Rynek, popyt, podaż, elastyczność popytu i podaży
I. Rynek i gospodarka rynkowa
RYNEK Proces , przy pomocy którego kupujący i sprzedający określają co chcą kupić lub sprzedać i na jakich warunkach
Całokształt transakcji kupna i sprzedaży oraz warunków, w jakich one przebiegają
Powstaje w odpowiedzi na rzadkość zasobów i dóbr
RYNEK DOSKONAŁY Występuje, gdy spełnione są warunki: rozproszenie po stronie popytu i podaży (duża liczba kupujących i sprzedających), w rezultacie czego żaden z kupujących lub sprzedających nie posiada pozycji pozwalającej na dyktowanie warunków sprzedaży i kupna - cena jest dana i jest wypadkową gry rynkowej,
brak barier wejścia na rynek,
doskonała informacja jednorodność dóbr.
FUNKCJE RYNKU Za pośrednictwem rynku dokonuje się wycena dóbr,
Rynek jest podstawowym źródłem informacji dla podmiotów gospodarczych,
Warunkuje racjonalną alokację zasobów,
Umożliwia ustalanie się stanów równowagi w gospodarce,
Weryfikator celowości produkcji,
Mechanizm dostosowywania produkcji do potrzeb.
GOSPODARKA RYNKOWA Gospodarka rynkowa to taki układ stosunków ekonomiczno-społecznych w kraju, w którym dominuje własność prywatna czynników produkcji i rynkowa alokacja zasobów. Regulatorem i koordynatorem procesów gospodarczych jest rynek.
CECHY DOJRZAŁEJ GOSPODARKI RYNKOWEJ, warunki istnienia dojrzałego rynku Dominacja własności prywatnej i swoboda transferu praw własności,
Swoboda prowadzenia działalności gospodarczej,
Istnienie sprawnie działających instytucji obsługujących rynek,
Integralność rynku, czyli wzajemne uzależnianie się od siebie rynków,
Istnienie konkurencji między podmiotami.
ZALETY GOSPODARKI RYNKOWEJ Umożliwia efektywną alokację zasobów,
Sprzyja lepszemu zaspokojeniu potrzeb nabywców,
Efektywny system motywacyjny,
Duża innowacyjność gospodarki,
WADY GOSPODARKI RYNKOWEJ Sprzyja rozwarstwieniu społecznemu,
Występowanie tzw. efektów zewnętrznych,
Konkurencja między podmiotami może sprzyjać rozwojowi społecznie niepożądanych dóbr,
Skłonność do proliferacji produkcji,
Społeczny koszt dochodzenia gospodarki do równowagi rynkowej.
II. Popyt i determinanty popytu
POPYT NA na dane dobro Jest to ilość dobra, jaką nabywcy chcą i są w stanie nabyć po określonej cenie i w określonym czasie, tzw. popyt efektywny
PRAWO POPYTU
(…)
… komplementarnych elastyczność mieszana przyjmuje wartości ujemne, w przypadku dóbr substytucyjnych wartości dodatnie. DETERMINANTY ELASTYCZNOŚCI:
POPYTU: znaczenie dobra w strukturze konsumpcji nabywcy, istnienie substytutów, czas,
PODAŻY: czas, stopień narastania kosztów.
PODZIAŁ DÓBR ze względu na elastyczność dochodową popytu
E < 0 - dobra podrzędne,
E > 0 - dobra normalne
E > 1 0 < E < 1
dobra luksusowe dobra…
… tego dobra?
Czy dobro Y jest substytutem, czy dobrem komplementarnym?
Funkcja popytu na dane dobro dana jest wzorem: gdzie: dochód równa się 100 i cena dobra X = 1. Jaka jest cenowa i dochodowa elastyczność popytu na to dobro?
Udowodnij, że jeżeli styczna do krzywej podaży biegnie przez początek układu współrzędnych to elastyczność podaży w punkcie styczności równa się jedności.
Na rynku chleba panuje…
…. Równowaga rynkowa
Występuje w przypadku zrównania się wielkości popytu i podaży, przy określonej cenie (cenie równowagi rynkowej) w określonej jednostce czasu.
STANY NIERÓWNOWAGI
NIEDOBÓR występuje w przypadku, gdy wielkość popytu przewyższa wielkość oferowanej ilości dóbr. Cena, przy której występuje niedobór znajduje się poniżej ceny równowagi rynkowej,
NADWYŻKA występuje, gdy wielkość podaży dóbr przewyższa efektywny popyt na nie. Cena, przy której producenci oferują dobro znajduje się powyżej ceny równowagi rynkowej.
CENA MAKSYMALNA, czyli pułap ceny
Jest to cena, powyżej której sprzedawać nie można. Cena poniżej ceny równowagi rynkowej. Wprowadzenie ceny maksymalnej wywołuje zjawisko niedoboru.
CENA MINIMALNA
Jest to cena, poniżej której sprzedawać nie można. Cena powyżej ceny równowagi rynkowej…
… „niewidzialnej ręki rynku”.
Elastyczność cenowa na pewne dobro X przyjęła wartość dodatnią. Czy taka sytuacja jest możliwa? Jeśli tak, to wyjaśnij dlaczego.
Jak długo trwa „krótki okres” a jak długo „długi okres”?
Rozważ tezę: „Konkurencja niecenowa podnosi dobrobyt konsumenta”.
„Aspiryna jest aspiryną”. Dlaczego występują różnice w cenach aspiryny?
Jaki wpływ na kupowaną i sprzedawaną ilość mleka może mieć…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)