
1996
Dział I w tym: - z kapitałem krajowym - z kapitałem zagranicznym
6 1 5
10 4 6…
… i celnych, ubezpieczenie leasingu, faktoringu, wadium, ubezpieczenie kredytu hipotecznego i kupieckiego i inne.
Z ubezpieczeń finansowych korzystają przede wszystkim spółki z kapitałem zagranicznym, a także duże krajowe przedsiębiorstwa zarówno produkcyjne jak i handlowe. Stopniowo rośnie zainteresowanie tą grupą ubezpieczeń również firm średnich i małych. Jednak nadal ilość sprzedanych polis oraz wartość…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)